اداره پایتخت باید تغییر کند

هوای تهران از ابتدای دی به شدت آلوده شده و این موضوع در کنار کرونا به دغدغه شهروندان افزوده است. ذرات معلق سلامت شهروندان در شهر‌های مختلف به ویژه تهران را نشانه گرفته و به گفته بسیاری از کارشناسان مازوت متهم اصلی آلودگی هوا است.

البته برخی از اعضای شورای شهر معتقدند مصرف روزانه ۲۰ میلیون لیتر بنزین و روشن بودن ۴ میلیون بخاری و شوفاژ علت اصلی آلودگی هوا است و باید برای رفع این معضل به قانون هوای پاک بازگردیم و چاره دیگری جز این کار نیست.

هر چند مرگ و میر ناشی از کرونا طی هفته‌های اخیر به گفته مسوولان ستاد مقابله با کرونا و وزارت بهداشت بیش از ۷۰ درصد کمتر شده، ولی مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا به صورت مستقیم و غیر مستقیم بیشتر شده است و آمار متوفیان بهشت زهرا در ماه دی موید این موضوع است و این بار آلودگی هوا گوی سبقت را از کرونا ربوده است.

بسیاری معتقدند تعطیلی تهران در کاهش آلودگی هوا موثر است، ولی دولت طی ۳هفته گذشته با این موضوع مخالفت کرده است و معتقد است به دلیل کرونا تقریبا تردد‌ها کاهش یافته و مدارس و دانشگاه‌ها هم به صورت حضوری تعطیل است و دیگر نیازی به تعطیلی جداگانه و سراسری در پایتخت نیست.

درباره موضوعات مختلف شهری از جمله قوانین مربوط به شورا‌ها، آلودگی هوا، کرونا، مصرف سوخت مازوت در پایتخت و مدیریت یکپارچه شهری با محمود میرلوحی عضو شورای شهر تهران به بحث و گفتگو نشستیم که جزئیات ان به شرح ذیل است.

آلودگی هوای تهران طی هفته‌های گذشته به شدت افزایش یافته و نفس مردم در شهر‌های مختلف به ویژه تهران به شماره افتاده است راهکار شما در این زمینه چیست و چه اقدامی باید به صورت عاجل صورت گیرد؟

آلودگی هوا علل متنوع و مختلفی دارد، ولی به طور کلی قانون هوای پاک در سال‌های پیش تصویب شده و همه عناصر و عوامل مؤثر در آلودگی در این قانون مورد توجه قرار گرفته است، ولی متأسفانه این قانون به صورت جامع و کامل دیده نشده است. امروز که وارونگی هوا وجود دارد و هوا سرد است هوا به شدت آلوده بوده که مصرف ۲۰ میلیون لیتر بنزین توسط ۶ میلیون خودرو در پایتخت در بروز این مشکل بی‌تأثیر نیست همزمان ۴ میلیون بخاری و شوفاژ در سطح پایتخت با هم روشن است و ۲ میلیون موتورسیکلت کاربراتوری و دودزا در پایتخت تردد دارد که هر یک از این موتورسیکلت‌ها می‌تواند ۵ برابر یک خودرو آلودگی ایجاد کند.

نباید بگذاریم شاخص کیفیت هوا از عدد ۱۰۰ بالاتر رود

از طرفی اتوبوس‌ها در پایتخت بیش از ۶۰ درصد آن‌ها عمر بالای ۱۰ تا ۱۲ سال دارد و باید برقی شوند یا اتوبوس‌های نو جایگزین آن‌ها شده باشد کامیون‌های فرسوده نیز با سن بالا در سطح شهر تردد دارند و همه این موضوعات در قانون هوای پاک دیده شده، ولی اجرایی نشده است.

نباید بگذاریم شاخص کیفیت هوا از عدد ۱۰۰ بالاتر رود و اگر این عدد را در کمتر از ۱۰۰ نگه داریم واقعا کار هنرمندانه‌ای صورت گرفته است.

 

آلودگی امسال تفاوتی سال‌های گذشته ندارد/فراموشکار شده‌ایم

هر ساله مباحث مختلفی در مورد راهکار‌های مقابله با آلودگی هوا ارائه می‌شود، ولی به نظر می‌رسد امسال وضعیت بدتر از سال‌های گذشته است و از طرفی کرونا مردم را گرفتار کرده علت تشدید آلودگی هوا در سال جاری نسبت به سال‌های گذشته چیست؟

خیر؛ این چنین نیست آلودگی امسال تفاوت چندانی با سال‌های گذشته ندارد متأسفانه فراموشکار شده‌ایم هر ساله در زمستان به ویژه در ماه دی با معضل آلودگی شدید هوا مواجه هستیم و آمار فوتی‌های ثبت شده در بهشت‌زهرا (س) نیز مؤید وضعیت بد هوا در زمستان در پایتخت است.

افزایش ۱۰ درصدی مرگ و میر تهرانی‌ها در ماه دی

حدودا در دی نسبت به ماه‌های قبل میزان مرگ و میر بیش از ۱۰ درصد افزایش می‌یابد و این نشان می‌دهد در این ماه که اوج آلودگی هوا بروز می‌کند میزان مرگ و میر‌ها بر اساس گزارشات سازمان بهشت زهرا (س) بیشتر می‌شود. بیماران قلبی و عروقی و دارای بیماری‌های زمینه‌ای و جزو گروه‌های حساس جامعه هستند که آلودگی هوا وضعیت سلامت‌شان را بیشتر تهدید می‌کند و این افراد بیشتر در معرض خطر مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا هستند. بنابر این توصیه می‌شود در روز‌هایی که هوا آلوده است این افراد حتی‌المقدور از منزل خارج نشوند و ترددی در سطح شهر نداشته باشند.

سوخت مازوت نیز مسأله جدیدی نیست/مصرف روزانه یک میلیارد و ۲۰۰ مترمربع گاز

بسیاری از همکاران شما در شورای شهر معتقدند سوخت مازوت متهم اصلی آلودگی هوا است آیا نظر شما مشابه آن‌ها است یا علت جداگانه‌ای در این زمینه وجود دارد؟

سوخت مازوت نیز مسأله جدیدی نیست سال‌های قبل هم این مشکل وجود داشته روزانه یک میلیارد و ۲۰۰ مترمربع گاز در کشور تولید و مصرف می‌شود این در حالی است که سال‌های گذشته تولید روزانه گاز کمتر بود و حتی صادرات هم انجام می‌گرفت در حال حاضر همه این گاز‌ها مصرف می‌شود از طرفی روزانه ۱۰۰ میلیون لیتر بنزین و ۱۵۰ میلیون لیتر گازوئیل مصرف می‌شود و همه این مسائل در کنار هم هوا را آلوده کرده از طرفی سردی هوا و وارونگی دما وجود دارد و سبب فرونشست آلودگی در سطح شهر می‌شود. همچنین تهران از سه طرف شمال، شرق و غرب دارای کوه است و این مسأله سبب آلودگی جابه‌جا نشود و در صورتی که باد و باران بوزد جابه‌جایی هوا صورت می‌گیرد.

شهرداری و شورا دستش برای مقابله آلودگی هوا بسته است

شرایط بسیاری از شهر‌ها مانند تهران نست از جمله سمنان چرا که توسط کوه‌ها محاصره نشده از طرفی پایتخت ۱۰ میلیون جمعیت دارد باید به سمت توسعه حمل و نقل عمومی و تأمین بنزین پاک پیش رویم. همچنین بخشی از گرمایش منازل برقی شود و موتورسیکلت‌ها هیبریدی و برقی شوند تا بتوانیم شاهد کاهش آلودگی هوا از این طریق باشیم مدیریت شهری هر کاری از دستش برآمده انجام داده باید توجه داشت شهرداری و شورا دستش برای مقابله آلودگی هوا تا حدودی بسته است و اختیاری نداریم تنها بسیاری از موضوعات به تذکر و اعتراض ختم می‌شود و دستگاه‌های مسؤول پاسخگو نیستند.

لزوم اداره تهران با یکی از مدل‌های روز دنیا

محمدباقر قالیباف رئیس مجلس اخیراً اعلام کرده که شورا‌های شهر به شورای شهرداری‌ها تبدیل شده و نباید نظارت بر شورای شهر را به دیگران واگذار کنیم نظر شما در این زمینه چست و چقدر موافق یا مخالف نظر رئیس مجلس هستید؟

بله؛ من هم تقریباً موافق این موضوع هستم چرا که قوانین مربوط به شورا‌ها حدود ۳۰ درصد عملیاتی شده و شورا‌ها در شرایط کنونی ۷۰ درصد آن مربوط به شهر‌ها و کمتر از ۳۰ درصد مربوط به روستا‌ها است. باید اداره شهر را تبدیل به یکی از مدل‌های روز دنیا کنیم و از تجارب سایر ملت‌ها بهره‌مند شویم. دولت‌های محلی در دنیا فعالیت آن‌ها مرسوم است و کار‌های ساختار‌های محلی باید انجام دهند این دولت‌های محلی یا شورایاری‌ها در دستور کار قرار می‌دهند و این مسأله سبب می‌شود که برخی از امور توسط دولت‌های محلی به صورت غیرمتمرکز انجام شود و دولت مرکزی به کار‌های اصلی برسد. ما این قضیه را در کشور مدنظر قرار نداده‌ایم.

دو دهه قانون اساسی در مورد شورا‌های شهر و روستا معطل ماند و اجرا نشد و پس از آن هم مسیر رشد یابنده پیدا نکرد دولت‌های گذشته که پس از دو دهه آن عملیاتی کردند در انتقال اختیارات دچار تردید شدن و مجلس‌های گذشته هم چندان موفقیتی در این زمینه به دست نیاوردند.

ماموریت‌هایی که باید به شورای شهر واگذار شود، انجام نشد

مأموریت‌هایی که باید به شورا‌های شهر و روستا واگذار شود به آن‌ها منتقل نشده؛ شهرداری‌ها درگیر ۲۳ مورد فعالیت شهری هستند، ولی مدیریت یکپارچه شهری شکل نگرفته است. اکنون به نظر من هم شورا‌ها شهرداری‌ها را انتخاب می‌کنند و دو سال قبل هم بر سر موضوع برنامه سوم توسعه همین بحث‌ها مطرح بود.

محیط زیست و همه دستگاه‌ها ملزم به اجرای قوانین شورا‌ها

در قانون اساسی تأکید شده که محیط زیست و همه دستگاه‌های دولتی، وزرا، استانداران و فرمانداران باید دستورات و مصوبات شورا را انجام دهند و این مسأله در اصل ۱۰۳ قانون اساسی مورد تأکید قرار گرفته است، ولی متأسفانه هر جا نیاز دارند به شورا رجوع می‌کنند و هر جا ندارند شورا را مورد بی‌توجهی قرار می‌دهند این در حالی است که سال‌هاست رفع این مشکل ضرورت داشته و حوزه‌های مختلفی را هم در بر می‌گیرد مثلا دستگاه‌هایی مانند وزارت ارشاد در کلانشهر‌ها حتی نتوانسته آجری به آجر کتابخانه‌ها اضافه کند و یا وزارت ورزش اقدامات مؤثری برای ورزش در شهر‌ها انجام دهد.

مدیریت یکپارچه شهری نداریم/ باید به قانون اساسی برگردیم

شهرداری در بسیاری از حوزه‌ها ورود کرده، ولی مدیریت یکپارچه شهری نداریم به نظرم باید به قانون اساسی برگردیم و از طرفی به تجربیات دنیا نیز توجه کنیم و ببینیم چطور بسیاری از کشور‌ها برای اداره شهرهایشان از شورا‌ها یا دولت‌های محلی استفاده می‌کنند.

راهکاری برای جلوگیری از انجام موازی‌کاری‌ها در شهر

ایجاد مدیریت یکپارچه شهری از موازی‌کاری‌ها جلوگیری می‌کند هزینه‌های کشور را کاهش خواهد داد و علاوه بر صرفه‌جویی منابع رضایت مردم را نیز به همراه خواهد داشت در حال حاضر شهرداری تهران بیش از ۲۵۰ مرکز تره‌بار دارد که امکان هماهنگی با وزارت کشاورزی وجود دارد و یا شهرداری ۴۰۰ مرکز ورزشی و ۳۵۰ سرای محله دارد که اگر مدیریت یکپارچه شهری شکل گیرد دیگر موازی‌کاری با وزارت ارشاد یا وزارت ورزش نخواهد بود و این موضوع علاقه و رضایت مردم را نیز به همراه خواهد داشت و نتایج مؤثری را با اجرایش شاهد خواهیم بود بنابر این من هم موافق نظر محمدباقر قالیباف رئیس مجلس هستم. در قانون اساس شورا‌ها فراتر از وضعیت کنونی پیش‌بینی شده و جزء ارگان‌های اصلی است.

سرانجام امضاء ۸ نفر از اعضای شورای شهر تهران جهت سؤال از حناچی چه شد و آیا شما هم جزو امضاء کنندگان سوال از آقای شهردار بوده‌اید؟

خیر، من جزو‌امضاء کنندگان طرح سوال از حناچی نبوده‌ام به نظرم مشکل پیش آمده که همان انتصاب سرپرستان است قابل حل بوده و دغدغه در این راستا وجود ندارد.

در زمانی لایحه اصلاح ساختار به شورای شهر ارائه شد و انتصاب سرپرستان هم بر همین اساس بود که سرانجام این لایحه در شورای شهر تصویب نشد و از دستور خارج شد علیرغم اینکه ما متصور بودیم این موضوع اجرایی شود؛ بنابراین می‌توان گفت که در انتصاب سرپرستاران اقدام غیرقانونی صورت نگرفته و تنها بعداز رد شدن لایحه اصلاح ساختار تخلف صورت گرفته است که این موضوع هم اکنون در حال رفع است.

شرایط کرونا در پایتخت چگونه است و شورا چه گامی در جهت این مسأله برداشته است؟

خوشبختانه شرایط پایتخت به لحاظ کرونا و آمار متوفیان و مبتلایان روند کاهشی داشته است، ولی نگرانی و دغدغه ما از عادی‌پنداری موضوع کرونا است هنوز این ویروس منحوس مهار نشده و نباید کاهش آمار سبب غفلت مردم و مسؤولان شود. استفاده از ماسک و شست‌و‌شوی مداوم دست‌ها همچنین رعایت فاصله اجتماعی از ارکان اساسی مقابله با کرونا است که ان‌شاءالله با توجه به این موضوعات خواهیم توانست با ویروس جدید انگلیسی کرونا نیز مقابله کنیم.

 

منبع: فارس