به گفته کارشناسان علوم تربیتی، یکی از راههای پیشگیری از انحرافات جنسی در افراد، آموزش استاندارد مفاهیم جنسی در دوران کودکی از سوی
والدین است. در واقع آنها معتقدند اگر پدر یا مادر از همان سالهای اولیه موفق به تفهیم درست
مفاهیم جنسی در قالب آموزش و تربیت شده باشند، افراد در سنین بلوغ و بعدتر آن کمتر به انحرافات جنسی کشیده میشود.
در این میان دکتر زهره کشاورز، دکترای تخصصی سلامت باروری، سکستراپیست و فلوشیپ طب جنسی معتقد است؛ مهمترین نکته در
آموزش جنسی کودکان نداشتن واکنش قهری و اظطراب گونه از سوی والدین است.
وی ابتدا با اشاره به تفاوت تربیت و آموزش در خانواده گفت: تربیت آن چیزی است که در بنیان خانواده و در متن خانه نهادینه شده است، به عبارت دیگر به آن دسته از
الگوهای رفتاری که فرزندان از پدر و مادر فرا میگیرند تربیت میگویند. گفتنی است، هر خانواده از نظر پوشش، رفتار با یکدیگر در خانه و اجتماع و مواردی از این قبیل یک الگوی مشخصی دارد که تعاملات بین اعضای خانواده و روابط آنها در قالب این الگوها تعیین میشود. اما آموزش جزایر اقیانوس تربیتی است؛ یعنی در زمانهایی پدر یا مادر نکاتی را به عنوان بایدها و نبایدها در قالب آموزش به فرزندانشان بیان میکنند، در حقیقت یک رفتاری را آموزش میدهند؛ بنابراین باید گفت؛ تربیت مرتب اتفاق میافتد، اما آموزش آن دسته رفتارهایی است که والدین به فرزندانشان در زمان مناسب یاد میدهند؛ بنابراین
آموزش دادن یعنی تمرکز کردن بر یک نوع فعالیت خاص در زمانی که برای جلوگیری از آسیبها باید انجام شود. اما آموزشها زمانی به کار میآید که به لحاظ مکانی و زمانی به جا، منطقی و متناسب با شرایط باشد. در واقع والدین باید با توجه به سن کودک نیاز آموزشی وی را هم در نظر بگیرند؛ به گونهای که نه دیر و نه زود باشد.
کشاورز با اشاره به اهمیت آموزشهای جنسی به
کودکان در خانواده برای جلوگیری از انحرافات جنسی گفت: وقتی به کودکان میآموزیم که باید از نقاط حساس و جنسی بدن خود مراقبت کنند و اجازه ندهند که فردی به جز والد وی این نقاط را ببیند، انجام این رفتار یک آموزش در زمینه
محافظت جنسی کودک از خودش است. بسیاری از والدین این دغدغه را دارند که در حین آموزش یا تربیت جنسی، ممکن است کودکانشان دچار چالشهایی شوند که آنها را به انحراف جنسی بکشاند، برای پاسخ به چنین چالشهایی باید گفت؛ در آموزش جنسی به کودکان والدین هیچگاه نباید وارد کارکردهای اندامهای جنسی و عملکردهای آن شوند؛ در واقع کودکان تنها باید یاد بگیرند که چگونه از بدن خود مراقبت کنند و چگونه بتوانند اگر مشکلی در این زمینه برایشان پیش آمد به پدر یا مادر خود گزارش کنند.
وی در پاسخ به این پرسش که زمان مناسب آموزش جنسی به کودکان چه سنی است؟ گفت: معمولاً کودکان نیازهای آموزشی خود را با برخی رفتارها و یا پرسشهایی بیان میکنند بنابراین هر کودکی تا سن زیر هفت سال به ویژه آنکه با پدر و مادر زندگی میکند نیاز آموزشی خود را با حالات و رفتارهایی که دارد به والدین تفهیم میکند؛ در حقیقت مشخص است که چه چیزی را میخواهد بداند. در این مرحله پدر و مادر باید آماده باشند که جواب درست را به فرزندشان بدهند.
خودلمسیها کنجکاوانه است
این متخصص سلامت باروری در پاسخ به پرسشی دیگر که آیا در آموزشهای جنسی به کودکان، باید نگاه جنسیتی هم نسبت به فرزندان دختر یا پسر داشت؟ گفت: هیچگاه نباید در تربیت و آموزش، نگاه جنسیتی داشت و باید با یک نگرش کلی به مولفه آموزش پرداخت و فرقی نمیکند که مفاهیم برای فرزند پسر گفته میشود یا برای دختر؛ این مفاهیم معمولاً ثابت است. از آنجایی کودکان معمولا تا سن یک سالگی در مرحله دهانی قرار دارند، یعنی عموما محیط پیرامون خود را با دهان و حس لامسه خود میشناسند، تا پیش از یک سالگی، به دلیل قوی بودن حس لامسه اندام تناسلی خود را لمس میکنند؛ این اتفاق نقطه آغاز نگرانی والدین درباره کودکشان است؛ در واقع آنها نگران میشوند که به فرزندانشان رفتار زشتی انجام داده است؛ در حالی که این به تکامل جنسی کودکان بر میگردد و لذتی از انجام آن نمیبرند. گفتنی است، این خود لمسیهای کنجکاونه، از دو سالگی به بعد همچنان ادامه دارد. در این مرحله والدین باید به خوبی دقت کنند که از انجام رفتارهای هیجانی که حالت اضطراب به فرزندان میدهد دوری کنند. در واقع انجام رفتارهای هیجانی از سوی والدین باعث میشود که کودکان گاهی حتی برای جلب توجه دست به چنین اقدامی بزنند.
به گفته این کارشناس، تنبیه یا واکنش خشونت آمیز با کودکان در باب خود لمسیهای کنجکاوانه باعث میشود، به تفهیم مفاهیم جنسی آنها آسیب جدی وارد شود.
کشاورز تثبیت هویت جنسی کودکان را از سه تا پنج سال دانست و گفت: کودکان از سه سالگی تا پنج سالگی به تثبیت هویت جنسی میرسند و متوجه تفاوتهای خود با جنس مخالفشان میشوند؛ در این مرحله بازیهای آنها هم رنگ جنسیتی به خود میگیرد و حتی ممکن است زمانهای طولانی در دستشویی بمانند که به حس کنجکاوی آنها بر میگردد. در این سن تعداد افرادی که کودک را به دستشویی یا حمام میبرد، اهمیت دارد که در اغلب موارد مادر و گاهی هم پدر است؛ در واقع فردی که از کودک نگهداری میکند تنها صلاحیت انجام چنین کارهایی را دارد و کودک باید بداند که تنها با یک نفر میتواند به دستشویی و حمام برود؛ همچنین والدین باید بدانند که نباید بدون لباس و عریان کامل با کودکان به حمام بروند؛ چراکه در بخشی از آموزشها والدین و بزرگترها هم باید به نکات آموزشی توجه داشته باشند و خودشان هم ملزم به رعایت آن باشند.
منبع: سیناپرس