چگونه از پزشک شکایت کنیم؟
آیا می‌دانید در صورتی که پزشکی بر اثر کوتاهی در عملکرد خود، دچار آسیب جبران ناپذیر به بیمار شود، چگونه باید از وی شکایت کرد؟ در این مقاله به بررسی روش و مراحل شکایت از پزشکان متخلف و سهل انگار اختصاص داده شده است.
شکایت از پزشک
اگر بر اثر کوتاهی یا اشتباه عمدی پزشک آسیبی به بیمار برسد، حسب مورد طبق مقررات جنایات شبه عمد و عمد با او برخورد می‌شود. تخلفات پزشکی شامل سهل انگاری و افشای اسرار مریض می‌شود، که در حیطه نظام پزشکی است. بعضی موارد آن عبارتند از:
پزشک حداکثر توان خود را برای درمان بیمار به کار نگیرد.
در انجام کار خود سهل انگاری کند.
موازین قانونی، علمی و شرعی را رعایت نکند.
نوع بیماری و سایر اسرار بیمار را افشا کند.
کار‌هایی انجام دهد که خلاف شئون پزشکی است.
بیماران از راه تبلیغات فریب دهنده و مواردی مانند آن جذب کند.
در حقیقت جرایم پزشکی شامل آن مواردی است که قانوان مجازات اسلامی برای آن مجازات تعیین کرده است. رسیدگی به جرایم در حیطه محاکم عمومی دادگستری خواهد بود. مرتکب شدن قتل عمد، صدمه‌های بدنی و قتل ترحم‌آمیز و سقط جنین عمده عناوین مجرمانه ناشی از اعمال پزشکی به شمار می‌آیند.
مراجع پیگیری شکایت از پزشک
۱. دادسرای ویژه امور پزشکی
شما می‌توانید خسارت وارده و یا دیه را از دادسرای ویژه امور پزشکی در خواست کرده تا در صورتی که پزشک دچار کم کاری و نقصان شده باشد مجازات او را هم از دادگاه بخواهند.
۲. شورای حل اختلاف
اگر پرونده شما جزو آن دسته است که احتمالا دیه کمتر از ۵ میلیون خواهد داشت بهتر است از راه شورای حل اختلاف اقدام کنید.
۳. دادسرای انتظامی
اگر صرفا می‌خواهید پروانه طبابت پزشک را باطل کنید یا توبیخ کتبی برای او فرستاده بفرستید، از دادسرای انتظامی اقدام کنید.
انواع خطا‌های پزشکی
به طور خلاصه مواردی زیر از جمله خطا‌هایی است که ممکن است از یک پزشک معالج بر سر بزند:
۱. بی احتیاطی توسط پزشک
بی احتیاطی پزشکی به مواردی گفته می‌شود که کاری توسط پزشک انجام گرفته که نباید انجام می‌شد. در این صورت خسارت یا آسیبی جسمی یا روحی و بیمار وارد می‌شود. از این موارد می‌توان به ایجاد جراحت در حین عمل جراحی و یا جا گذاشتن وسایل جراحی در بدن اشاره کرد.
۲. عدم رعایت قانون و مقررات پزشکی
در هنگام نیاز به عمل جراحی می‌بایست رضایت اولیا و سرپرستان بیمار و یا نمایندگان قانونی وی جلب شود؛ اگرچه در موارد فوری نیاز به اخذ چنین رضایتی وجود ندارد. اما در صورتی که پزشکی از انجام چنین کاری خودداری کند در حقیقت قوانین و مقررات را زیر پا گذاشته است.
۳. نداشتن مهارت کافی
از آنجا که شغل پزشکی با جان و روان انسان‌ها سر و کار دارد، داشتن تبحر از جمله ضروریات لازم برای این حرفه به شمار می‌آید. نداشتن سواد کاری و بهره وری لازم از دانش پزشکی باعث ضرر و آسیب بیمار خواهد شد.
۴. بی مبالاتی توسط پزشک
هنگامی که پزشکی از انجام کاری لازم برای بیمار خود خودداری می‌کند، بی مبالاتی در این حرفه نامیده می‌شود. به عنوان مثال عدم انجام آزمایشات و عکس برداری‌های لازم قبل از درمان و عمل جراحی از جمله موارد بی مبالاتی در حرفه پزشکی به شمار می‌آید.
مراجع صالح برای رسیدگی به جرائم پزشکی
۱. دادگاه‌های عمومی
شما می‌توانید درباره خسارتی که پزشک مرتکب آن شده است در دادگاه‌های عمومی، از نظر جنبه جزایی و یا حقوقی شکایت کنید. در این دادگاه‌ها با توجه به تخصصی بودن شکایت از کارشناسان مرتبط استفاده می‌شود.
۲. دادسرای جرایم پزشکی
در برخی از شهر‌های بزرگ از جمله تهران تعدادی دادسرای تخصصی ویژه شکایت از جرایم پزشکی وجود دارد. شما می‌توانید با مراجعه به چنین مکان‌هایی نسبت به رسیدگی به مشکلات و شکایت‌های خود اقدام کنید.
۳. شورای حل اختلاف
در اکثر استان‌ها محل‌هایی به نام شورای حل اختلاف مخصوص به رسیدگی به مشکلات بهداشتی و پزشکی اختصاص دارد. در میان اعضای شورای حل اختلاف افراد متخصص و صاحب صلاحیت نیز وجود دارد.
۴. سازمان تعزیرات حکومتی
سازمان تعزیرات حکومتی نیز از جمله مکان‌های معتبر به منظور حل شکایات پزشکی است. در این سازمان، تخلفاتی از جمله ایجاد موسسه پزشکی توسط افراد متخصص بدون پروانه، ایجاد موسسه پزشکی توسط افراد غیر متخصص و همچنین مسائلی مانند عدم پذیرش بیماران اورژانسی توسط بیمارستان‌ها رسیدگی می‌شود.
مراحل شکایت از پزشک
شما می‌توانید برای رسیدن به نتیجه بهتر در خصوص شکایت از پزشک معالج تان با مراجعه به یک وکیل مجرب و تهیه متن شکایت توسط آن اقدام کنید.
۱. در شهر‌هایی که دادسرای جرایم پزشکی دارند می‌توانید به آنجا مراجعه کنید یا از طریق دادسرای عمومی در سایر شهر‌ها اقدام کنید.
۲. در شعبه دادیاری یا بازرسی شکایت خود را ثبت کنید.
۳. در مرحله بعد نزد قاضی تحقیقات حاضر می‌شوید و توضیحات خودتان را ارائه می‌دهید.
۴. قاضی کلیه مدارک مربوط را از مرکز درمانی مربوطه درخواست می‌کند. بهتر است درخواست مربوطه را خودتان به مرکز درمانی ببرید تا کار سریع‌تر پیش برود.
۵. پرونده شما برای اجرای این دستورات به کلانتری می‌رود که در آنصورت:
به پزشک یا بیمارستان دستور داده می‌شود که اگر پرونده ناقص است آن را تکمیل کند.
اگر لازم باشد از شاهدانی که احتمالا در ماجرا حضور داشته اند توضیح خواسته می‌شود.
از شخص یا اشخاصی که شما از آن‌ها شکایت کرده اید توضیح خواسته می‌شود.
شما یا همان بیمار به پزشکی قانونی می‌روید تا مشخص شود که که آسیب وارده چقدر است.
پرونده به کمسیون پزشکی فرستاده می‌شود و کمسیون شما و پزشک مربوطه را برای توضیحات فا می‌خواند.
شکایت از پزشکان زیبایی
در بین پزشکان، بیشترین آمار شکایت از جراحان زیبایی به خصوص درخواست دیه، از جراحی بینی و شکایت از درمانگاه‌های غیر مجاز در پوشش جراحان زیبایی است. جراحان زیبایی قبل از انجام عمل از بیمار برائت نامه می‌گیرند، ولی قضات توجهی به این برائت نامه‌ها ندارند و در صورت بروز شکایت و اثبات جرم یا قصور بدون توجه به برائت نامه حکم خود را صادر می‌کنند. دقت داشته باشید که مرجع صدور حکم دیه برای پزشکان فقط دادسرای ویژه جرایم پزشکی است و دادسرای انتظامی نمی‌تواند حکم به دیه بدهد.
آدرس دادسرای پزشکی تهران
تهران، پل سید خندان، ابتدای خیابان دبستان، خیابان آریا محمودی، دادسرای ویژه جرایم پزشکی و داوریی تهران
نمونه شکایت کیفری از پزشک
شاکی: نام: ... نام خانوادگی: .... نام پدر: .. شماره ملی: شماره شناسنامه: .... تاریخ و محل تولد: .. شماره ثابت: .. شماره تلفن همرا: ... نشانی منزل: ...
مشتکی عنه: دکتر: .... به نشانی: .....
موضوع: صدمه وارده به دلیل قصور پزشک
تاریخ وقوع: ۲۵/۰۶/۱۳۹۸
محل وقوع: …………..
ریاست محترم دادسرای ویژه جرایم پزشکی
با سلام و احترام.
اینجانب در تاریخ ۱۵/۰۶/۱۳۹۸ جهت انجام جراحی بینی به کلینیک جراحی …………. مراجعه نمودم و پس از انجام معاینات از سوی دکتر ………………. مقرر گردید که در تاریخ ۲۵/۰۶/۱۳۹۸، عمل جراحی بینی در کلینیک مزبور انجام پذیرد، به این منظور با مراجعه‌ی اینجانب به کلینیک مزبور در تاریخ فوق الاشاره، عمل مذکور از طریق انجام جراحی بینی پذیرفت. انجام عمل جراحی مذکور، موجب فرو رفتگی و متورم شدن پوست اینجانب در ناحیه بینی گردیده و این پزشک پاسخگوی صدمات وارده به اینجانب نیست، پزشک مذکور ادعا کرده بودند که این عمل عوارضی نداشته و در کار خود مهارت لازم را دارند و ضمانت داده بودند که کار را به خوبی انجام خواهند داد. با توجه به موارد ذکر شده و نقصی که در بینی اینجانب به وجود آمده تقاضای تعقیب کیفری مشتکی عنه در ثورت اثبات صدق موارد بالا را دارم.
نام و نام خانوادگی (شاکی) - تاریخ- امضاء
معرفی سامانه شکایت از پزشک
در سال ۱۳۹۳ معاون نظارت و برنامه ریزی سازمان نظام پزشکی از ایجاد سامانه‌ای به نام سامانه سهند برای ثبت شکایات بیماران خبر داده بود که تا به این لحظه عملی نشده است.