شهر بهارنارنج لقب کدام شهر است؟

آیا میدانید شهر بهارنارنج لقب کدام شهر است؟ شهر بهار نارنج در جدول یکی از سوالات دانستنی است. پایتخت بهار نارنج در ایران به زیبایی و عطر خوشایند معروف است. شهر بهار نارنج کجاست؟ در ادامه درباره شهرهای بهار نارنج ایران صحبت میکنیم.

قدمت بهارنارنج مازندران در طول تاریخ

عرق گیری از گل محمدی به صورت گلاب و عرق بهارنارنج سابقه‌ای طولانی در مازندران دارد. می‌توان گفت که سابقة هر غذا و یا چاشنی‌های غذایی هر منطقه به درازای تاریخ آن منطقه قدمت دارد.

گلاب، عرق بهارنارنج، آبلیمو و آب نارنج از جملة این موارد در مازندران است. کهن‌ترین سابقة سندی که نگارنده از گلاب گیری و عرقگیری بهارنارنج در منطقه مازندران به آن دست یافت مربوط به سال ۹۶۷ هجری است که میرتیمور مرعشی در کتاب “تاریخ خاندان مرعشی” راجع به آتش سوزی قلعة فیروزجاه چنین نوشته است: «آنچه مایعات بود از گلاب و عرق بهار [نارنج] و آبلیمو جمیع را صرف نموده به جای آب بر آتش ریختند، اما مفید نیفتاد». این جملة کوتاه گویای برداشت سه نوع مایعات از گل محمدی، نارنج و لیمو در شمال ایران است. در حالی که سال‌ها تنها شهر گلابگیری قمصر و آبلیموگیری نیز شهرهایی، چون شیراز، کاشان و … معرفی شده است.

اسنادی وجود دارد که گویای هدیه‌های بهاری اهالی مازندران به پادشاهان مختلف است و عرق بهارنارنج یکی از این هدیه‌های با ارزش و قبول طبع شاهان و بزرگان بوده است. به عنوان نمونه می‌توان به فرمانی از فتحعلی شاه قاجار جهت تشکر از جعفرقلی خان (پدر قهارقلی خان و معروف به خانلرخان که موقوفات زیادی از او در بابل باقی مانده است) قاجار به خاطر ارسال هدایا به شاه اشاره کرد. در این فرمان هدایایی شامل مرکبات، ماهی، بهارنارنج، آب نارنج، و… برای شاه ارسال شد.

کاشت گسترده بهارنارنج در گیلان و مازندران

استان مازندران ۱۶۰ هزار هکتار باغ از انواع میوه‌های خوشمزه را دارد که ۱۱۰ هزار هکتار از این مزارع مربوط به کاشت مرکباتی مانند پرتقال و نارنج شده‌اند. جالب است که بدانید حدود ۶ میلیون اصله درخت نارنج در شهرستان‌های استان مازندران به ویژه در ساری و بابل وجود دارند. علاوه بر استان مازندران استان گیلان نیز جزو یکی از استان‌های شمالی محسوب می‌شود که دارای بیشترین درختان بهار نارنج و پرتقال است. شهرستان رودسر در استان گیلان دارای درختان بهار نارنج بسیار زیادی است که به گفته رئیس سازمان جهاد کشاورزی کارخانجات مربا، چای و کلوچه موجود در این استان بهار نارنج را از کشاورزان خریداری می‌کنند تا برای مصارف داخلی کشور و حتی مصارف برون کشوری آماده کنند.

بابل شهر بهار نارنج

شهر بهارنارنج لقب کدام شهر است؟ بابل

لقب شهر بابل معروف به بهارنارنج است. چرا بابل به شهر بهار نارنج معروف است؟ شهر بابل نخستین شهری است که با نام بهار نارنج شناخته می‌شود. این شهر جزو شهر‌های زیبا و تاریخی مازندران است که هرساله گردشگران زیادی به خود جذب می‌کند. بابل در ۲۱۱ کیلومتری شمال شرق تهران و در فاصله دریای خزر و رشته کوه‌های البرز قرار دارد. شهر بابل از سمت شمال به شهر‌های بابلسر و فریدونکنار، از جنوب به رشته کوه‌های البرز، دماوند و فیروزکوه، از شرق به قائمشهر و سوادکوه و از سمت غرب به آمل منتهی می‌شود.

جا‌های دیدنی بابل، باعث شده افراد زیادی این شهر را برای سفر خود انتخاب کنند. در جای جای بابل می‌توانید درختان نارنج را مشاهده کنید و از عطر بی نظیر بهار نارنج سرمست شوید. این امر باعث شده بابلی‌ها شهر خود را شهر بهار نارنج بدانند.

شهر بابل یکی از قدیمی‌ترین شهر‌های استان مازندران و حتی ایران است، در زمان‌های کهن این شهر زیبا را مه میترا می‌نامند. شهر بابل به دلیل موقعیت تجاری و بازرگانی خود از زمان‌های قدیم مسیر رفت آمد بسیاری از تجاران بزرگ بوده است به همین سبب این شهر را به شهر بارفروش می‌شناختند، اما در نهایت در زمان پهلوی نام آن را شهر بابل نامیدند. بابل به معنی جایی است که آب‌های فراوان دارد.

درختان نارنج در سرتاسر خیابان‌های بابل کاشته شده اند و در فصل بهار اگر در خیابان‌ها قدم بزنید منظره‌ای از شکوفه‌های بهارنارنج را در هر نقطه از شهر مشاهده می‌کنید و از بوی عطر بهارنارنج مست خواهید شد.

ساری شهر بهار نارنج

شهر بهارنارنج لقب کدام شهر است؟ ساری

بهارنارنج لقب شهر ساری است. ساری یکی دیگر از شهر‌هایی است که مدعی عنوان شهر بهار نارنج است. این شهر مرکز استان مازندران است و جا‌های دیدنی زیادی دارد که هر ساله گردشگران زیادی از آن بازدید می‌کنند.

شهر زیبای ساری، امکانات زیادی دارد و می‌توانید علاوه بر دیدن دریا به جنگل‌های سرسبز آن سر بزنید و بهترین‌ها را برای خود خلق کنید. در جای جای ساری نیز شکوفه‌های نارنج، بوی شورانگیزی ایجاد کرده اند و باعث طراوت و زیبایی بخشی به شهر می‌شوند. به همین علت ساری نیز مدعی عنوان شهر بهار نارنج است.

شیراز شهر بهار نارنج

شهر بهارنارنج لقب کدام شهر است؟ شیراز

از دیر باز شهر شیراز به عنوان شهر بهار نارنج شناخته می‌شود. گردشگران در این شهر عطر بهارنارنج را به عنوان یکی از جاذبه‌های آن تجربه می‌نمایند. نیمه‌های فروردین ماه، نیمه‌های گمشده بسیاری از رهگذران اهل دل هستند که از جوار باغ‌ها و بوستان‌های شیراز می‌گذرند و نیم نفسی در هوای اهورایی شیراز تازه می‌کنند، شمیم و عطر خوش بهار نارنج از نیمه‌های فروردین ماه تا اردیبهشت در هوای شیراز می‌پیچد در این ماه، طراوت بهار در شیراز به اوج می‌رسد و کوی و برزن مملو از گل و طراوت بهاران است.

هر رهگذری که از کنار باغی می‌گذرد نفسی از تازگی بهار می‌گیرد و از عطر دل انگیز گل‌های بهار نارنج سرمست می‌شود. بهار همه جا زیبا و رویایی است و گوش دادن به نغمه‌های الهام بخش آن شنیدنی است، اما در شیراز همه این زیبایی‌ها با عطر دل انگیز بهار نارنج در باغ‌های مصفا دیدنی است.

معمولا مسافرت‌های نوروزی در اکثر شهر‌های کشور تا نیمه فروردین ماه به پایان می‌رسد، اما در شیراز سفر حکایتی دیگر دارد و آمد و شد در فصل بهار نیز تداوم دارد. این یک واقعیت است که بسیاری از میهمانانی که به شیراز سفر می‌کنند در کنار زیارت آستان قدسی حضرت شاهچراغ (علیه السلام) و دیدار از آرامگاه شاعران پارسی‌گو برای بهره‌گیری از لطف استشمام بوی مطبوع بهارنارنج به این شهر می‌آیند.

باغ دلگشای شیراز که در جوار آرامگاه استاد سخن سعدی شیرازی قرار دارد پوشیده از درختان تناور نارنج است که در ۲ فصل پاییز هنگام به ثمر نشستن و بهار هنگام شکوفا شدن گلبرگ‌های بهار منظره چشم نوازی به این باغ می‌دهد.

باغ دلگشای شیراز که بسیاری از شهروندان شیرازی با طراوت هوای بهاری و دل انگیزی محیط روح پرور آن آشنایی دارند مکانی برای تفرج و گشت و گذار شهروندان و میهمانان است و معمولا درهمه روز‌های تعطیل سال بساط تفرج شهروندان در کنار جوی آب روان آن بر پاست.

درختان نارنج در این باغ مصفا به صورت ردیف کاشته شده است و هر سال همزمان با روز‌های آغازین سرشار از بوی مطبوع بهار نارنج است. رهگذران، شهروندان و میهمانانی که به شیراز می‌آیند از فاصله چند صدمتری باغ دلگشا بوی مطبوع بهار نارنج را استشمام می‌کنند بطوریکه سراسرخیابان بوستان که منتهی به آرامگاه سعدی می‌شود و در جوار باغ دلگشا قرار گرفته سرشار از عطر بهار نارنج است.

هرسال در جلوی این باغ نیز بساط عرضه و فروش بهار نارنج بر پاست و امسال نیز هر بامداد بهار تازه نارنج در جلوی این باغ عرصه می‌شود. نزدیکی باغ دلگشا به آرامگاه سعدی، آب روان و همیشگی در این باغ، درختان تناور نارنج و ساختمان کهن و باستانی آن موجب می‌شود که شهروندان زیادی برای دیدن این باغ به محوطه آن بیایند به ویژه این روز‌ها که همان بوی مطبوع بهار نارنج بهانه کافی برای دیدن باغ فراهم کرده است.

برخی افراد نیز از نزدیکی این باغ به کوهستان‌های اطراف آرامگاه سعدی استفاده می‌کنند و با کوهنوردی صبحگاهی در نهایت به این باغ می‌آیند و صبحگاهان دست و صورت در آب دلگشا پر طراوت می‌کنند. غنچه‌های بهار نارنج در این باغ از نیمه‌های فروردین ماه گشوده می‌شود و معمولا تا اواسط اردیبهشت باغ مملو از عطر و شمیم بهار نارنج است.

در همین مقطع زمانی است که در‌های باغ دلگشا برای حفاظت از بهار‌های نارنج و نیز بهره برداری از این شکوفه ها، بر روی مردم بسته می‌شود. از دیگر باغ‌های شیراز که در روز‌های بهاری از عطر بهار نارنج سرشار است باغ ارم شیراز است. این باغ دراختیار دانشگاه شیراز قرار دارد و هرسال صد‌ها هزار نفر از شهروندان و میهمانان از آن دیدن می‌کنند و آوازه زیبایی‌های آن جهان گیراست.

باغ ارم که محدوده آن پوشیده از درختان تنومند و گل‌های رز می‌باشد مکانی برخوردار از باغ‌های نارنج است که عطر گل‌های بهاری آن با عطر بهار نارنج آمیخته می‌شود و فضای دل انگیزی را می‌آفریند. درختان نارنج در این باغ مصفا که سابقه ساخت آن به دوره قاجاریه باز می‌گردد پنجه در پنجه می‌افکنند و با مسافران و میهمانان مهربانی می‌کنند و آنان را از عطر دل انگیز بهار بهره‌مند می‌سازند.

عطر بهار نارنج در صبح قبل از طلوع آفتاب در این باغ بیشتر و بهتر مشام را می‌نوازد و معمولا کسانی که از خواب نوشین بامدادی می‌گذرند بهتر می‌توانند در فضای ملکوتی این باغ قرار گیرند.

باغ عفیف آباد اکنون به صورت موزه نظامی اداره می‌شود و دراختیار ارتش جمهوری اسلامی قرار دارد و شهروندانی که از آن دیدن می‌کنند بسیار از بهارنارنج و عطر آن بهره می‌برند. این باغ در انتهای خیابان عفیف آباد شیراز و در نزدیکی باغ‌های مصفای قصردشت شیراز قرار دارد و طراوت هوای آن به لحاظ تاثیر پذیری از بافت‌اقلیمی منطقه دو چندان است.

نارنج‌های باغ عفیف آباد نیز سترگ و زیبا هستند و با شکوفا شدن گلهای‌بهاری باغ عطر بهار نارنج با عطر گل‌های بهاری باغ در هم می‌آمیزد و شوق دیدار را در دل رهگذران می‌پراکند. از دیگر باغ‌های مصفای شیراز که مملو از درختان نارنج است و به همین نام نیز شناخته می‌شود باغ نارنجستان است. این باغ اکنون به صورت موزه اداره می‌شود، اما دیدن طراوات درختان نارنج آن نیز دست کمی از دیدنی‌های موزه آن ندارد.

باغ نظر که ساختمان موزه پارس در آن قرار دارد و در محل آثار تاریخی زندیه شیراز قرار دارد نیز از جمله نارنجستان‌های مصفای شیراز است. این باغ که محل زندگی کریمخان زند بوده است مجموعه‌ای از درختان زیبای نارنج را در خود جای داده و همزمان با فصل بهار شکوفا می‌شود.

بیشتر بخوانید: 

• بهارنارنج چگونه اضافه وزن را از بین می برد؟
• درمان افسردگی بدون دارو در خانه با ۸ راهکار
• «شربت نارنج» خوش عطر و طعم ویژه روزهای گرم

بهار نارنج که معمولا به صورت خشک در عطاری‌ها و عرقیاتی‌های شیراز به فروش می‌رسد خاصیت دارویی و تسکین نیز دارد و برخی از افراد آن را برای تسکین و آرامش استفاده می‌کنند. عرق بهار نارنج نیز نوشیدنی مطبوعی است که در فروشگاه‌های عرقیاتی شیراز عرضه می‌شود و مشتری فراوان دارد.

نوع درخت‌هایی که در سطح شهر شیراز کاشته می‌شوند مهم است و باید درخت‌هایی انتخاب شوند که نیازمند آب کم بوده و اقتصادی باشند و بهره مناسبی داشته باشند و باید هر درختی که کاشته می‌شود تفکری در پشت آن وجود داشته باشد. درخت نارنج درخت بومی شیراز است.

شهر بهار نارنج کجاست؟

همانطور که بالا گفتیم، در چندین شهر ایران بوی خوش بهار نارنج استشمام می‌شود و نمی‌توان تنها یک شهر را نام برد. به طور کلی استان‌های شمالی و شهر‌های بابل، ساری و شیراز در کاشت بهارنارنج معروف ترند، اما بهارنارنج در شهر‌های دیگر ایران هم کاشته می‌شود.

* به نظر شما شهر بهارنارنج لقب کدام شهر است؟ اگر منطقه ای هست که بهارنارنج هایش معروف است و نام نبرده ایم، شما در بخش نظرات بنویسید.

گردآوری: تابناک جوان

منابع: ویلافور / ایرنا / الی گشت / دامون باغ