از تصمیمی که گرفتم راضی هستم

رفتن، ماندن، برگشتن...مهاجرت؛ ترجیع بند گفتار و نوشتار نخبگان و مردم در این روزهاست، خیلی ها به نادرست تصور می کنند دانشجوهای دانشگاه های برتر کشور از همان ترم اول در حال پیدا کردن کشوری برای مهاجرت هستند و رفتن مهم ترین هدف شان و وقتی رفتند دیگر برنمی گردند. اما شاید باید بدانیم شماری از این مهاجرت کرده ها هر روز به کشور برمی گردند و پایه گذار خدماتی می شوند که هم برای توسعه علمی کشور مفید است و هم دردی از دردهای دردمندان می کاهد.
به طور کلی مهاجرت در سال های اخیر تبدیل به یکی از ابر روند های جهانی شده و بر اساس آمار سازمان بین المللی مهاجرت/ IOM، نزدیک به 35 درصد کل مهاجران دنیا را مهاجران با مهارت بالا و دارای تحصیلات دانشگاهی تشکیل می دهند.
بر اساس آمارهای جهانی تعداد مهاجران در سطح جهان از 75 میلیون نفر در سال 1960 به 250 میلیون نفر در سال 2018 رسیده است، با وجود آمار قابل توجه از مهاجرت در کشورهای مختلف، به نظر می رسد موضوع مهاجرت به طور کلی در مورد جامعه ایرانی و به طور خاص در مورد جامعه علمی و تحصیلکردگان برجسته تا حدی سیاسی و دور از شواهد و مدارک متقن و با استناد به آمار نادرست مطرح می شود.

***مهاجرت؛ بی اطلاعی مردم عوام و سیاست زدگی خواص
از این گذشته در سخنان مردم عادی بوی بی خبری از آمار دقیق و استناد به شنیده ها می آید و در اظهارات برخی مقامات رسمی سیاست زدگی به خوبی مشاهده شود که معمولا با هدف تخطئه سیاست های دولت برسر کار و متهم کردن دولت برای شکست در جذب نخبگان و هدر دادن سرمایه های کشور بیان می شود.
با وجود این، منطق مهاجرت برای افراد ماهر و نخبه که مقاطعی از تحصیلات خود را در داخل کشور گذرانده اند کاملا روشن است و در همه کشورها صدق می کند و مختص ایران نیست. این افراد برای آشنایی با برترین های رشته خود، تجربه فضای تحصیل و تحقیق در دیگر کشورها، شبکه سازی با نخبگان هم رده خود و اهدافی مشابه معمولا مهاجرت می کنند؛ اما شاید آنچه باید بیشتر بر آن تمرکز کرد بازگشت افرادی است که بعد از کسب تجربیات مفید می توانند در فضای علمی جامعه نشاط بیشتری ایجاد کنند و در وطن مادری، نشانی راه موفقیت رفته را به هموطنان بیاموزند.
هر چند ارائه نشدن آمار دقیق و درست از تعداد مهاجران به طور کلی و مهاجرت افراد ماهر، تحصیل کرده و نخبه و چندگانگی مراجع ارائه این آمار را نیز نباید در دامن زدن به فضای مغشوش فعلی دست کم گرفت.
دکتر سعید بهزادی پور دانش آموخته مکانیک از دانشگاه صنعتی شریف در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد (سال های 1377 و 1379)، دکترای مکانیک و پسا دکترا دانشگاه واترلوی کانادا (سال 1384)، همچنین عضو هیات علمی دانشگاه آلبرتا کانادا (سال 1384 تا 1389) و عضو هیات علمی دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی شریف (1390 تا کنون) یکی از ایرانیان مهاجرت کرده ای است که بعد از 11 سال به کشور برگشته است.
وی همچنین رئیس مرکز تحقیقات فناوری‌ های مهندسی توانبخشی جواد موفقیان نیز هست و این مرکز خیریه را برای دست یافتن به فناوری های نو در کمک به نیازمندان توانبخشی اداره می کند، این مرکز دستاوردهای مختلفی در حوزه توسعه تجهیزات توانبخشی و همکاری با دانشگاه های علوم پزشکی داشته است.
ساخت یک اسلکت خارجی که در راه رفتن به بیماران ضایعه نخاعی کمک می کند یکی از دستاوردهای این مرکز به شمار می آید که بعد از سه سال تحقیق و توسعه ساخته شده و در مرحله تست بیمار برای کسب مجوزهای لازم است.

***فلسفه هر کس در زندگی مهم است
بهزادی پور در مورد دلایل بازگشت به کشور بعد از 11 سال تحصیل و کار در کانادا اظهار داشت: پاسخ این سوال به فلسفه هر کس در زندگی بر می گردد، به اینکه دلش به چی خوش است، آیا صرف مقاله نوشتن، مشهور شدن در جوامع علمی و پول خوب داشتن برای پژوهش، کافی است؟ معمولا این موارد از دور خیلی درخشان است، ولی از نزدیک خیلی ها احساس می کنند نمی خواهند همه زندگی خود را بابت اینها خرج کنند.
وی افزود: برای من مسائل فرهنگی و دوری از خانواده مطرح بود و اینکه مایل بودم فقط کار تحقیقی نکنم؛ بلکه تحقیقات را برای مردمی انجام دهم که استحقاق بیشتری دارند. در شمال آمریکا که من کار می کردم، صفی از محققان از تمام دنیا وجود دارد که هر کس بخواهد برود فرد دیگری هست که جای او را پر کند، در حالیکه در کشور ما جوانان واقعا مستعدی هستند که تشنه کمک اند و اینجا انسان خود را موثرتر می بیند.

***از تصمیمی که گرفتم راضی هستم
عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف گفت: ضمن اینکه بزرگ شدن بچه ها در آن شرایط و دور بودن از خانواده هم برای من مهم بود و از تصمیمی که گرفتم راضی هستم.
وی ادامه داد: تصور هم می کنم کسانیکه با محاسبه درست و دقیق و با عزم جدی برمی گردند، موفق هستند و بالاخره جایگاه خود را می یابند. ولی محققان ایرانی خارج از کشور که به بازگشت فکر می کنند باید بدانند همان هوش و ذکاوتی را که در پژوهش به کار می برند، باید در طراحی محیط کار خود هم به کار ببرند و حتی باید ببینند در چه حوزه ای می توان امکانات را بیشتر جذب کرد و شاید لازم باشد در حوزه فعالیت خود اصلاحاتی ایجاد کنند.

***سقف پرواز من عرضه خود من بوده است
رئیس مرکز تحقیقات جواد موفقیان افزود: من احساس می کنم طی این چند سالی که بازگشته ام، سقف پروازم در حوزه پژوهش و کار علمی عرضه خودم بوده است، با تمام محدودیت ها کار را طوری طراحی کرده ام که کارم کمتر نیاز به منابع مالی داشته باشد و راه حل را یافته ام و با استفاده از امکانات همه نهادها هم افزایی ایجاد کرده ام.
دکتر بهزادی پور ادامه داد: امروز احساس رضایت فردی بسیار بیشتری نسبت به وقتی دارم که در کانادا کار می کردم و البته این میسر نشده است مگر به لطف الهی که در قالب دوستی با همکاران پرتلاش، خوش فکر و فعال در مجموعه دانشگاه شریف، معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری و دیگر همکاران دانشمندم در دانشگاه های دیگر به ظهور رسیده است.