یادگاری ناب از آداب و رسوم قدیم مشرق زمین
کتاب هزار و یک شب، یکی از کتابهای کهن و باارزش است و بهترین یادگاری محسوب می شود که از آداب و رسوم قدیم مشرق زمین باقی مانده است.
این کتاب، همان «هزار افسان» ایران باستان است که قبل از دوره هخامنشی در هندوستان وجود داشت و پیش از حمله اسکندر، به ایران آورده و به زبان پهلوی ترجمه شد و به هزار افسان معروف شد.
بعدها، در دوران اسلامی و در قرن سوم هجری، هنگامی که در بغداد کتابهای علمی و ادبی را به عربی ترجمه میکردند، این کتاب هم از زبان پهلوی به زبان عربی ترجمه شد و داستانها و حکایتهای عربی زیادی به آن اضافه شد. «هزار افسان» وقتی به عربی ترجمه شد، نخست «الف لیلة» نام گرفت. «الف» در زبان عربی به معنای هزار و «لیل» به معنای شب است، پس میشود: هزار شب. ولی بعدها، نام آن را «الف لیلة و لیلة» گذاشتند؛ یعنی هزار و یک شب.
این کتاب، مجموعهای از افسانهها و قصّههای قدیم ایران و هند و سرزمینهای عربی است که در آن، احوال و آداب و رسوم مردم ایران و هند و عرب آمده و سرشار از حکایتهای آموزنده و نکات پندآموز و اخلاقی است.
قصّهها و حکایتهای این کتاب را دختری به نام شهرزاد برای پادشاهی به نام شهریار روایت میکند. در قصّهها و ماجراهای این کتاب تمام مردم جامعه، از پادشاهان، بازرگانان، زنان و غلامان گرفته تا مردم کوچه و بازار، وجود دارند. حتّی قصّههایی از زبان حیوانات نیز در این کتاب آمده است؛ به همین علّت، این کتاب در دل تمام مردم جا باز کرده است.
بعدها، این کتاب به زبانهای فرانسوی و انگلیسی نیز ترجمه شد و مردم دیگر جهان هم با این کتاب ارزشمند آشنا شدند.
گذشت و گذشت تا این که در زمان محمّدشاه قاجار، نویسندهای تبریزی به نام عبداللّطیف تسوجی که خدا روحش را شاد کند الف لیلة را به زبان فارسی ترجمه کرد و ایرانیان، توانستند دوباره داستانهای این کتاب را بخوانند و از آن لذّت ببرند.
خلاصه، این کتاب، بیش از دو هزار و پانصد سال، نسل به نسل گشت تا به دست ما رسید. ما نیز قصّههایی از این کتاب را انتخاب و برای شما بازنویسی کردیم تا بخوانید امّا بقیّه داستانها را گذاشتیم تا خودتان در آینده سراغ کتاب اصلی «هزار و یک شب» بروید و حکایتهای شیرین آن را بخوانید. آن وقت متوجّه میشوید که در باره این کتاب هر چه بگوییم، کم گفته ایم.
گفتنی است کتاب « هزار و یک شب» نوشته زهرا حیدری از سوی نشر سوره مهر راهی بازار کتاب شده است.
انتهای پیام /