بلاکچین چیست و چه کاربرد‌هایی دارد؟
امروزه همه انسان‌ها با این جمله موافق هستند که ما در عصر طلایی تکنولوژی به سر می‌بریم. زندگی انسان امروزی با نسل‌های قبلی خود تفاوتی چشمگیر دارد، تکنولوژی زندگی انسان را محاصره کرده و به همین دلیل زندگی بدون آن دشوار یا حتی غیرممکن می‌شود.
شاید مهم‌ترین اثر تکنولوژی، دریافت آسان حجم گسترده‌ای از اطلاعات توسط انسان‌ها است. به زندگی خود نگاهی بیاندازید، از صبح که بیدار می‌شوید با روشن کردن تلویزیون برنامه‌های متنوع از کانال‌های گوناگون اطلاعات را به زندگی شما سرازیر می‌کنند، زمانی که گوشی هوشمند خود را چک می‌کنید، در شبکه‌های اجتماعی مختلف با حجم گستره‌ای از اطلاعات روبه‌رو می‌شوید که می‌توانید این مطالب را با دیگران به اشتراک بگذارید، مطالب شخصی‌تان را با دوستان خود مطرح و اطلاعات ارسالی آن‌ها را دریافت کنید. همچنین با استفاده از نرم‌افزار‌های مخصوص به سادگی از اطلاعات حساب بانکی خود مطلع شوید، قبض‌ها را پرداخت کنید و مواردی از این دست را به آسانی انجام دهید.
در این میان شرکت‌های مختلف در تلاش هستند تا دریافت اطلاعات را آسان‌تر و امنیت آن را افزایش دهند. نرم‌افزار‌های جدید با الگوریتم‌های متفاوت ظهور می‌کنند اما خیلی دوام نمی‌آورند و به زودی قدیمی می‌شوند. انسان به دنبال سیستمی جامع، پایدار و قابل انعطاف برای استفاده در محیط‌های مختلف و البته با امنیتی غیرقابل نفوذ است. چنین سیستمی می‌تواند تحولی بزرگ در زندگی بشر ایجاد کند و همه چیز از تلویزیون دیدن صبح‌گاهی تا شبکه‌های اجتماعی و حتی سیستم‌های بانکی را تحت تاثیر قرار دهد. چند وقتی است که در محافل مختلف صحبت از فناوری جدیدی در میان است که ویژگی‌های مورد نظر را داشته و قابل اجراست؛ فناوری جدیدی که نام آن بلاکچین است.
مقدمه‌ای بر بلاکچین
بلاکچین عمیقا می‌تواند دنیای ما را تغییر دهد. همه ما با سیستم‌های اداری فعلی آشنا هستیم، روند تمدید بیمه ما را یک روز کامل درگیر می‌کند، برای خرید یک خودرو یا خانه نیاز است کاغذبازی‌های زیادی را انجام دهیم و خودتان می‌دانید ردیابی پرونده پزشکی چقدر زمان‌بر است. بلاکچین یکی از راه‌های تسریع سیستم اداری است، البته بلاکچین صرفا در سیستم اداری کاربرد ندارد، در هر جایی که نیاز به ارسال یا دریافت اطلاعات باشد بلاکچین کاربرد دارد. این سیستم روند ثبت و ردیابی دارایی‌ها را در یک شبکه تجاری تسهیل می‌کند. دارایی‌ها می‌توانند ملک، زمین، خودرو و پول نقد یا حتی دارایی‌های غیرملموس مانند مالکیت معنوی، حق اختراع، کپی-رایت و یا ثبت برند تجاری باشند. تقریبا هر چیز ارزشمندی می‌تواند در بلاکچین معامله و ردیابی شود و خطرات و هزینه‌ها را برای هر دو طرف معامله کاهش دهد.
بلاکچین چیست؟
در این بخش می‌خواهیم بلاکچین را به زبان ساده توضیح دهیم و با مثالی ملموس به درک بهتر آن کمک کنیم. بلاکچین همان‌طور که از نامش پیداست از بلاک (بلوک‌های ذخیره اطلاعات) و چین (به معنای زنجیر) تشکیل شده است. در واقع بلوک‌هایی که از اطلاعات پر‌می‌شوند مانند زنجیری ناگسستنی به هم متصل می‌گردند که همین امر به پایداری و امنیت این سیستم که از ویژگی‌های مهم آن تلقی می‌شود، کمک شایانی می‌کند. هر چقدر اطلاعات ثبت شده (مانند تراکنش‌ها یا انتقالات) در این شبکه بیشتر باشد بلوک‌های بیشتری شکل می‌گیرد و در نتیجه با سیستم بزرگ‌تری روبه‌رو هستیم؛ در واقع با رشد اطلاعات شاهد رشد بلاکچین نیز خواهیم بود.
اما هر بلوک دارای یک "هش" است، هش یک اثر انگشت دیجیتال یا یک کد تشخیص هویت منحصر‌به‌فرد است که باعث یکتایی هر بلوک می‌شود. هر بلوک شامل هش منحصر‌به‌فرد خود و هش بلوک قبلی است، این عنصر در واقع همان زنجیری است که بلوک‌ها را به هم متصل می‌کند. با وجود هش بلوک قبلی، ترتیب بلوک‌ها کاملا معین می‌شود و بلوک‌ها را مانند رشته‌ای به هم متصل می‌کند.
نکته بسیار مهم این است که با تغییر اطلاعات در هر بلوک، هش آن نیز باید تغییر کند و چون هش یک بلوک در بلوک‌های قبلی آن نیز ذخیره شده است، آن‌ها هم باید تغییر کنند و این روند به همین صورت باید ادامه پیدا کند که امری محال است؛ به همین دلیل هر تغییر در این سیستم به راحتی آشکار می‌شود. این مورد باعث استحکام شبکه بلاک چین و غیرقابل تغییر بودن آن خواهد شد. این ویژگی نفوذناپذیری باعث می‌شود سیستم‌های ارزی، بانکی ، معاملات، دارایی‌ها یا هرچیز دیگری که در این سیستم ثبت می‌شود، غیرقابل تغییر یا هک باشد.
به تصویر زیر نگاه کنید. این تصویر شامل طرح کلی سه بلوک در یک رشته است. اگر بخواهیم اطلاعات بلوک 1969 را تغییر دهیم هش آن نیز تغییر می‌کند (همان‌طور که گفته شد) پس اگر بخواهیم این فیلد را هک کنیم و مبلغ انتقال وجه را از چهارصد و نود هزار تومان به یک میلیون تومان تغییر دهیم، فیلد "1969A" تغییر می‌کند، در این صورت باید فیلد "1970B" را نیز اصلاح کنیم. با این اصلاح و طبق قانون (تغییر در بلوک=تغییر هش) هش بلوک 1970 به طور خودکار تغییر می‌کند و ما باید فیلد‌های بلوک 1971 (که در تصویر نیست) را هم هک کرده و تغییر دهیم و به همین منوال باید کل بلوک‌های شبکه را هک و اصلاح کنیم که امری محال است. دلیل این که چرا هک هش‌های بلاکچین محال است در گزارش بعدی بررسی خواهد شد.
زنجیره بلوک‌ها اولین ویژگی شبکه بلاکچین است. در بخش‌های بعدی به ویژگی‌های دیگر این سیستم و کاربرد‌های آن در جهان امروزی‌خواهیم پرداخت.
منبع: خبرنگاران جوان