افزایش کیفیت ۵۹% نشریات علمی بین المللی ایران
بر اساس اطلاعات مستخرج از پایگاه استنادی اسکوپوس در سال ۲۰۱۹ میلادی، اثرگذاری ۵۹% نشریات علمی ایران نسبت به سال ۲۰۱۸ افزایش یافته است.
محمدجواد دهقانی، سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام اظهار داشت: پایگاه استنادی اسکوپوس هر سال به معرفی معتبرترین نشریات علمی دنیا می‌پردازد که آخرین فهرست منتشر شده این پایگاه مربوط به سال ۲۰۱۹ است. این فهرست هنگامی منتشر می‌شود که دوره و شماره‌های مجلات علمی دنیا در سال مورد محاسبه تکمیل شده باشد که اخیراً اطلاعات سال ۲۰۱۹ مجلات علمی دنیا در اسکوپوس کامل شده است.
وی گفت: سایت اسکور (CiteScore) شاخصی است که کیفیت نشریات در اسکوپوس براساس آن سنجیده می‌شود. شاخص‌های اس. جی. آر (SJR) و اسنیپ (SNIP) نیز از جمله شاخص‌هایی هستند که برای اندازه گیری میزان کیفیت مجلات علمی در این پایگاه محاسبه می‌شوند، اما در چند سال اخیر این پایگاه به معرفی شاخص سایت‌اسکور پرداخته و تقریباً مشابه شاخص ضریب تأثیر است که تفاوت این دو شاخص در سال‌های مورد بررسی است. در شاخص ضریب تأثیر، تعداد استناد‌ها در سال پایه مثلاً ۲۰۱۹ به مقالات دو سال قبل مجلات مثلاً ۲۰۱۸ و ۲۰۱۷ تقسیم و مبنای محاسبه قرار می‌گیرد، اما در سایت‌اسکور به جای دو سال قبل، استناد‌ها به سه سال قبل سنجیده می‌شوند.
سرپرست ISC در ادامه افزود: استناد‌ها میزان استفاده از علم تولید شده را نشان می‌دهند و برای مجلات علمی استناد‌ها نشان می‌دهند که مقالات این مجلات به چه میزان در جامعه علمی مورد استفاده قرار گرفته‌اند. استناد‌ها همانند سایر پدیده‌ها، دارای آفت هستند. مدیریت استناد‌ها و خوداستنادی نشریات راه‌های غیر اخلاقی هستند که برای نشان دادن افزایش میزان اثرگذاری نشریات مورد استفاده قرار می‌گیرند. پایگاه‌های استنادی بر روش‌های مذکور حساسیت بیشتری پیدا کرده‌اند و حتی هم اکنون میزان خوداستنادی به عاملی پایه در انتخاب شدن یا نشدن پژوهشگران برتر دنیا تبدیل شده است.
دهقانی تصریح کرد: هم اکنون در سال ۲۰۱۹ از جمهوری اسلامی ایران تعداد ۱۶۷ نشریه در اسکوپوس نمایه می‌شود که ۱۵۹ نشریه موفق به دریافت سایت‌اسکور شده‌اند. این بدان معنا است که ۵% از نشریات فاقدسایت‌اسکور هستند، اما از این تعداد ۹۹ نشریه نسبت به سال ۲۰۱۸ سایت اسکور بالاتری دریافت کرده‌اند که یعنی میزان استناد به این گروه از نشریات افزایش یافته است که این خود شامل ۵۹% نشریات می‌شود. تعداد ۲۸ نشریه یعنی ۱۷% نشریات نیز بدون تغییر مانده‌اند، اما ۲۴% نشریات یعنی ۴۰ نشریه نسبت به سال قبل افت کیفیت داشته‌اند. سایت اسکور نشریات نباید به تنهایی مبنای مقایسه نشریات قرار گیرد، زیرا میزان استناد‌ها از یک رشته به رشته دیگر متفاوت است. در جدول زیر نشریاتی فهرست شده‌اند که نسبت به سال ۲۰۱۸ سایت‌اسکور آن‌ها بهبود یافته است.
وی گفت: سایت اسکور (CiteScore) شاخصی است که کیفیت نشریات در اسکوپوس براساس آن سنجیده می‌شود. شاخص‌های اس. جی. آر (SJR) و اسنیپ (SNIP) نیز از جمله شاخص‌هایی هستند که برای اندازه گیری میزان کیفیت مجلات علمی در این پایگاه محاسبه می‌شوند، اما در چند سال اخیر این پایگاه به معرفی شاخص سایت‌اسکور پرداخته و تقریباً مشابه شاخص ضریب تأثیر است که تفاوت این دو شاخص در سال‌های مورد بررسی است. در شاخص ضریب تأثیر، تعداد استناد‌ها در سال پایه مثلاً ۲۰۱۹ به مقالات دو سال قبل مجلات مثلاً ۲۰۱۸ و ۲۰۱۷ تقسیم و مبنای محاسبه قرار می‌گیرد، اما در سایت‌اسکور به جای دو سال قبل، استناد‌ها به سه سال قبل سنجیده می‌شوند.
سرپرست ISC در ادامه افزود: استناد‌ها میزان استفاده از علم تولید شده را نشان می‌دهند و برای مجلات علمی استناد‌ها نشان می‌دهند که مقالات این مجلات به چه میزان در جامعه علمی مورد استفاده قرار گرفته‌اند. استناد‌ها همانند سایر پدیده‌ها، دارای آفت هستند. مدیریت استناد‌ها و خوداستنادی نشریات راه‌های غیر اخلاقی هستند که برای نشان دادن افزایش میزان اثرگذاری نشریات مورد استفاده قرار می‌گیرند. پایگاه‌های استنادی بر روش‌های مذکور حساسیت بیشتری پیدا کرده‌اند و حتی هم اکنون میزان خوداستنادی به عاملی پایه در انتخاب شدن یا نشدن پژوهشگران برتر دنیا تبدیل شده است.
دهقانی تصریح کرد: هم اکنون در سال ۲۰۱۹ از جمهوری اسلامی ایران تعداد ۱۶۷ نشریه در اسکوپوس نمایه می‌شود که ۱۵۹ نشریه موفق به دریافت سایت‌اسکور شده‌اند. این بدان معنا است که ۵% از نشریات فاقدسایت‌اسکور هستند، اما از این تعداد ۹۹ نشریه نسبت به سال ۲۰۱۸ سایت اسکور بالاتری دریافت کرده‌اند که یعنی میزان استناد به این گروه از نشریات افزایش یافته است که این خود شامل ۵۹% نشریات می‌شود. تعداد ۲۸ نشریه یعنی ۱۷% نشریات نیز بدون تغییر مانده‌اند، اما ۲۴% نشریات یعنی ۴۰ نشریه نسبت به سال قبل افت کیفیت داشته‌اند. سایت اسکور نشریات نباید به تنهایی مبنای مقایسه نشریات قرار گیرد، زیرا میزان استناد‌ها از یک رشته به رشته دیگر متفاوت است. در جدول زیر نشریاتی فهرست شده‌اند که نسبت به سال ۲۰۱۸ سایت‌اسکور آن‌ها بهبود یافته است.
ارسال نظرات