سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری رئیس جمهور و رئیس بنیاد ملی نخبگان در دوازدهمین جشنواره پژوهش و نوآوری در مدیریت شهری گفت: بارها درباره حوزه شهرهای نوآور و شهرهای هوشمند صحبت کردهایم و اگر بخواهیم در چند جمله منظور از شهر هوشمند را تعریف کنیم باید این مقدمه را بیان کنیم که در آینده نظام آموزش در دنیا متحول خواهد شد. آموزش به این عنوان که مقاطعی به عنوان دبستان، دبیرستان و دانشگاه تعریف شود در آینده وجود نخواهد داشت.
ستاری با بیان اینکه نظامی که در آینده جایگزین آموزش خواهد شد، آموزش تا لحظه مرگ است، گفت: این اتفاق نیاز به یک بستر دارد، بستری که در شهرهای هوشمند ایجاد میشود.
وی توضیح داد: که شهرها در آینده به این دلیل که بستر آموزش هستند مهم خواهند بود. امسال رتبه تهران با وجود مشکلات اقتصادی در میان شهرهای نوآوری سه یا چهار رتبه بهبود پیدا کرده و جزو ۵۰ شهر نوآور دنیا شده و رتبه ۴۲ یا ۴۳ را کسب کرده است.
ستاری بیان کرد: در شهر تهران افرادی که اصلا از علوم کامپیوتر و حوزههای ICT شناختی ندارند و حتی در سنین بالا هستند به خوبی با موبایل کار میکنند، چون ناچار به انجام این کار هستند. اگر بخواهند هتلی رزرو کنند یا تاکسی بگیرند یا خرید کنند و از بسیاری خدمات دیگر بهره بگیرند باید به این سرویسها مرتبط شوند.
وی افزود: در واقع همه افراد تحت آموزش قرار میگیرند و بر همین اساس شهرهای هوشمند شهرهایی هستند که بستر آموزش تا لحظه مرگ را دارند. به همین دلیل شهرها در آینده مهم میشوند.
ستاری با اشاره به اینکه نیازمند چنین بستری در تهران هستیم، گفت: تهران در سالهای اخیر رشد قابل توجهی در این حوزه داشته است، اما معضل بزرگی در این حوزه وجود دارد و متأسفانه دوستان در مدیریت شهری که ارتباط و همکاری نزدیک با آنها داریم به این نکته توجه نمیکنند. نوآوری با هیچ قانون و دستورالعملی سازگار نیست به همین دلیل نوآوری نام دارد.
معاون رئیس جمهور گفت: امکان ندارد ساختار، قانون و ضابطه برای نوآوری ایجاد کرد. چنین کاری غلط است. این بزرگترین اشتباهی است که در مدیریتهای شهری مشاهده میشود چراکه قصد دارند نوآوری را در ضابطه قرار دهند. چرا باید برای یک جوان خلاقی که استارت آپی راه اندازی کرده است چارچوب تعیین کنیم. این امر با ذات نوآوری متناقض است.
وی ادامه داد: هر نوآوری که در حوزه شهری اتفاق میافتد با تمام قوانین متناقض است. این قوانین که وحی خداوند نیست، قوانین را ما نوشته ایم. کسانی که پشت میزها بوده اند این قوانین را نوشته اند. باید این ضابطهها کنار گذاشته شود.
ستاری گفت: نوآوری ابتدا ایجاد میشود بعد در مورد آن ضابطه نوشته میشود. اگر میخواهیم در این حوزهها توسعه پیدا کنیم به یک مکانیزم حمایتی نیاز داریم. اما منظور از حمایت، مالی نیست بلکه شهر بازار فوق العاده بزرگ و جذابی برای هر سرمایه گذاری به ویژه در حوزههای خدماتی است. راه، این است شهرداری خودش را به عنوان یک شتاب دهنده کسب و کار ببیند.
به گفته وی، کل شهر تهران کارخانه نوآوری است. جوانهای فعال و دانشگاهها در اختیار شهرداری هستند. کل شهر یک پارک فناوری است. شهرداری باید سعی کند به شرکتها سرویس بدهد و خودش نیز سود ببرد.
معاون رئیس جمهور گفت:درآمد شهر باید از این خدمات تأمین شود. دیگر زمان اینکه در آمد شهر را از جواز ساختمان و ساخت و ساز به دست آوریم گذشته است. اما نکته مهم این است که باید در قانون نویسی خودمان را کنار بکشیم.
وی با اشاره به اینکه در دو سال گذشته همکاری بسیار نزدیکی با شهرداری تهران داشته ایم، گفت: ساختاری در شهرداری وجود دارد و این ساختار جلوی نوآوری را میگیرد. همه باید تلاش کنیم که بتوانیم چتر حمایتی برای جوانان داشته باشیم که بتوانند نوآوری و خلاقیت خود را بروز دهند. البته هر اتفاقی که تا کنون در شهر تهران افتاده است از حمایت شهرداری تهران بوده است.
ستاری گفت: زمانی که بحث کارخانجات نوآوری را مطرح کردیم، نخستین نمونه آن در تهران و تنها با همکاری شهرداری ایجاد شد. اگر شهرداری تهران نبود هیچ وقت یک چنین مفهومی در بحث شهری و مدیریت شهری و نوآوری در کشور زاده نمیشد. این پیشتازی شهرداری تهران خیلی مهم است، چون شهرداری شهرهای دیگر کشور ایده میگیرند.
وی خطاب به شهرداری گفت: برای ادامه راه در خدمت هستیم، اما باید برای جوانهای خلاق زیر ساخت و اکو سیستم ایجاد کنیم تا بتوانند سرمایه گذار و بازار خود را به دست آوردند. نمیتوانیم به جوانان بگوییم چطور عمل کنند. نوآوری احتیاج به ذهن خلاق و افراد با اعتماد به نفس دارد. امیدوارم با همکاری شهرداری بتوانیم مدلهای موفق تری را برای توسعه نوآوری در شهر ایجاد کنیم. شهر بازار بزرگی برای تمام استارت آپها است و شهرداری میتواند درآمد اصلی خود را از راه نوآوری کسب کند. نباید نوآوری را خود ایجاد کند بلکه باید بستری برای شرکتها باشد.