دنیا، دستِ دار و دسته پسرها نیست

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، در وجود زنان توانمندی‌ها و ویژگی‌های منحصربه فردی است که در صورت شکوفایی کامل و احترام گذاشتن به آنها و بسترسازی برای به فعل رسیدن این ظرفیت‌های نهفته در هزار توی ذهن زنانه، تحولاتی شگرف و ماندگار در تمام عرصه‌ها و ثبت شدنی در دفتر تاریخ می آفریند.
اما زنان تا همین چند دهه قبل شاید در نتیجه وجود فرهنگ دیرینه مردسالاری مطلق در اکثر مناطق جهان، کمتر فرصت می یافتند توانمندی های خود را به اثبات برسانند.
هرچند همواره از نیروی زنان در زمینه‌ پرورش و تربیت فرزندان، کارهای اقتصادی، هنری، فرهنگی و حتی گاهی سیاسی و نظامی بهره گرفته می شد، ولی متاسفانه درک مناسبی از نقش مهم زنان در پدید آمدن نظام‌های حاکم اجتماعی وجود نداشت.
محکی به وضع کلی بانوان ایرانی در یک نمونه، مثل دنیای شعر و نویسندگی برای کودک و بزرگسالان، گویای این فخر است که زنان ایرانی نیز همپای بانوان فرهیخته جهان طی سالیانی که بر بوم توانمندی های این جنس ظریف اما قوی، نقش شکوفایی با رنگ و لعاب شجاعت و جسارت، به زیبایی نشسته، در مسیر رشد قرار گرفته و ورود موفقی به بسیاری از عرصه‌ها به ویژه فرهنگی و اجتماعی داشته‌اند.
بانوانی که با فرهیختگی و بالندگی قلم می‌زنند تا بر تفاوت توانمندی مردان و زنان در خلاقیت نگارش خط کشند، همزادپنداری و در قالب قهرمان داستان، کودکی می‌کنند، قد می کشند و زندگی می‌آفرینند، بر طبل نقد موانع رشد این عرصه در زمانه می کوبند و با خمیرمایه جسارت، خواسته‌هایشان را جار می‌زنند.

**زنان منبع رقیق‌ترین احساسات انسانی برای خلق شعر کودک
«اکرم کشایی» یکی از شاعره‌های جوان کشور تخصص و آشنایی با مسائل ادبی را مهمترین عامل در موفقیت یک نویسنده عنوان کرد و گفت: در عالم ادبیات تفاوت زیادی میان شاعر و نویسنده زن و مرد وجود ندارد و نباید با نگاه جنسیتی به این عرصه نگاه کنیم.
وی افزود: نویسندگی برای کودکان در این میان حساس‌تر و تخصصی‌تر است و از آن جا که این ادبیات باید بتواند با مخاطبش ارتباط برقرار کرده و زبان کودکانه به خود بگیرد، نیاز به غرق شدن در جایگاه مخاطب دارد که زنان از عهده آن خوب بر می‌آیند.
نویسنده کتاب «گنجشک و بندِ رخت» افزود: شعر کودک، منبع رقیق‌ترین احساسات و عواطف انسانی بوده و زمینه ای برای حفظ و پرورش این عواطف ایجاد می‌کند، از سوی دیگر اشتیاق به بازی، سرگرمی و تخیل نیاز کودکان است پس شعر کودک هم که این عناصر را در خود دارد، به نوعی نیاز کودکان به شمار می‌رود که در این عرصه هم زنان بسیار توانمندند.
نویسنده کتاب «صبح یک روز اردیبهشتی» گفت: همه، چه زن و چه مرد اگر بتوانند توانایی‌ها و سطح مطالعات خود را بالا ببرند و در جریان آخرین جریان‌های ادبی روز قرار گیرند، می‌توانند نویسنده و شاعر خوبی باشند.
کشایی اظهار داشت: مسلما توجه خاص ارگان‌ها و سازمان‌های دولتی به حوزه فرهنگ و به ویژه زنان فعال در این حوزه، تاثیر خود را در حوزه ادبیات زنان خواهد گذاشت اما بازهم خود آنها هستند که باید توانمندی‌هایشان را نشان دهند و با مطالعه و قرار گرفتن در جریان مسائل روز، سطح کار خود را ارتقا دهند.

**بهبود نویسندگی زنان، مرهون تلاش های مجدانه
دیگر نویسنده زن معاصر نیز به ایرنا گفت: در وجود یک زنِ داستان‌نویس، یک زنِ روایتگر زندگی می‌کند، در وجودش همیشه یک نویسنده زنده است که باید تلاش کند او را در هر شرایطی پیگیرانه، حرفه‌ای و خستگی‌ناپذیر زنده نگه دارد و این مساله صبوری پیامبرانه می‌طلبد، اما شدنی است.
«آناهیتا آروان» افزود: در میان نویسندگان زن، خالقان آثاری قابل توجه و پر فروش وجود دارد که نشان می دهد نویسندگی هرگز جنسیت بردار نیست.
وی گفت: از نظر نویسندگان حرفه ای، آثار فعلی در عرصه ادبیات خوب و شایسته برآورد و ارزیابی می شود اما این توجیه خوبی برای کم‌کاری نیست، نویسندگان همواره باید تلاش کنند قلمشان رو به بهبود برود، در چند سال اخیر نویسندگان زن ایران بسیار موفق بوده و آثار بسیار برجسته ای داشته اند و در تمامی جشنواره‌ها کارها و آثار دیده و بسیار خوانده شده و حتی اگر برگزیده هم نبوده اند مخاطب با این آثار درگیر بوده است.
نویسنده کتاب «بگذار تروا بسوزد» افزود: آثار نویسندگان زن طی سالیان اخیر پر فروش و قابل توجه بوده و حتی در زمینه‌هایی که به نظر می رسید قلمروهای مردانه است مانند جنگ، تا سالها نویسندگان زن جوان، فوق‌العاده مستحکم گام برداشته و آثار قابل توجه و مثال زدنی خلق کردند و در این زمینه، اوضاع بسیار رو به بهبود است و آثار برجسته‌ای علاوه بر آثار در حیطه داستان‌نویسی داریم و خواهیم داشت.
این نویسنده معاصر اظهار داشت: زنان نویسنده باید بسیار حرفه ای برخورد کنند و تلاش پیگیرانه داشته باشند، به جهت ساختار زنانه خیلی زود جا نزنند، خستگی‌ناپذیر بنویسند، چون به طور کلی هنرمند بودن بسیار دشوار است و در این میان، هنرمند زن بودن شاید به مراتب دشوارتر هم باشد که البته این مساله در تمام جهان وجود دارد و فقط مختص کشور ما نیست.
وی ادامه داد: وقتی زنی در زمینه ای، موفق به خلق اثر می شود تلاش پیگیرانه عظیمی پشت خلق آن اثر خوابیده که قابل تحسین است و این امر در تمام جهان مشترک است و تفاوتی در مکان آن نیست.
آروان جا نزدن زن‌ها در عالم نویسندگی را بسیار مهم برشمرد و افزود: زنان بیشتر از مردان درگیر مسائل روزمره و عاطفی زندگی شخصی خود می شوند ولی همیشه در وجود اینها نویسنده ای است که باید زنده نگهش دارند که در هر شرایطی در تمام تنگناها و کاستی‌ها زنده بماند.
وی گفت: در وجود یک زنِ داستان‌نویس همیشه یک زنِ داستان‌نویس زندگی می کند فرقی ندارد چکار می‌کند و کجاست؟ ولی در هر شرایطی که هست و هر کاری که انجام می دهد در وجودش همیشه یک نویسنده، زنده است.
این نویسنده معاصر ادامه داد: یک نویسنده زن باید بداند تلاشهایش بی نتیجه نمی ماند، اتفاق خوب در هر زمانی که باشد خواهد افتاد، اثر او دیده و خوانده خواهد شد و او در مواجهه با جهان به عنوان مخاطبانش قرار خواهد گرفت.
آروان افزود: زنان نویسنده هر قدر حرفه‌ای‌تر رفتار کنند و حرفه‌ای‌تر بنویسند، مجموع جوامعی که با این آثار مواجه می شوند، مجبور خواهند شد حرفه‌ای‌تر ببینند و بخوانند.
وی عرصه نویسندگی زنان را رو به بهبود توصیف کرد و گفت: بهتر شدن شرایط به عوامل زیادی بستگی دارد که یکی از این عوامل، تلاش مستمر و پیگیرانه خود نویسندگان زن است.

**امنیت مالی؛ فراغ بال برای قلم زدن بهتر زنان
فریبا شادلو دیگر نویسنده و شاعر معاصر معتقد است: زنان و مردان در زمینه مسائل کلی مانند محتوا و یا مفهوم در حوزه ادبیات برابرند، با این تفاوت که زنان دچار محدودیت هایی بیشتر از مردان هستند و این مطلب متعلق به تاریخ کنونی نیست و در طول تاریخ، محدودیتهای شاعران و نویسندگان زن، بیشتر بوده است.
وی در گفت و گو با ایرنا بیان داشت: فعالیت نویسندگان و شاعران زن طی سالهای اخیر خیلی بیشتر و گسترده‌تر شده و توانسته‌اند در جامعه، خود را نشان داده و بیشتر دیده شوند، تلاششان را بیشتر کرده اند و این روزها شاهد آثار بیشتر و بهتری در عرصه نویسندگی هستیم.
برنده جایزه ادبی پروین گفت: اگر زنان ما بتوانند محیطی امن، آسوده و بی‌دغدغه از مسائل حاشیه‌ای داشته باشند و تا حدودی به امنیت مالی دست یافته و در شرایط کاری آسوده‌تری قلم بزنند، به مراتب موفق‌تر خواهند بود.
شادلو افزود: متاسفانه در دنیای ادبیات هیچوقت این مساله برآورده نمی شود و کسی که کار نویسندگی و شعر انجام می دهد باید از راه دیگری ارتزاق کند.

**به روز بودن در کنار خلاقیت، لازمه نویسندگی زنان است
مریم اسلامی دیگر نویسنده معاصر نیز به ایرنا گفت: طی دهه های اخیر شاهد حضور تعداد بیشتر زنان در عرصه نویسندگی و شعر بوده‌ایم و زنان در این حوزه‌ها فعال‌تر و پرکارتر شده‌اند.
وی افزود: آگاه بودن به مسائل روز در حوزه ادبیات یا به اصطلاح به روز بودن و آگاهی داشتن از اینکه در ادبیات جهان چه می‌گذرد، در کنار خلاقیت به نویسنده زن در ارائه اثر خوب کمک می کند.
اسلامی ادامه داد: بانوان به واسطه زن بودن و مسئولیت‌های ناشی از آن، مشغله‌های بیشتری نسبت به مردان در جامعه دارند و این مساله، انگیزه‌ها را برای تلاش، بیشتر می‌کند و در کنار این انگیزه‌ها زنان باید بدانند ضمن مطالعه بیشتر در حوزه تخصصی خود و عمیق‌تر شدن، آثار خوب ارائه دهند چون اثر خوب همیشه راهش را پیدا می کند و دیده می شود.
این نویسنده تاکید کرد: تجربه‌های جشنواره‌هایی مثل شعر فجر نشان می‌دهد که خودِ اثر، اهمیت دارد نه زن یا مرد بودن نویسنده و این مساله باید مورد توجه بانوان باشد.
این شاعره معاصر گفت: از طرفی هم بخش زیادی از موفقیت نویسندگان زن به خلاقیت آنان و زاویه دید بهتر به مسائل و اینکه با مخاطب امروز بتوانند رابطه بهتری در اثر خود بگیرند بر می گردد بنابراین به روز بودن چه در حوزه علوم ادبی چه در زمینه ارتباط با مخاطب، سطح کیفی آثار را بالا می برد.