نکاتی ساده برای سالم نگهداشتن هوای منزل
برای افزایش تمیزی هوای درون منزل از برخی روش های موثر می توانید کمک بگیرید آلودگی هوای درون خانه تاثیرات منفی زیادی بر سلامتی مان میگذارد منازل آپارتمانی غالبا فضاهایی بسته هستند و جریان هوا در این مکان ها کند است برای تمیزکردن هوای داخل منزل از گیاهان خانگی می توانید استفاده کنید. تحقیقات ناسا نشان میدهد که گیاهان آپارتمانی میتوانند هوا را تصفیه کنند و مواد آلاینده شیمایی را جذب کنند. اگر کودک یا یک حیوان اهلی دارید مطمئن شوید که گیاهان آپارتمانی شما سمی نیستند.
تصور ما از آلودگی هوا چیزی است که در فضای باز مخصوصا در فصل تابستان رخ میدهد. اما حقیقت این است که هوای درون خانه، اداره و دیگر ساختمانها هم میتواند آلودهتر از هوای فضای باز باشد. هوای درون خانه شما ممکن است از طریق سرب (موجود در گردوخاک خانه)، فرمالدئیدها، بازدارندههای آتش، گاز رادون و حتی مواد شیمیایی فرار موجود در مواد معطر پاککنندههای مرسوم آلوده شود. علاوه بر این، یک تشک یا یک مبلمان جدید، تمیزکنندههای فرش یا یک پوشش رنگ روی دیوارها نیز میتواند باعث آلودگی هوای درون فضای بسته شود.
هیرهها یا مایتهای گردوخاک میکروسکوپی، کپکها و موهای ریز حیوانات اهلی درون خانه نیز میتوانند باعث آلوده شدن هوای درون خانه شوند. حتی اگر در خانه خود یک حیوان اهلی نداشته باشید، این احتمال وجود دارد که در خانه خود این موها را بیابید.
افرادی که حیوان اهلی دارند موهای ریز حیوان خود را روی لباس خود حمل میکنند و درنتیجه این موها ممکن است درجاهای مختلفی از روی لباس آنها بیفتد. کودکان، افراد مبتلابه آسم و سالخوردهها ممکن است به آلایندههای فضای بسته حساس باشند و دیگر افراد نیز ممکن است در سالهای بعدی و درنتیجه تماس مکرر با این آلایندهها دچار حساسیت به این آلایندهها شوند.
مواد آلرژیزا و مواد تحریککننده فضای بسته در سالهای اخیر از اهمیت بیشتری برخوردار شدهاند، چراکه ما زمان بیشتری را در فضای بسته میگذرانیم و از آنجایی که خانههای مدرن درزبندی شده و بی منفذ هستند، این مواد تحریککننده نمیتوانند به آسانی فرار کنند.
در ادامه قصد داریم به روش ساده برای بهبود تمیزی هوای منزل اشاره کنیم.
تمیزی هوای منزل با پاکسازی کف خانه
استفاده از جاروبرقی
مواد شیمیایی و مواد آلرژیزا میتوانند برای دههها در گردوخاک خانگی انباشت شوند. اما استفاده از یک جاروی برقی دارای فیلتر هپا (HEPA) میتواند تراکم سرب را در خانه کاهش دهد. علاوه بر این، با استفاده از جاروبرقی میتوانید از شر دیگر مواد سمی همچون مواد شیمیایی مهارکننده شعله و مواد آلرژیزایی همچون گرده، موهای حیوانات اهلی و هیرههای گردوخاک خلاص شوید. استفاده از یک جاروی برقی دارای مکندگی قوی، برسهای چرخشی و فیلتر هپا این اطمینان را ایجاد میکند که گردوخاک و کثیفی دیگر از لوله جاروبرقی خارج نمیشود. اگر خانه یا اداره شما در محیط پر از ترافیک واقعشده است باید کف را چندین بار جاروبرقی بکشید. دیوارها، لبههای فرش و مبلمان رودوزی شده را فراموش نکنید، چون در این جاها نیز گردوخاک انباشته میشود. در بهترین حالت توصیه میشود که هر هفته دو یا سه با جاروبرقی بکشید و فیلتر خود را بهطور منظم بشویید.
تمیز کردن با زمینشوی
استفاده از زمینشوی یا تی کشیدن میتواند گردوخاک باقیمانده پس از جاروبرقی کشیدن را بردارد. میتوانید بدون استفاده از صابون یا مواد پاککننده و تنها با استفاده از آب خالص هر گردوخاک یا مواد آلرژیزای روی کف را بردارید. زمینشویهای میکرو فیبری جدید (و پارچههای جدید مخصوص تمیز کردن) میتوانند در مقایسه با الیاف قدیمی گردوخاک بیشتری را بردارند و با استفاده از آنها نیاز به محلولهای تمیزکننده نیست.
جلوگیری از ورود گردوخاک
پادری بزرگی در ورودی خانه یا فضای بسته قرار دهید. افراد میتوانند از طریق گردوخاک یا کثافت موجود در کفش خود مواد شیمیایی مختلفی را وارد فضای بسته کنند. استفاده از پادری احتمال و میزان ورود گردوخاک، آفتکشها و دیگر مواد آلاینده به فضای بسته را کاهش میدهد. حتی اگر فردی کفشهای خود را روی پادری پاک نکند و تنها کفشش را روی پادری قرار دهد نیز بازهم از احتمال ورود درصد زیادی از مواد آلاینده به فضای بسته کاسته میشود.
رنگهای سربی
رنگهای سربی روی دیوارها و سربی که از فضای بیرون وارد خانه میشود میتواند سلامتی افراد بهخصوص کودکان را تحت تاثیر قرار دهد و باعث مشکلات جدی همچون مشکلات مغزی، آسیب به سیستم عصب مرکزی و مشکلات کلیوی شود. آفتکشها نیز با آسیب مغزی در افراد کمسن مرتبط هستند. کودکان بیشتر در معرض ابتلا به مشکلات بهداشتی هستند، چون تمایل دارند که به گردوخاک دست بزنند و درنهایت همین انگشتهای کثیف را درون دهان خود قرار میدهند. بهترین شیوه برای محافظت از خانواده خود این است که از افراد بخواهید پیش از ورود به خانه شما کفشهای خود را درآورند و در جاکفشی یا کنار در قرار دهند.
رطوبت فضای بسته را در سطح سالم نگهدارید
هیرهها گردوخاک و کپکها رطوبت را دوست دارند. اگر رطوبت را در سطح ۳۰ تا ۵۰ درصد نگهدارید میتوانید هیرهها، کپک و دیگر مواد آلرژیزا را تحت کنترل داشته باشید. یک دستگاه رطوبتگیر (و استفاده از یک دستگاه تهویه هوا در طول ماههای تابستان) به کاهش رطوبت در فضای بسته کمک میکند و به نحو موثری مواد آلرژیزا را کنترل میکند. علاوه بر این، یک دستگاه تهویه هوا تعداد گردههای موجود در فضای بسته را نیز کاهش میدهد.
علاوه بر این، میتوانید برای متعادل نگهداشتن سطح رطوبت فضای بسته توصیههای زیر را نیز به کار ببندید:
استفاده از یک هود مکش هوا یا باز کردن پنجرهها به هنگام آشپزی، به هنگام استفاده از ماشین ظرفشویی و به هنگام حمام کردن.
گیاههای خانگی را بیشازحد آب ندهید.
لولههای دارای نشتی را تعمیر کنید تا از افزایش کپک دوست دارنده رطوبت جلوگیری کنید.
سینی زیر کباب یا روغن گیر را در جلوی دستگاه تهویه هوا یا دستگاه رطوبتگیر خالی کنید.
حذف دود سیگار و تمیزی هوای منزل
شاید مهمترین جنبه آلودگی فضای بسته دود غیرمستقیم سیگار است. دود سیگار حاوی بیش از ۴۰۰۰ ماده شیمیایی است. تحقیقات نشان میدهند که دود غیرمستقیم سیگار خطر عفونتهای گوش و تنفسی، آسم، سرطان و سندروم مرگ ناگهانی نوزاد را در کودکان افزایش میدهد. علاوه بر این، اعتیاد به سیگار باعث سرطان، مشکلات تنفسی، حملههای قلبی و سکته مغزی در افراد سیگاری میشود.
اگر خواهان ترک سیگار هستید، گروههای حمایتی، درمان جایگزین نیکوتین و دیگر داروها میتوانند به شما کمک کنند. از روشی استفاده کنید که برای شما سودمندتر است و حمایت دیگران را به دست آورید و مثبت فکر کنید. روی دلایل خود برای ترک سیگار تمرکز کنید و روی اشتیاق و میل خود به سیگار کشیدن تمرکز نکنید. اما اگر دوباره عادت سیگار کشیدن را از سر گرفتید، حواستان باشد که در فضای درون خانه سیگار نکشید. اگر نمیتوانید سیگار کشیدن را ترک کنید، حداقل در فضای باز سیگار بکشید.
عدم وجود گاز رادون و تمیزی هوای منزل
خواه خانه شما جدید خواه قدیمی باشد، ممکن است که در خانه خود مشکل گاز رادون داشته باشید. این گاز بیرنگ و بیبو به نحو چشمگیری خطر سرطان ریه را افزایش میدهد. اگر سیگار بکشید و سطوح گاز رادون در خانه شما بالا باشد، خطر ابتلا به سرطان ریه در شما بسیار زیاد است. رادون یک گاز رادیواکتیو است. این گاز از فساد طبیعی اورانیوم موجود در تمام خاکها به وجود میآید. این گاز معمولا از روی زمین حرکت میکند و از طریق درزها و سوراخها وارد ساختمان میشود. خانههای بادگیر، خانههای بدون منفذ، خانههای دارای زیرزمین یا بدون زیرزمین یا هر خانهای ممکن است که دچار مشکل گاز رادون باشد. پیشخوانهای گرانیتی نیز با گاز رادون در ارتباط هستند. درحالی که کارشناسها قبول دارند که اکثر پیشخوانهای گرانیتی گاز رادون را ساطع میکنند، اما سوال این است که آیا میزان گاز ساطعشده در حدی است که بتواند باعث سرطان شود؟
آزمایش کردن این موضوع آسان، کمهزینه و کم زمانبر است. اگر با مشکل گاز رادون در خانه خود مواجه شدید، شیوههای آسانی برای کاهش سطوح این گاز وجود دارند که کمهزینه هستند. حتی سطوح بالای گاز رادون را میتوان به سطوح قابلپذیرش کاهش دهید.
استفاده از خوشبوکنندههای طبیعی
شاید بوی خوش را با تمیزی آشپزخانه یا تمیزی لباسها در ارتباط بدانید. اما رایحههای مصنوعی موجود در محصولات شستوشوی لباس و خوشبوکنندههای هوا میتوانند مواد شیمایی مختلفی را وارد هوا کنند. اسم این مواد شیمایی را در برچسب این محصولات نخواهید دید. اما محصولات مخصوص شستوشوی لباس، نرمکنندههای پارچه و خوشبوکنندههای هوا (به هر نوعی) میتوانند چنین گازهایی را ساطع کنند.
در یکی از تحقیقها نشان داده شد که یک خوشبوکننده هوای برقی ۲۰ ترکیب گوناگون آلی را وارد هوا میکند که خطرناک یا سمی محسوب میشوند. اما در برچسب این خوشبوکنندههای هوا تنها از کلمه «رایحه یا عطر» استفادهشده است و نامی از مواد شیمیایی موجود در این خوشبوکنندهها وجود ندارد.
به طور کلی، اکثر شرکتهای تولیدکننده محصولات خوشبوکننده مواد حقیقی تشکیلدهنده محصولات خود را بیان نمیدارند. اکثر رایحهها یا عطرها از محصولات نفتی به دست میآیند و بهطورکلی این مهم موردبررسی قرار نگرفته است که آیا این رایحهها میتوانند تاثیرات بدی روی سلامتی انسانها داشته باشند یا خیر؟ تمرکز اکثر تحقیقها روی این موضوع است که آیا یک رایحه باعث حساسیت پوستی میشود یا خیر؟ فتالاتها گروهی از مواد شیمیایی هستند که غالبا در رایحهها استفاده میشوند و برای نرم کردن پلاستیکها نیز مورداستفاده قرار میگیرند. تحقیقات نشان میدهند که فتالاتها باعث اختلال در هورمونهای حیوانات میشوند.
حال این سوال مطرح میشود که برای تمیزی هوای منزل از چه روشهای سالم و بیخطری میتوان استفاده کرد؟
از محصولات شستوشوی بدون عطر یا دارای خوشبوکنندههای طبیعی استفاده کنید.
از پاککنندههای ملایمی استفاده کنید که حاوی رایحههای مصنوعی نیستند.
استفاده از اسپریهای آئروسل، دئودرانتها، اسپریهای مو، پاککنندههای فرش، پولیش مبلمان و خوشبوکنندههای هوا را متوقف کنید.
هوای آزاد را وارد اتاق کنید. پنجرههای اتاق خود را بازکنید تا مواد شیمیایی سمی در خانه شما انباشت نشوند.
اگر کودک شما مبتلابه آلرژی نسبت به گردههای گیاهی است، برای خانه خود یک دستگاه تهویه هوا تهیه کنید.
برای خوشبو کردن آشپزخانه خود از جوششیرین یا لیموهای تکه شده استفاده کنید.
طبیعت را به فضای بسته بیاورید. هر اتاقی با گیاه خزه جاوه (Java fern)، گیاه گندمی (Spider plant) یا گیاه آلوئه ورا زیباتر میشود.
تحقیقات ناسا نشان میدهد که گیاهان آپارتمانی مانند گیاهان فوق میتوانند هوا را تصفیه کنند و مواد آلاینده شیمایی را جذب کنند.
اگر کودک یا یک حیوان اهلی دارید مطمئن شوید که گیاهان آپارتمانی شما سمی نیستند.