دومین دیوار بزرگ دفاعی جهان در ایران! + عکس

اگر از شما بپرسند که بعد از دیوار چین که بزرگ‌ترین دیوار جهان است، دومین دیوار بزرگ جهان در کدام کشور واقع شده است؟ شاید ندانید؛ اما برای اطلاع باید بگویم که این دیوار که به مار سرخ شهرت دارد، در کشور خودمان و در ۹۶ کیلومتری گرگان است. نکته قابل تاملش این جاست که برخی کاربران فضای مجازی هم گفته‌اند که نمی‌دانستند دیوار دفاعی گرگان دومین دیوار بزرگ جهان است و این موضوع را از گردشگران خارجی که برای دیدن ایران آمده‌اند، شنیده‌اند. به همین دلیل امروز می‌خواهیم باهم با دیوار گرگان بیشتر آشنا شویم.

برای باستان شناسان تشخیص این که قدمت دیوار دفاعی گرگان به چه زمانی بر می‌گردد، مشکل است، زیرا نام مادها، هخامنشی ها، اشکانیان و ساسانیان در میان کتاب‌های کارشناسان به چشم می‌خورد، اما شاید بتوان به طور مبهم تاریخ این دیوار دفاعی را بین سال‌های ۴۲۹ تا ۶۱۵ میلادی در نظر گرفت. بیشتر تاریخ نگاران معتقدند انوشیروان ساسانی این دیوار را بنا نهاده، اما گردیزی (تاریخ نگار ایرانی) در کتاب زین الاخبار آغاز ساخت این بنای تاریخی را به یزدگرد اول و اتمام آن را به انوشیروان نسبت می‌دهد. در برخی از کتاب‌های تاریخی دیگر تعمیر این دیوار را به مازیار فرمانروای طبرستان نیز نسبت می‌دهند. بسیاری از کارشناسان بر این عقیده‌اند که دیوار گرگان و دیوار چین در یک زمان و برای مقابله با هجوم مهاجمانی از قبایل صحرانورد به نام هپتال‌ها از شمال ساخته شده‌اند.

این دیوار که از آجر‌های سرخ رنگ ساخته شده، دقیقاً از کناره رود اترک در ساحل کمش تپه و شمال بندر ترکمن آغاز شده و به سمت کوه‌های گلیداغ امتداد یافته است. هرچند که هنوز مکان دقیق پایان یافتن دیوار مشخص نیست، اما پیش‌بینی می‌شود که در حدود رود گرگان یا قله کوه علی آباد پایان یابد. درواقع اولین بار خلبان آمریکایی که در سال ۱۳۱۶ بر فراز گرگان حرکت می‌کرد، با عکس‌های خود از منطقه متوجه شد که چنین دیواری در یک مسیر طولانی از کناره دریای خزر کشیده شده است. همین کشف اولیه بعد‌ها مبنای تحقیقات گسترده باستان‌شناسی شد. جنس دیوار از آجر، سنگ، سرب، آهک و گچ است. هرچند که در بخش‌های مختلف جنس دیوار و نوع ساخت آن کمی باهم متفاوت است. شواهد متعددی از وجود کوره‌های آجرپزی در امتداد دیوار حکایت دارد. این کوره‌ها در عمق زمین و در ابعاد ۸ در ۸ ساخته شده بودند که چند نمونه آن‌ها توسط کارشناسان کشف شده است. محققان دانشگاه ادینبورگ پس از بررسی‌های مختلف اعلام کرده‌اند که احتمالاً بیش از ده‌ها میلیون قطعه آجر بزرگ برای ساخت این دیوار استفاده شده است. وسعت دیوار و شیوه ساخت آن به گونه‌ای بوده است که بیش از ۳۰ هزار سرباز می‌توانستند روی آن مستقر شوند و به نگهبانی از مواضع، در برابر دشمن بپردازند.

اگر می‌خواهید به دیدن این دیوار تاریخی و بلند بروید، ابتدا باید خود را به گرگان و از آن جا به کلاله برسانید و سپس به منطقه پیشکمر یا روستای تمرقره‌قوزی بروید. فاصله این روستا تا گرگان ۹۶ کیلومتر و تا گنبدکاووس ۱۹ کیلومتر است.

بیشتر بخوانید:

• قلعه ۲ هزار ساله ایرانی در روسیه + فیلم
• مار سرخ در کجا لانه کرده است؟ + تصاویر

---

منبع: روزنامه خراسان