این روزها جای پای خود را در زندگی برخی از جوانان و نوجوانان، محکمتر از قبل کرده است؛ به طوری که این عده اندک هم، از علاقه و وابستگی شان به آن میگویند و پر واضح است که نقش برخی از سلبریتیها و بلاگرها را در این علاقه و وابستگی و باز کردن این راه خطرناک نمیتوان کتمان کرد.
بسیاری از این جوانان و نوجوانان علاقهمند بر این باور هستند که در این مسیر نه تنها هیچ خطری آنها را تهدید نمیکند بلکه انرژی آنها را افزایش میدهد و باعث حال خوب آنها میشود. این در حالی است که آمارهای نگران کننده از مصرف کنندگان و عوارضهای جدی ناشی از آن، عکس این باور را تایید میکند.
نامش ماریجوانا است، اما در فرهنگ عامه به گُل یا علف مشهور است. مصرف کنندگان آن به دلیل گیاهی بودن این ماده، آن را نه تنها اعتیادآور نمیدانند بلکه آرامش بخش میدانند و همین تصور نادرست باعث بالارفتن منحنی استفاده آن در جامعه شده است، اما حقیقت این است که ماده مخدر گل به عنوان یکی از روانگردانها بر روی تمامی قسمتهای مختلف مغز انسان تاثیر میگذارد و هورمونهای شیمیایی را دستکاری میکند و حالت آرامش بخشی هم که به مصرف کنندگان منتقل میکند ناشی از کاهش سیستم انتقال پیامهای عصبی در مغز است.
دلایل متعددی را میتوان برای گرایش جوانان و نوجوانان به استفاده از این روانگردان محبوب برشمرد که دسترسی آسان به آن، تبلیغات نادرست، الگوپذیری از سلبریتیهای مصرف کننده و... از آن جمله هستند.
در ماههای گذشته، سعید منتظرالمهدی سخنگوی سابق ستاد مبارزه با مواد مخدر، از در دسترس بودن گُل به عنوان یک مسئله مهم و قابل تامل خبر داد و به بررسی این موضوع تاکید کرد و مجید رضازاده معاون توسعه و پیشگیری سازمان بهزیستی کشور هم در نیمه اول سال ۹۸، تبلیغات نادرست مبنی بر اعتیاد آور نبودن و بی ضرر بودن گُل را دلیل اصلی افزایش گرایش جوانان و نوجوانان به این ماده مخدر عنوان کرد.
امیر مقصودلو با نام هنری تتلو، نامی است که اغلب ایرانیان و خارج نشینان، به دلیل موسیقیهای زیرزمینی اش آن را میشناسند، اما او که حالا به عنوان خوانندهای آن طرف آبی سعی درمطرح کردن هرچه بیشتر خود دارد یکی از سلبریتیهایی است که حضورش در تبلیغاتی مبنی بر افزایش گرایش جوانان و نوجوانان به ماده روانگردان گُل بسیار محسوس بوده؛ به طوری که او با به اشتراک گذاشتن استوریهایی گُل گونه در صفحه شخصی خود سعی درآلوده کردن فضای پاک زندگی اغلب جوانان و نوجوانان را داشته است.
او در یکی از استوریهای خود در حالی که به وضوح مصرف کردن این ماده روانگردان را نشان میداد، نوشت:هر وقت عصبانی شدین یا نشدین یا گُل بکشین و یا ورزش کنین؟! بستگی به اندازه و نوع عصبانیت داره در مکان و زمان مناسب؟! منفی و مثبت هر دو لازم و با هم تو خون ماست؟!
این تنها تبلیغ سیاه تتلو برای ترغیب جوانان و نوجوانان نبود و همین موضوع باعث شد که بسیاری از این افراد و خانواده هایشان به این رفتار و عمل قبیح او واکنش نشان دهند و با به اشتراک گذاشتن هشتگ " من هستم، تو باش " سعی در آشنا کردن کاربران با عواقب مصرف گُل داشته باشند تا مانع عادی سازی این ماده مخدر و تبلیغات گسترده آن در فضای مجازی شوند.
اغلب کاربران اذعان میکنند که پُست و استوریهای تتلو در صفحه شخصی اش پس از مصرف گُل در کنسرت گرجستان تفاوت فاحشی با پیش از این کار داشته و تمامی این موارد را ناشی از آسیبها وعواقب این ماده توهم زا میدانند.
سیما فردوسی، روانشناس، در گفتگو با خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، در رابطه با مصرف ماده مخدر گُل در میان جوانان اظهار کرد: گرایش جوانان و نوجوانان به این ماده مخدر به دلیل مشکلات درونی وبیقراری است که سعی میکنند با مصرف گُل به یک آرامش دست پیدا کنند و به این موضوع هم باور دارند، غافل از این که این آرامش موقتی است.
وی بیان کرد: این موضوع که برخی از نوجوانان و جوانان فکر میکنند ماده مخدر گُل میتواند حال مطلوبی به آنها دست دهد باعث سوق دادن آنها به مصرف این ماده روانگردان میشود.
این روانشناس ادامه داد: گُل به عنوان یکی از روانگردان ها، محرک و خطرناک است و جوان را مستعد استفاده از دیگر مواد مخدر میکند. آنها با این کار دوپینگ میکنند تا به زعم خود مغز و انرژی خود را فعالتر کنند که این روش به هیچ عنوان صحیح نیست و هیچ متخصص مغز و اعصاب و کارشناس مربوطه ای، آن را تایید نمیکند.
سیما فردوسی، در خصوص نقش خانوادهها و نظارت آنها بر رفتار و اعمال فرزندانشان گفت: در شرایط آشفتگی و بیقراری جوانان و نوجوانان، خانوادهها نقش پررنگی در نظارت بر رفتار و اعمال فرزندانشان دارند؛ به طوری که از همان اول، به محض روبرو شدن با آشفتگی وبیقراریهای فرزندان خود میتوانند دلیل آن را جستجو کرده و نسبت به برطرف کردن آن اقدام جدی کنند که در این میان، نقش مشاورهها را نیز نمیتوان نادیده گرفت تا جایی که آنها تا حد زیادی میتوانند به جوانان و نوجوانان مصرف کننده گُل کمک فراوانی کنند.
وی، نداشتن سرگرمیهای مناسب را یکی از عوامل مهم گرایش جوانان و نوجوانان به مصرف گُل عنوان و تاکید کرد که خانوادهها و دولت با فراهم کردن فضای مفرّح، باید بیشتر به این مسئله ورود پیدا کنند و تدابیر بیشتری را نیز بیندیشند.
این روانشناس ادامه داد: سلبریتیها و بلاگرها نقش بسزایی در رشد شخصیتی بسیاری از جوانان و نوجوانان دارند و متاسفانه عدهای از این سلبریتیها و بلاگرها، ماده مخدر گُل مصرف میکنند که این موضوع باعث شده است جوانان و نوجوانان به تبع الگوپذیری از آنها وارد این مسیر خطرناک شوند که خطر این موضوع تا جایی پیش میرود که عده اندکی از این چهرههای مشهور، در صفحههای شخصی خود در فضای مجازی به تبلیغ و استفاده از گُل میپردازند و سعی در گمراه کردن جوانان دارند که در این شرایط، نهادهای مربوطه باید با این افراد برخورد جدی کرده و از پیشروی این معضل جلوگیری کنند چرا که اگر این افراد این طور رها باشند به اغفال هرچه بیشتر جوانان و نوجوانان میپردازند.
فردوسی افزود: ورزش به عنوان محرک، باعث فعالتر شدن مغز نوجوانان و جوانان و افزایش انرژی آنها میشود و کنسرتها وتفریحهای سالم نیز میتوانند در کنار آن به جوانان و نوجوانان کمکهای شایانی کنند تا از روی آوردن به چنین کارهای کاذب و موقتی دست بردارند.
جعفر بای، جامعه شناس و آسیب شناس اجتماعی، درمورد دلیل استفاده برخی از جوانان و نوجوانان از ماده مخدر گُل گفت: سرگرمی و گذراندن اوقات فراغت، یکی از مشکلات نسل جوان ماست؛ چرا که او نمیداند چگونه اوقات فراغت خویش را مدیریت کند و همین موضوع باعث پناه بردن او به امور و سرگرمیهایی میشود که مشکلاتی را نه تنها برای خود او بلکه برای جامعه به وجود میآورد.
وی اظهار کرد: در جریان زندگی، اگر ۲۴ ساعت شبانه روز را به سه زمان مساوی تقسیم کنیم، بخش اول مختص کار و فعالیت، بخش دوم برای استراحت و آخرین بخش هم برای اوقات فراغت است که اگر این فراغت به درستی مدیریت نشود باعث بطالت عمر آدمی میشود و در مقابل، اگر به نحو احسن استفاده شود میتواند نتایج مطلوب زیادی به همراه داشته باشد.
این جامعه شناس تصریح کرد: تمامی اختراعات و اکتشافات وهمچنین پیشرفتهای بشر در اوقات فراغت او اتفاق افتاده است، چون این بازه زمانی، غیر رسمی است و به دلیل این که نظارتی روی آن وجود ندارد انسان موظف و تحت فشار نیست و به راحتی میتواند استعدادها و تواناییهای خویش را شکوفا کند. در نتیجه، جوان در شرایط استرس زا به دنبال راه نجات است و برای نجات خود و رهایی از فشارهای روحی وروانی به ناچار به انواع مُسَکنها و مخدرها پناه میبرد.
بای ادامه داد: جوانان و نوجوانان باید در بخشهای ورزشی، هنری، علمی، عرفانی و آموزشهای فنی رشد کنند که متاسفانه، سازمانهای مسئول فراغت جوانان و نوجوانان در رابطه با غنی سازی سرگرمی و اوقات فراغت این گروه حساس جامعه همتی نکرده وکاری انجام نداده اند.
این آسیب شناس اجتماعی دلایل متعددی را برای پناه بردن جوانان ونوجوانان به ماده روانگردان گُل برشمرد و اضافه کرد: نخست این که، برای این ماده توهم زا تبلیغات نادرستی میشود که از آن جمله، فعال شدن مغز افراد است. دیگری هم استفاده عده اندکی از سلبریتیها از گُل است که در باور عامه رایج شده که خلاقیت و شکوفایی استعدادهای آنها ناشی از مصرف این ماده مخدر است که همین موضوع منجر به نیاز کاذب برخی از جوانان و نوجوانان شده است چرا که آنها فکرمی کنند با مصرف این ماده روان گردان، سلولهای مغزی شان فعالتر میشود و کارایی آنها از لحاظ ماهیچه و قدرت بدنی افزایش پیدا میکند. این در حالی است که این محرکها آسیبهای فراوانی را به روح و روان جوانان و نوجوانان وارد میکنند.
بای، فقدان اطلاعات لازم را از دیگر دلایل گرایش جوانان و نوجوانان به مصرف گُل عنوان کرد و گفت: در این راستا، باید آگاهی بخشی و اطلاع رسانی دقیقی انجام دهیم و نباید سیاستهای سلبی برای آنها اتخاذ کنیم چرا که همین منفی گراییها باعث ایجاد سیاست ایجابی هم میشود. از اینرو، خانوادهها باید فرزندان خود را با فضای مجازی آشنا کنند ودر عین حال، بر اعمال و رفتار آنها نظارت و نه مداخله داشته باشند.
وی به نبود عدالت و اسباب و وسایل گذران اوقات فراغت و هزینه بر بودن آنها به عنوان یکی دیگر از دلایل ورود جوانان ونوجوانان به مسیر سیاه مصرف مواد مخدر تاکید کرد.
این جامعه شناس در پایان با اشاره به تاثیرگذار بودن تبلیغات برخی از سلبریتیها مبنی بر مصرف ماده مخدر گُل خاطرنشان کرد: متاسفانه عدهای از سلبریتی ها، جوانان و نوجوانان را به مسیر گمراهی هدایت میکنند و ما باید با اطلاع رسانی دقیق، ماهیت و سرنوشت شکست خورده این سلبریتیها را که الگوی جوانان و نوجوانان شده اند را افشا کنیم. به طور مثال؛ یکی از آنها تتلو است که این فرد، از لحاظ سطح سواد و تحصیلی وضعیت مطلوبی ندارد و به دلیل این که خودش در منجلاب فسق و فجور و فساد گیر کرده است نمیتواند الگوی خوبی برای جوانان ونوجوانان ما باشد. از اینرو؛ باید وضعیت تتلوها را به این جوانان و نوجوانان نشان دهیم و الگوهای مثبت را به آنها معرفی کنیم.