مربی پیامبران که بود؟

در این راستا، یکی از ابعاد و وجوه آسمانی که در روایات به حضرت فاطمه (س) نسبت داده شده، بُعد روح‌القدسی ایشان است؛ امام صادق (ع) ضمن بیان تفسیری از سوره قدر فرمود «تَنَزَّلُ الْمَلائِکَةُ وَ الرُّوحُ فِیها وَ الْمَلَائِکَةُ؛ الْمُؤْمِنُونَ الَّذِینَ یَمْلِکُونَ عِلْمَ آلِ مُحَمَّدٍ ص‏وَ الرُّوحُ الْقُدُسُ هِیَ‏ فَاطِمَةُ ع‏ بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ کُلِّ أَمْرٍ سَلامٌ هِیَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ یَعْنِی حَتَّى یَخْرُجَ الْقَائِمُ ع.» معنای تَنَزَّلُ الْمَلائِکَةُ وَ الرُّوحُ فِیها وَ الْمَلَائِکَةُ یعنی مؤمنینی هستند که علم آل محمد (ص) را در تملک دارند و منظور از روح، روح‌القدس است که همان فاطمه (س) است. این همان بُعدی است که خداوند تمام انبیاء را با آن تأیید کرد و تربیت بسیاری از خوبان از جمله عیسی (ع) را بر عهده او نهاد، آنجا که فرمود «وَ آتَیْنا عیسَى ابْنَ مَرْیَمَ الْبَیِّناتِ وَ أَیَّدْناهُ بِرُوحِ الْقُدُس‏؛ به عیسی بن مریم بینات دادیم و او را با روح‌القدس تأیید کردیم» (بقره ۸۷ و ۲۵۳)

در این باره امیرالمؤمنین (ع) فرمود از رسول خدا (ص) شنیدم که گفت خداى عزّ و جلّ مردم را سه طبقه آفرید و در سه درجه جایگزین‌شان فرمود و این همان قول خدای عز و جل است در قرآن: ۱- اصحاب میمنه ۲- اصحاب مشئمه ۳- سابقون فَأَصْحابُ الْمَیْمَنَةِ وَ أَصْحابُ الْمَشْئَمَةِ وَ السَّابِقُونَ. اما آنچه درباره سابقون فرموده، آن‌ها پیغمبرانى هستند مرسل و غیر مرسل که خدا در آن‌ها پنج روح قرار داده: ۱- روح القدس ۲- روح‌الایمان ۳- روح القوة ۴- روح الشهوة ۵- روح- البدن. به وسیله روح القدس بعثت آن‌ها به پیغمبرى مرسل و غیر مرسل انجام شد و نیز به وسیله آن، همه‌چیز را دانستند و با روح ایمان خدا را عبادت کردند و چیزى را شریک او نکردند ... خداى عز و جل می‌فرماید «تِلْکَ الرُّسُلُ‏ فَضَّلْنا بَعْضَهُمْ عَلى‏ بَعْضٍ‏ مِنْهُمْ مَنْ کَلَّمَ اللَّهُ‏ وَ رَفَعَ بَعْضَهُمْ دَرَجاتٍ‏ وَ آتَیْنا عِیسَى ابْنَ مَرْیَمَ الْبَیِّناتِ‏ وَ أَیَّدْناهُ‏ بِرُوحِ الْقُدُسِ؛ اینان‌اند رسولان که برخى را بر برخى دیگر برترى دادیم، بعضى از آن‌ها با خدا سخن گفته و بعضى را چند درجه بالا بردیم و به عیسى بن مریم بیّنات دادیم و او را با روح القدس تقویت کردیم (بقره ۲۵۳)» سپس درباره جماعت آن‌ها فرموده «وَ أَیَّدَهُمْ بِرُوحٍ مِنْهُ؛ و آن‌ها را با روحى از خود تأیید کرد» یعنى با آن روح، ارجمندشان داشت و بر دیگرانشان‏ برترى داد، این دسته نیز آمرزیده‌‏اند و از گناهانشان چشم‏‌پوشى شده‏ است. (ط - الإسلامیة)، ج‏۲، ص ۲۸۲) یا امام صادق (ع) در روایتی روح‌القدس را ابزاری برای حمل نبوت توسط انبیاء معرفی می‌کنند «وَ رُوحَ‏ الْقُدُسِ فَبِهِ حَمَلَ النُّبُوَّةَ» (الکافی، ج ۱، ص ۲۷۲)

شاید از این جهت است که امام صادق (ع) در روایتی کمال انبیاء را در اقرار به فضل و معرفت فاطمه سلام‌الله علی‌ها نسبت داده، فرمود «مَا تَکَامَلَتِ النُّبُوَّةُ لِنَبِیٍّ حَتّی أَقَرَّ بِفَضْلِهَا وَ مَعْرِفَتِهَا [مَحَبَّتِهَا]؛ نبوت هیچ پیامبری به کمال نرسید تا اینکه به فضل و معرفت [محبت]حضرت زهرا (علیهاالسلام) اقرار کرد.» (عوالم العلوم‏، ص ۱۶۱)

 

منبع: تسنیم