تابناک جوان : محققان مرکز مطالعات اینترنت دانشگاه آکسفورد پیشبینی میکنند که تا ۵۰ سال آینده تعداد حسابهای کاربری متعلق به افراد مرده در فیسبوک بیش از افراد زنده خواهد شد. چنین نتایجی لزوم برنامهریزی و تصمیمگیری پیرامون میراثهای دیجیتال کاربران را افزایش میدهد.
تحلیل انجامشده پیشبینی میکند که براساس آمار کاربران سال ۲۰۱۸، تا سال ۲۱۰۰ حداقل ۱.۴ میلیارد نفر از دنیا خواهند رفت. در این سناریو، تعداد مردهها در سال ۲۰۷۰ بیشتر از تعداد افراد زنده خواهد بود. اگر بزرگترین شبکهی اجتماعی جهان با همین روند به رشد ادامه دهد، تعداد کاربرانی که از دنیا رفتهاند تا پیش از پایان قرن به ۴.۹ میلیارد نفر خواهد رسید.
کارل اومان، دانشجوی دکترا در مرکز تحقیقات اینترنت آکسفورد و یکی از محققان تحلیل اخیر دراینباره میگوید:
آمارهای منتشرشده، نگرانیها را با سوالی جدید روبهرو میکند که پس از مرگ افراد چه کسی مجوز استفاده از دادههای آنها را خواهد داشت؛ مدیریت دادهها چگونه انجام میشود تا به دوستان و آشنایان فرد هم احترام گذاشته شود؛ درنهایت آیا مجوز استفاده از آنها برای مطالعات تاریخی هم صادر خواهد شد؟
سؤالهای بالا تنها در سطوح اجتماعی مطرح میشوند و هنوز برای پاسخ دادن به آنها راه زیادی در پیش داریم. مدیریت میراث دیجیتال ما درنهایت روی هر کسی که از شبکهی اجتماعی استفاده میکند، تأثیر خواهد گذاشت. بالاخره همهی ما روزی خواهیم مرد و دادههای ما در این جهان باقی میمانند. دراینمیان، مجموع دادههای باقیمانده از افراد درگذشته بهتنهایی حجم بالایی خواهد بود. همین دادهها بخشی از میراث جهانی دیجیتال نوع بشر میشود.
دیوید واتسون، یکی دیگر از مولفان تحقیق اخیر است. او که در DPhill تحصیل میکند، بهعنوان محقق در مرکز تحقیقات اینترنت آکسفورد هم حضور دارد. دیوید دربارهی تحقیقات میگوید:
هیچ زمانی در تاریخ این حجم داده از رفتار و فرهنگ انسانی در یک مکان ذخیره نشده است. کنترل چنین آرشیوی میتواند بهمعنای کنترل تاریخ بشریت باشد. بههمین دلیل باید مطمئن باشیم که چنین دادههای ارزشمندی تنها در دستان یک شرکت یا سازمان خصوصی تجاری نباشد. بهعلاوه نسلهای بعدی هم باید بتوانند با مطالعهی میراث دیجیتال ما دربارهی تاریخ خود اطلاعات کسب کنند.
تحلیل انجامشده، دو سناریو را برای آینده مطرح میکند و اعتقاد دارد رخدادی مابین آنها اتفاق خواهد افتاد:
سناریوی اول فرض میکند که از سال ۲۰۱۸ هیچ عضو جدیدی وارد فیسبوک نشود. طبق چنین شرایطی، سهم آسیا از کاربران مرده بهسرعت افزایش پیدا میکند و ۴۴ درصد از کل را تا پایان قرن به خود اختصاص میدهد. تقریبا نیمی از آن حسابهای کاربری از هند و اندونزی خواهند بود. حسابهایی که بهصورت مجموع، ۲۷۹ میلیون کاربر مردهی فیسبوک را تا سال ۲۱۰۰ تشکیل میدهند.
سناریوی دوم رشد فیسبوک را طبق میانگین کنونی ۱۳ درصد بهصورت سالانه پیشبینی میکند تا اینکه هریک از بازارهای محل فعالیت به اشباع نسبی برسد. در چنین شرایطی آفریقا سهم بیشتری از افراد مرده خواهد داشت و نیجریه در صدر کشورهای آن قاره قرار میگیرد که ۶ درصد از کل حسابهای کاربری را به خود اختصاص میدهد. درمقابل، کاربران کشورهای غربی سهم کمتری از حسابهای کاربری افراد مرده خواهند داشت و تنها آمریکا در میان ۱۰ کشور اول قرار میگیرد.
اومان دربارهی نتایج و سناریوها میگوید:
نتایج تحقیق را نباید بهعنوان پیشبینی از آینده تفسیر کرد. درواقع توضیحی از روند توسعهی کنونی و همچنین آیندهای که در انتظار ما است، در این تحقیق ارائه شد.
مهمترین نکته آن است که بحث و برنامهریزی در ارتباط با مسئلهی کاربران آنلاین مرده و تأثیرات کلی آن در آینده باید انجام شود. فیسبوک را میتوان یک مثال از آیندهای خواند که برای هر پلتفرمی با چنین حجم تأثیرگذاری و نفوذ شکل خواهد گرفت.
واتسون در ادامه پیرامون راهحلهای پیشنهادی برای آینده میگوید:
فیسبوک باید از تاریخنگاران، آرشیویستها، باستانشناسها و حتی اخلاقشناسها دعوت کند تا رویکردی برای بهرهبرداری از حجم بالای دادهای پیاده کند که ما بهعنوان میراث از خود بر جای خواهیم گذاشت. راهکار نباید تنها با نگرشی چندساله ارائه شود، بلکه باید دهههای پیش روی نوع بشر را در آن لحاظ کنیم.
پیشبینیهای انجامشده در تحقیق براساس اطلاعات دریافتی از سازمان ملل ارائه شدند. سازمان ملل آمار جمعیتی و پیشبینی تعداد مرگ را برای هر کشور بهصورت مجزا ارائه میکند. آمار کاربران فیسبوک نیز در بخش Audience Insights موجود است. تحقیق منتشرشده اعلام میکند که دیتاست ارائهشده محدودیتهای بسیاری دارد، اما بههرحال نتایج آن نگاهی قابل تأمل نسبت به ابعاد شبکههای موجود و نرخ توزیع آنها ارائه میکند.
منبع: زومیت