بیماری‌های قابل انتقال از سگ‌ها به انسان و چند نکته بهداشتی

دکتر بهزاد امیری در گفتگو با ایسنا، درباره مخاطرات و بیماری‌های قابل انتقال از سگ‌ها به انسان، گفت: بخش اول آسیب‌ها مربوط به آسیب‌ها و جراحات ناشی از تهاجم سگ به انسان است. جراحات و آسیب‌های جسمی و آسیب‌های روحی و روانی متعاقب مواجهه با سگ مهاجم مربوط به این بخش هستند.

وی، دسته بیماری‌های دیگری که از سگ به انسان منتقل می‌شود را بیماری‌های عفونی قابل انتقال از طریق ایجاد گزش، خراش و یا لیسیدن و بزاق آلوده معرفی کرد و افزود: بیماری‌های ویروسی که مهم‌ترین آن‌ها هاری است در این دسته قرار می‌گیرند. همچنین بیماری‌های باکتریایی نظیر پاستورلا و کاپنوسیتوفاژ را نیز می‌توان در این دسته قرار داد.

امیری با بیان اینکه بیماری‌های عفونی از طریق مدفوع سگ نیز می‌تواند به انسان منتقل شود، تصریح کرد: بیماری‌های باکتریایی نظیر سالمونلا، کامپیلوباکتر، اشریشیا کلی و کلستریدیوم دیفیسیل و بیماری‌های انگلی نظیر توکسوکاریازیس، لارو مهاجر پوستی، اکینوکوکوس، ژیاردیا و کریپتوسپوریدیوم بیماری‌هایی هستند که می‌توانند از طریق مدفوع سگ به انسان منتقل شوند. از سوی دیگر لپتوسپیروز نیز بیماری عفونی است که از طریق ادرار سگ می‌تواند به انسان منتقل شود.

رئیس گروه مدیریت بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان درباره بیماری‌های عفونی قابل انتقال از طریق ناقلین (حشرات) که سگ نقش مخزن بیماری را دارد، افزود: لیشمانیا جلدی (سالک) نوع شهری و لیشمانیا احشایی (کالاآزار) نیز از طریق حشرات می‌توانند به انسان منتقل شوند.

وی افزود: دسته دیگر بیماری‌های قابل انتقال از سگ به انسان از طریق قطرات تنفسی (آئروسل) است که سبب بروز بیماری تب کیو (عامل بیماری کوکسیلا بورنتی) خواهد شد.

وی درباره اقدامات لازم جهت پیشگیری از آسیب و یا ابتلای انسان به بیماری عفونی در اثر مواجهه با سگ، تصریح کرد: سگ باید دارای گواهی بهداشتی معتبر از مراکز مورد تایید سازمان دامپزشکی باشد. همچنین سگ باید بطور منظم، دوره‌ای و مستمر از سوی دامپزشک مورد معاینه قرار گیرد و درمان انگلی لازم انجام شود. به محض بروز هر نوع علائمی مبنی بر بیماری، تا رفع کلیه علائم و تایید دامپزشک مبنی بر درمان کامل، سگ باید در قرنطینه نگهداری شود.

امیری درباره سایر اقدامات، ادامه داد: واکسن‌های لازم به ویژه واکسن هاری باید طبق پروتکل‌های سازمان دامپزشکی تزریق و در شناسنامه بهداشتی حیوان ثبت شود. تیتر آنتی بادی اختصاصی ضد هاری طبق پروتکل سازمان دامپزشکی به صورت دوره‌ای برای سگ مورد سنجش قرار می‌گیرد و با انجام واکسیناسیون با فواصل مناسب در حد محافظت کننده (≥ ۰.۵ IU/ML) نگه داشته شود.

وی افزود: کنترل موثر انگل‌های خارجی نظیر کک با درمان سگ‌های مبتلا و ارتقا بهداشت محیط، خروج سگ از محل نگهداری با قلاده، بند کوتاه و پوزه بند و عدم رها کردن سگ، پوشیدن دستکش قبل از تماس و یا غذا دادن به سگ‌ها و شست و شوی دست‌ها قبل و بعد از استفاده از دستکش، خودداری از تماس انسان‌های بیمار با سگ‌ها، جمع آوری و دفع بهداشتی مدفوع سگ، خودداری از دادن مواد عذایی به سگ در خارج از محل نگهداری، پیشگیری از مصرف غذا و آب آلوده توسط سگ‌ها، جلوگیری از تماس سگ‌ها با کودکان، زنان باردار، سالمندان، بیماران مبتلا به بیماری‌های ضعف سیستم ایمنی بدن و یا بیمارانی که دارو‌های تضعیف کننده سیستم ایمنی مصرف می‌کنند، ممانعت از تماس سگ با سایر حیوانات به ویژه سگ‌ها و گربه‌های ولگرد و پیشگیری از ورود سگ‌ها به هتل‌ها، رستوران‌ها، ساختمان‌ها، امکان مسکونی، وسایل نقلیه عمومی، مراکز خرید، نزدیک مدارس و مهدکودک‌ها، ورزشگاه‌ها، سینماها، مراکز نمایش، کنسرت‌ها و نمایشگاه‌ها از نکات حائز اهمیت در نگهداری از سگ‌ها است.