با حضور کرونا، چگونه ورزش کنیم؟

دسامبر ۲۰۱۹ بود که تعدادی از مردم در شهری موسوم به «ووهان» در چین، دچار نوعی سینه‌پهلوی جدید شدند که واکسن‌ها و درمان‌های موجود، روی آن مؤثر نبودند و به همین دلیل، عامل ایجاد این بیماری نوع جدیدی از کروناویروس با قابلیت همه‌گیری در انسان عنوان شد. با عبور تعداد قربانیان این ویروس از مرز ۱۰۰۰ نفر، سازمان جهانی سلامت یا WHO، نام رسمی کووید-۱۹ (19-COVID) را برای بیماری فوق انتخاب کرد که اشاره‌ای به کرونا (Corona)، ویروس (Virus)، بیماری (Disease) و بالاخره سال ۲۰۱۹ دارد. آمارها نشان می‌دهند تا ۸ اردیبهشت ۹۹ کروناویروس جدید، جان بیش از ۲۰۰ هزار نفر را گرفته و بالغ‌بر سه میلیون نفر به آن مبتلا شده‌اند.

به گفته متخصصان، شیوع بدون مرز این ویروس جدید و کشنده، باعث تعطیلی مراکز عمومی، اماکن ورزشی و رویدادهای مهم ازجمله سطوح مختلف مسابقات ورزشی و حتی المپیک ۲۰۲۰ در نقاط مختلف جهان شده است. از طرفی، WHO و وزارت بهداشت کشورهای با نرخ ابتلای زیاد مانند امریکا، چین، آلمان، ایران، اسپانیا، ایتالیا، مردم را ملزم به قرنطینه خانگی کرده‌اند. حال سؤال اساسی این است که در این شرایط همه‌گیری، آیا افراد، مجاز به انجام فعالیت‌های ورزشی حتی به هدف حفظ آمادگی هستند یا خیر؟ و اگر انجام ورزش برای برخی افراد در حین شیوع ویروس کرونا بلامانع است، چگونه باید انجام شود؟

در این رابطه، پژوهشگرانی از دانشگاه علوم پزشکی بقیة‌الله (عج) و دانشگاه آزاد اسلامی تهران پژوهشی مروری را انجام داده‌اند که در آن سعی شده است به این سؤالات پاسخ درخوری داده شود.

بر اساس یافته‌های این پژوهش، می‌توان افراد مختلف در معرض این ویروس را بر اساس علائم احتمالی، به گروه‌های مختلفی تقسیم‌بندی کرده و برای هر یک، توصیه ورزشی مخصوص به خود را به کار برد.

حسین شیروانی از مرکز تحقیقات فیزیولوژی ورزشی پژوهشکده سبک زندگی دانشگاه علوم پزشکی بقیة‌الله (عج) و همکارش دراین‌باره می‌گویند: «مرور تحقیقات انجام‌شده بر روی تمرین بدنی و عفونت‌های ویروسی نشان می‌دهد که فعالیت‌های ورزشی هوازی منظم و با شدت متوسط، بیشتر فعالیت‌های ایمنی بدن نظیر تولید آنتی‌بادی، تکثیر لنفوسیتی، تولید اینترفرون گاما، سلول‌های NK و ایمونوگلوبولین‌های G و M را افزایش می‌دهد. همچنین باعث پاسخ‌های قوی‌تر و طولانی‌تر به واکسیناسیون آنفلوآنزا در افراد بزرگسال می‌شود».

این محققان بر اساس مرور پیشینه تحقیقاتی موجود در این زمینه و با توجه به شباهت برخی عوارض بیماری کووید-۱۹ به آنفلوآنزای H1N1، موارد ذیل را برای انجام ورزش در حین شیوع این ویروس توصیه کرده‌اند:

۱- افراد به‌طور منطقی باید در این زمان، فعالیت‌های ورزشی سنگین و طاقت‌فرسا را محدود کنند، زیرا طبق فرضیه موسوم به «پنجره باز» این فعالیت‌ها ممکن است استعداد ابتلا به عفونت را افزایش دهند.

۲- افراد سالم و بدون علامت، با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی می‌توانند ورزش با شدت متوسط را ادامه دهند و از تقویت عملکرد ایمنی ناشی از آن بهره‌مند شوند.

۳- افراد با علائم خفیف بیماری در دستگاه تنفسی فوقانی (مانند: آبریزش بینی، احتقان سینوس و گلودرد جزئی) با رعایت ملاحظات می‌توانند فعالیت‌های ورزشی سبک داشته باشند.

۴- افراد با علائم گسترده‌تر و مشکوک به کووید-۱۹ (مانند: تب، سرفه خشک، گلودرد شدید، درد بدن، تنگی نفس، خستگی عمومی) بایستی تا زمان بهبودی کامل از انجام فعالیت‌های ورزشی پرهیز کنند.

این یافته‌های علمی که می‌توانند در روشن شدن اذهان عمومی در خصوص نحوه فعالیت‌های ورزشی در ایام متأثر از کرونا، مؤثر واقع شوند، در ماهنامه علمی پژوهشی «طب نظامی» منتشر شده‌اند. این نشریه توسط دانشگاه و پژوهشگاه علوم پزشکی بقیة‌الله (عج) انتشار می‌یابد.