در ماه سپتامبر، ستاره شناسان و دیگر دانشمندان مشغول مقالهای بودند که در مجلهی Nature Astronomy به چاپ رسیده بود و نشانههایی از وجود حیات در سیاره زهره را نشان میداد. در این مقاله ادعا میشد که دانشمندان در این سیاره فسفین کشف کردهاند. گازی که از موجودات میکروسکوپی بیهوازی نشات میگیرد. این گاز در جو ونوس مشاهده شده بود، یافتهای که اگر درست باشد نشان میدهد ما در جهان تنها نیستیم. اما مطالعات بعدی نتوانستند به نتیجهی مشابهی دست یابند. اکنون گروهی از دانشمندان باور دارند که علت اشتباهی که در تحقیقات اول رخ داد را فهمیدهاند.
در مقالهای که به عنوان پیشچاپ در مجلهی Astrophysical Journal موجود است و قرار است به صورت عمومی منتشر شود گروهی از دانشمندان معتقدند که گاز کشف شده در مقالهی اصلی دیاکسید گوگرد بوده است و نه فسفین!
دیاکسید گوگرد در زهره به فراوانی موجود است و متاسفانه ربطی به وجود حیات ندارد.
دکتر ویکتوریا مدوس(Victoria Meadows) استاد ستارهشناسی در دانشگاه واشنگتن که در نوشتن مقاله جدید نقش داشته میگوید: دادهها نشان میدهد که به جای فسفین در ابرهای سیارهی زهره در آن دیاکسید گوگرد یافت شده است. دیاکسید گوگرد سومین عنصر فراوان در جو زهره است و نشانهای از وجود حیات نیست.
برای درک بیشتر این موضوع باید کمی در علم دقیق شویم تا علت آن که چرا دانشمندان در وهلهی اول تصور کردند فسفین در جو زهره وجود دارد را بیابیم.
از آن جا که انسانها هیچ کاوشگر فعالی برای اندازهگیری هوا در سطوح فوق داغ زهره ندارند تنها راه بررسی ترکیب ابرهای زهره، مشاهدهی طیفهای جو است. طیفها الگوها نوری هستند که توسط یک عنصر یا مادهی شیمیایی ساطع میشوند و از آنجا که عنصر طیف و طول موج مشخصی دارد دانشمندان میتوانند آنها را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند تا به مواد شیمیایی هر کدام دستیابند. مشکل اصلی این جاست که متغیرهای زیادی به عنوان "نویز" وجود دارند که میتوانند در دادههای به دست آمده از این طیفها خلل ایجاد کنند و باعث به دست آمدن نتایج غلط شوند. در واقع اگر جو دارای مواد شیمیایی متفاوت زیادی باشد جداسازی آنها و تشخیص هر یک امری پیچیده است.
در مورد این سیاره نیز دانشمندان باور دارند که نویسندگان مقاله اصلی دیاکسید کربن در جو زهره را به حساب نیاوردهاند و به اشتباه فکر کردند که دادههای آنها از ابر زهره گرفته شده است. در حالی که این دادهها از لایهی مزوسفر جو بوده که در ارتفاع ۵۰ کیلومتری قرار دارد.
البته اگر مقالهی جدید درست باشد و فسفینی در جو زهره نباشد به این معنا نیست که دانشمندان مقالهی اصلی اشتباهی انجام دادهاند. روشهای علمی ایجاب میکند که فرضیهها دوباره بررسی شوند. دانشمندان مقالهی اصلی در مورد تحقیقات و مشاهداتشان شفاف عمل کردند و اجازه دادند دانشمندان دیگر یافتههای آنها را دوباره بررسی کنند.
منبع: ایسنا