خصوصی‌سازی مدارس؛ راهبرد یا راه فرار؟

قاسم‌علی خدابنده با حضور در دفتر ایسنا و در گفت‌وگو با خبرنگاران این تحریریه از عملکرد مدارس غیردولتی دفاع کرد و گفت: اینکه برخی مدارس غیردولتی استخر،سالن ورزشی و...  دارند و خدمات خاصی ارائه می‌کنند کار خوبی است. ما باید سطح سایر مدارس را  به سطح آنها برسانیم نه اینکه بگوییم عملکرد این مدارس بد است. وی همچنین افزایش مدارس غیردولتی را راه حل مقطعی برای مشکلات آموزش و پرورش ندانست و تصریح کرد قبل از انقلاب نیز هم مدارس غیر دولتی را در کشور داشتیم که مدارس علوی، عابدزاده و... از جمله آن‌ها هستند.

آنچه در ادامه می‌خوانید بخش دوم مشروح گفت‌وگوی تفصیلی ایسنا با مدیرکل آموزش و پرورش خراسان رضوی است.

- در حال حاضر یک بلاتکلیفی‌ را در آموزش و پروش مشاهده می‌کنیم.  به نظر می‌رسد خصوصی‌سازی مدارس یک راهبرد در آموزش وپرورش نیست، بلکه راه فراری است برای ادامه حیات ساختاری که از لحاظ مالی به بن‌بست رسیده است. نظر شما در این زمینه چیست؟

موضوع استفاده از ظرفیت بخش خصوصی موضوعی نیست که الان به دلیل اینکه در شرایط بحرانی قرار گرفتیم به سمت آن آمده باشیم. قبل از انقلاب هم مدارس غیردولتی را در کشور داشتیم که مدارس علوی، عابدزاده و... از جمله آن‌ها هستند. همچنین درطول تاریخ ما هم مدارس غیردولتی وجود داشته‌اند و این‌گونه نیست که اخیراً راه‌اندازی شده باشند. قانون مدارس غیردولتی سال 68 در مجلس مصوب شده و تصویب شورای عالی آموزش و پرورش را هم دارد. این موضوع نشان می‌دهد که در 30 سال پیش هم قانون مدارس غیردولتی را داشتیم. بنابراین استفاده از ظرفیت بخش خصوصی راه حل مقطعی نیست.

در حال حاضر حدود 10 درصد دانش‌آموزان کشور در مدارس غیر دولتی مشغول به تحصیل هستند؛ یعنی از حدود 14 میلیون دانش‌آموز کشور حدود 1 میلیون و 300 هزار در مدارس غیر دولتی تحصیل می‌کنند. بار این تعداد از دانش‌آموزان از روی دوش دولت برداشته شده که کمکی برای ماست. بسیاری از افرادی که مدرسه غیردولتی دارند اکثرشان فرهنگیانی هستند که 30 سال عمر خود را در راه تعلیم و تربیت صرف کرده‌اند. بنابراین تجربه گران سنگی دارند که آن تجربه را در مدارس غیردولتی آورده‌اند.

بخشی از مدارس غیردولتی ما عام المنفعه و خیریه هستند. شهریه نمی‌گیرند یا اگر می‌گیرند در جای دیگری صرف خود دانش‌آموزان می‌شود. در حاشیه شهر مشهد مدارس غیردولتی‌ای داریم که شهریه دریافت نمی‌کنند. اتفاقا لوازم التحریر، پوشاک و... هم به دانش‌آموزان می‌دهند. مدارس غیردولتی‌ای داریم که سطح خدمات آنها از نظر کمی و کیفی از مدارس دولتی بهتر است؛ مثلا مدارس امام حسین، امام رضا، سما  و... از جمله این مدارس هستند. این 3 موسسه 30 هزار دانش‌آموز را تحت پوشش خود قرار داده‌اند که کمکی برای ماست.

- اینکه برخی مدارس دارای استخر باشند و برخی دیگر، درگیر امکانات اولیه باشند، با عدالت آموزشی منطبق است؟

اینکه برخی مدارس غیردولتی استخر، سالن ورزشی و... دارند و خدمات خاصی ارائه می‌کنند کار خوبی است ما باید سطح سایر مدارس را  به سطح آنها برسانیم نه اینکه بگوییم عملکرد این مدارس بد است. 

در مجموع کارکرد  مدارس غیردولتی مثبت و برآیند کلی عملکرد مدارس غیردولتی رضایت‌بخش است.این مدارس خدمات خوبی ارائه دادند البته باید نظارت بیشتری بر این مدارس صورت بگیرد شود، گروه ارزیابی فعال‌تر شود. در حوزه‌های مختلف شامل گزینش نیروها، آموزش نیروها، اخذ شهریه و... کنترل و نظارت بیشتری انجام شود.

- ایده‌آلتان برای رشد مدارس غیرانتفاعی در استان چقدر است؟

در حال حاضر با احتساب خرید خدمات آموزشی حدود 12 درصد دانش‌آموزان استان در مدارس غیردولتی تحصیل می‌کنند. میانگین کشوری در این زمینه 8 و نیم درصد است.خرید خدمات آموزشی یعنی با موسس غیرانتفاعی قرارداد می‌بندیم و مدرسه دولتی  را به مدرسه غیر انتفاعی تبدیل می‌کنیم.شهریه دانش آموزان و حقوق معلمانی که توسط موسس جذب شدند را دولت پرداخت می‌کند.وجود مدارس خرید خدمات آموزشی به دلیل کمبود نیروی انسانی یک ضرورت است.

- اخیرا رئیس سازمان مدارس غیردولتی کشور اعلام کرده 800 هزار صندلی خالی در مدارس غیردولتی داریم. با این وجود آیا توسعه این مدارس همچنان کار درستی است؟

اینکه مدارس غیر دولتی صندلی خالی دارند چند دلیل دارد؛ یک اینکه تراکم این مدارس در یکسری از نقاط شهر بیشتر است و در جاهایی که تراکم دانش‌آموز داریم مدارس غیردولتی کمتری وجود دارند. دلیل کمتر بودن این مدارس در برخی نقاط این است  که وجود مدارس غیردولتی در آن مناطق از نظر اقتصادی توجیهی ندارد. بسیاری از موسسین مدارس غیردولتی ترجیح می‌دهند در مناطق حاشیه‌ای و محروم مدارس غیر دولتی دایر نکنند. مسئله دوم در این زمینه  این است که بنا و ساختمان مناسب برای مدارس غیردولتی در حاشیه شهر پیدا نمی‌شود. همچنین بسیاری از خانواده‌ها در حاشیه شهر به مدارس غیر دولتی احساس نیاز نمی‌کنند و تصور می‌کنند مدارس دولتی شرایط مطلوب دارد.

یکی دیگر از دلایل وجود صندلی خالی در مدارس غیردولتی وضعیت اقتصادی خانواده‌هاست. بسیاری از خانواده‌ها  با توجه به نوسانات قیمت ارز و دلار و... شاید توان پرداخت شهریه مدارس غیردولتی را ندارند . 

علی‌رغم اینکه بخشی از صندلی‌های مدارس غیردولتی خالی است ولی باز هم افراد  متقاضی برای تاسیس مدارس غیردولتی وجود دارند. ما هم همچنان مجوز تاسیس مدارس غیردولتی را با رعایت یکسری ضوابط و حریم‌هایی با مدارس دیگر، می‌دهیم.

رویکرد جدیدمان این است که در مناطقی که مدارس غیر دولتی و آمار دانش‌آموزان کمتر است، مدارس غیردولتی ایجاد کنیم. مثلا منطقه الهیه، سرافرازان، آزادگان مناطق جدیدی هستند و تعداد مدارس کمی هم داریم یا در مناطق پنجتن، التیمور و بلوار طبرسی که اتفاقا حجم پذیرش دانش‌آموزان در مدارس غیردولتی خوب است.

انتهای پیام