آنفلوآنزا یا گریپ بیماری واگیردار است که توسط نوعی
ویروس آرانای از خانواده اورتومیکسویریده (Orthomyxoviridae) ایجاد میشود. این نوع ویروسها در پرندگان و پستانداران
بیماری ایجاد میکند. این بیماری باعث عفونت حاد دستگاه تنفسی میشود که با سردرد ناگهانی، درد ماهیچه، تب و ضعف و بیحالی شدید نمایان میشود. سه تیپ از ویروس آنفلوآنزا به نامهای آ (a)، ب (b)، ث (c) وجود دارد. تیپ آ در انسان و حیوانات، تیپ بی در انسان و پستاندارن و تیپ سی فقط در انسان دیده میشود. در کمیته بینالمللی نامگذاری ویروسها ویروس تیپ دی نیز در این خانواده مشاهده میشود.
تاریخچه بیماری آنفولانزا
آنفولانزا نخستین بار در سال ۱۹۳۳ از راسوها تشخیص داده شد و این ویروس در سال ۱۹۱۸ و در قرن بیستم در بین افراد شیوع پیدا کرد که در همان آغاز موجب مرگ ۴۰ میلیون نفر در یک سال شد. این بیماری با سرماخوردگی اشتباه گرفته میشود، اما نسبت به آن، شدیدتر است. امروزه گونههای جدیدتر این ویروس مانند آنفلوآنزای پرندگان یا آنفلوآنزای خوکی نیز شیوع پیدا کرده اند.
آنفولانزا یا آنفلوآنزا؟
بد نیست یادآور شویم نام درست ویروس همان «آنفلوآنزا» ست ولی در تارنمای رسمی فرهنگستان علوم پزشکی واژۀ «آنفولانزا» را هم می بینیم که می تواند به این معنی باشد که نام ویروس «آنفلوآنزا» ست ولی برای عنوان بیماری «آنفولانزا» هم می تواند به کار رود.
افرادی که در معرض آنفولانزا هستند
هرکس میتواند به آنفولانزا مبتلا شود و این موضوع ربطی به شرایط و یا سن و سال او ندارد.
بیماریهایی، چون قلبی، ریوی، کلیوی، دیابت، آسم، بارداری و کهنسالی امکان مبتلا شدن افراد به آنفلوآنزا را افزایش میدهند. همچنین کودکان به علت سیستم دفاعی ضعیف بیشتر به این بیماری مبتلا میشوند. چون این ویروس از طریق تنفسی انتقال مییابد در مکانهای عمومی امکان انتقال آن بیشتر است.
علائم شروع آنفولانزا
علائم بیماری میتواند خفیف یا شدید باشد.
تب و لرز، سردرد، دردهای عضلانی از جمله کمردرد، خستگی، سرفه (که ممکن است با خلط همراه باشد)، گلودرد، ایجاد زخمهایی داخل دهان-بینی-روی سطح پوست، خشونت صدا، (استفراغ و حالت تهوع) که دلیل آن سندروم ری است. گلودرد خارش بدن کوفتگی از علایم شایع بیماری هستند.
تب برای تمام بیماران مبتلا به آنفولانزا اتفاق میافتد، اما اسهال و استفراغ معمولا در کودکان بیشتر دیده میشود.
آنفلوآنزا در تمام سنین به غیر از دوران شیرخوارگی دیده میشود. حالت تهوع و استفراغ ممکن است در کودکان مشاهده شود، اما در بزرگسالان متداول نیستند. شیوع ناگهانی انواع مختلف آنفلوآنزا تقریباً هر زمستان رخ میدهد و شدت آنها متفاوت است. علایم مشابه سرماخوردگی به همراه درد عضلانی و بی حالی در حدی که بیمار توان بیرون آمدن از تخت را ندارد از علایم تفریق آنفولانزا از دیگر بیماریهای تنفسی عفونی است.
راههای پیشگیری از آنفولانزا
- شستن مکرر دستان سبب کاهش خطر عفونت میشود، زیرا ویروس توسط صابون غیرفعال میشود.
- استفاده از ماسک نیز مفید است.
- بجز رعایت اصول بهداشتی یکی از مهمترین توصیههای پزشکان در مورد پیشگیری از ابتلا به این ویروس تزریق واکسن است.
برای پیشگیری از آنفولانزا چی بخوریم؟
خوردنیهایی که به تقویت سیستم ایمنی بدن برای مقابله با آنفولانرا کمک میکند:
- هویج
- کفیر
- تخم مرغ
- جوانه گندم
- کیوی
- سوپ مرغ
- بادام
- تخم کدو
- سیر
- زنجبیل
- سالمون
- میخک
خوردنی های زمان آنفلوانزا
سوپ و غذاهای آبکی دیگر به خصوص زمانی که با مرغ طبخ میشود، به مرطوب نگه داشتن بینی، جلوگیری از کم آبی بدن و مبارزه با التهاب گلو کمک میکند.
چای داغ نیز درد گلو را تسکین داده و از گرفتگی بینی جلوگیری میکند؛ البته نه آن قدر داغ که به بافت مری آسیب زند.
میوههای خانواده مرکبات حاوی ویتامین ث هستند و اگرچه از آنفلوانزا جلوگیری نمیکنند، اما میتوانند طول دوره آن را کاهش دهند. همچنین ویتامین C تقویت کننده سیستم ایمنی بدن است.
موز سرشار از پتاسیم است و از عرق کردن، تهوع، استفراغ، و یا اسهال جلوگیری میکند.
زنجبیل نیز از تهوع جلوگیری میکند و تسکین دهنده سایر بیماریهای معده است.
نخوردنی های زمان آنفلوانزا
غذاهای اسیدی: در واقع منظور غذاهایی است که محیط بدن را اسیدی میکند.
شیرینیها و کربوهیدراتهای تصفیه شده: کربوهیدراتهای تصفیه شده مانند کراکر و نانهای سفید و … به سرعت به قند شکسته میشوند و مانند شیرینیها و آبمیوههای صنعتی، شکرشان باعث التهاب میشود و در واقع میتواند بدن شما را در مبارزه با عفونت تضعیف کند.
غذاهای چرب و سرخ کردنیها
چه کسانی باید واکسن آنفولانزا را تزریق کنند؟
۲ گروه هدف باید واکسن آنفولانزا را تزریق کنند، گروه نخست افرادى هستند که مشکل زمینه اى ندارند، اما ترزیق واکسن براى آنها ضرورى بوده و گروه دوم کسانى مبتلایان به برخى بیمارى هاى زمینه اى هستند.
کودکان ۶ ماه تا ۶ سال به ویژه آنها که مهدکودک میروند، همه افراد بالای ۶۵ سال، افرادی که با بیماران مبتلا به آنفولانزا سروکار دارند مانند پرستاران خانههای سالمندان و کادر درمان، افرادی که بیماریهای مزمن قلبی ریوی دارند مانند کسانی که آسم دارند جراحی قلب کردهاند، افراد مبتلابه دیابت، کسانی که اختلال عملکرد کلیه دارند، کسانی که دیالیز یا رادیوتراپی میشوند یا سرطان دارند، کسانی که در مرغداریها کار میکنند و اطفال و خانمهای باردار که البته بهتر است اطفال و خانمهای باردار تحت نظر پزشک واکسن آنفلوانزا را تزریق کنند.
خانمهای باردار در سهماهه اول بارداری منع مصرف دارد، ولی در سهماهه دوم و سوم بارداری تحت نظر پزشک میتوانند استفاده کنند و در این بین خانمهای شیرده هم میتوانند واکسن بزنند و محدودیتی ندارند.
چه افرادی نباید واکسن آنفولانزا بزنند؟
به گفته عضو انجمن داروسازان استان اصفهان، افرادی که حساسیت به تخممرغ و یا هر یک از اعضای واکسن آنفولانزا دارند، افراد مبتلابه گیلن باره، افراد مبتلابه بیماری تنفسی حاد نباید واکسن آنفولانزا بزنند.
واکسن آنفولانزا را از کجا تهیه کنیم؟
واکسن آنفولانزا سال جدید در داروخانهها توزیع می شود.
تزریق واکسن آنفولانزا یکی از بهترین روشها برای مقابله با خطرات احتمالی ناشی از ویروس در گروههای پرخطر است، هر سال با توجه به ماهیت تغیر پذیر ویروس، واکسن جدیدی در دنیا برای آنفولانزا تولید و روانه بازار میشود، در ایران نیز واکسن آنفولانزا از چند کشور مختلف در داروخانهها به فروش میرسند و گروههای پرخطر با مشورت پزشک میتوانند آن را تزریق کنند.
قیمت واکسن آنفلوآنزا سال ۹۸
رییس اداره بیولوژیک سازمان غذا و دارو ضمن اعلام قیمت واکسن آنفلوآنزای سه و چهار ظرفیتی امسال، تاکید کرد: حتما واکسنهایی را که در بستهبندیهای تکی در جعبه بوده و دارای برچسب اصالت هستند، تهیه کنید.
وی درباره قیمت واکسن آنفلوآنزا در سال ۹۸ گفت: واکسن چهارظرفیتی امسال با قیمت ۴۱ هزار ۵۰۰ تومان عرضه میشود و قیمت نوع سه ظرفیتی واکسن آنفلوآنزا ۳۵ هزار و ۸۰۰ تومان است.
زمان طلایی تزریق واکسن آنفولانزا
عضو انجمن داروسازان استان اصفهان بیان داشت ازآنجاکه پس از تزریق واکسن حدود ۲ تا ۴ هفته طول میکشد تا ایمنی ایجاد شود، لذا از ۱۵ شهریور تا ۱۵ مهر بهترین زمان برای تزریق واکسن آنفولانزا است.
عوارض تزریق واکسن آنفولانزا چیست؟
دهقانی درباره عوارض تزریق واکسن آنفولانزا گفت ممکن است عوارضی مانند سردرد، تعریق، درد عضلات و مفاصل، گاهی تب و لرز ضعف و خستگی و سرخی در محل تزریق که البته دو روز بعد از تزریق از بین میرود.
آخرین آمار بیماری آنفلوآنزا در ایران
کیانوش جهانپور، رئیس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت در خصوص بیماری آنفولانزا گفت: تا شنبهای که از شروع موج آنفولانزا گذشت، ۵۶ نفر بر اساس شواهد آزمایشگاهی درگذشتند که ۱۹ نفر آنها متعلق به هفته قبل از آمار بود، اما آمار تجمیعی این هفته شنبه آینده اعلام خواهد شد.
او گفت: به اندازه کافی برای درمان این بیماری در کشور دارو وجود دارد.
هم چنین قاسم جان بابایی معاون درمان وزیر بهداشت در سمنان درباره آمار بستری شدگان به خاطر این بیماری گفت: آنفولانزا امسال سه هفته زودتر از سالهای پیش در ایران شیوع پیدا کرد و تاکنون چهار هزار نفر به دلیل این بیماری بستری شده اند و بیشتر آنها پس از گذر دوره زمانی خاص و تعیین شده مشکلاتشان برطرف شده است.