کجی گردن کودکان را جدی بگیرید
فهیمه اوکاتی، متخصص فیزیوتراپی در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه کلینیک گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره تورتیکولی یا کجی گردن نوزادان اظهار کرد: تورتیکولی یک موقعیت غیرطبیعی سر و گردن بوده که بیشتر در نوزادان شیوع دارد. این عارضه ممکن است بر اثر کشیدگی عضله استرنوکلیدوماستوئید (ماهیچه جناغی پستانکی) در یک طرف گردن ایجاد شود. گاهی اوقات ضخامت یا توده‌ای در این عضله دیده شده که به آن فیبروماتوز کولی یا فرم مادرزادی تورتیکولی گفته می‌شود؛ در این فرم ممکن است عضلات دیگر گردن یا شانه هم سفت باشند.
چه عواملی تورتیکولی را ایجاد می‌کنند؟
او بیان کرد: تورتیکولی می‌تواند ناشی از ناهنجاری‌های بافت نرم یا استخوانی، مشکلات بینایی یا تروما (ضربه) هم باشد. برخی اوقات ممکن است این عارضه ناشی از خواباندن طولانی مدت کودک روی شکم باشد. هنگام مراجعه کودک مبتلا به کجی گردن به متخصص، پزشک حرکت سر کودک را ارزیابی می‌کند و به کمک اشعه ایکس، تصویربرداری از گردن کودک یا سونوگرافی از توده عضله، علت بروز تورتیکولی را تشخیص می‌دهد.
این متخصص فیزیوتراپی افزود: کودک مبتلا به کجی گردن در چرخاندن سر خود از یک طرف به سمت دیگر با مشکل مواجه می‌شود، بنابراین اغلب ترجیح می‌دهد که سر خود را تنها به یک سمت بچرخاند. کودک با بزرگتر شدن، ممکن است بتواند مستقیم به جلو نگاه کند، اما در چرخاندن سر خود به سمت عضله درگیر (عضله استرنوکلیدوماستوئید) مشکل دارد. این احتمال وجود دارد که کودک سر خود را به یک طرف خم کرده، همچنین ممکن است که سرش را کج کند و گوش خود را نزدیک به شانه‌اش قرار دهد که این مورد بیشتر هنگامی قابل تشخیص است که کودک در صندلی ماشین یا در عکس قرار دارد.
اوکاتی تاکید کرد: کودک دچار کجی گردن ممکن است پشت سرش صاف باشد یا یک گوش او از گوش دیگرش جلوتر قرار بگیرد. سفت شدن عضلات همچنین می‌تواند ویژگی‌های صورت کودک را در یک طرف صورت تغییر دهد؛ برای مثال گونه کودک مبتلا به این عارضه ممکن است از یک طرف پر شود یا این احتمال وجود دارد که یک چشم او نسبت به چشم دیگرش بازتر شود. همچنین این کودک ممکن است که دهان خود را با فکی ناهموار باز کند. مادر چنین کودکی نخستین فردی است که در ۶ تا هشت هفته اول تولد نوزاد به این تغییرات پی می‌برد.
روش‌های درمان کجی گردن کودکان
او تصریح کرد: ممکن است عضله کوتاه شده (عضله استرنوکلیدوماستوئید) در گردن کودک مبتلا به کجی گردن، محکم و قوی بوده و عضلات دیگر گردن او کشیده و ضعیف باشد. هدف از درمان، کمک به قرار گرفتن کودک در خط وسط، کشش عضلات محکم گردن و تقویت عضلات ضعیف‌تر گردن است. اینکه میزان تورتیکولی چقدر شدید بوده، درمان از چه سنی برای کودک آغاز شده و میزان پیگیری والدین در انجام ورزش‌های خانگی برای کودک چقدر است، در نتایج خوب درمان اثر می‌گذارد. به طور کلی پیشنهاد پزشک در وهله نخست جهت درمان، فیزیوتراپی است.
درمان با فیزیوتراپی
اوکاتی یادآوری کرد: فیزیوتراپیست با انجام تمرین‌های کششی تلاش کرده تا عضله کوتاه شده را درمان کند و سر و گردن نوزاد را در موقعیتی صحیح قرار دهد همچنین او، کودک را ترغیب می‌کند تا سر و گردنش را به سمت عضله درگیر بچرخاند. فیزیوتراپیست طریقه صحیح بغل گرفتن، نحوه شیر دادن، خواباندن و ماساژ دادن نوزاد را در وضعیتی که بتواند بیشترین شرایط اصلاحی جهت درمان کجی گردن را ایجاد کند، به والدین کودک آموزش می‌دهد. والدین کودک باید ادامه فرآیند درمان را در خانه انجام دهند. کودک باید تا یک سالگی زیر نظر قرار گرفته شود تا وضعیت پیشرفت درمان او مورد ارزیابی قرار بگیرد. اگر کودک به درمان فیزیوتراپی پاسخ مناسب نشان ندهد، پزشک روش جراحی را به او پیشنهاد می‌کند.