العربی الجدید در مطلبی به قلم عماد کرکص و سامر إلیاس نوشت: طبق اطلاعاتی که یک منبع آمریکایی به العربی الجدید داده است، عملیاتی که می‌توان آن را «نبض گیری» نامید، بین نظام سوریه و اسرائیل وجود دارد. براساس این اطلاعات، مرکز جغرافیای این تحرکات، در امارات واقع است، که اخیرا ائتلاف خود با اسرائیل را رسمی کرده و رهبری هم پیمانانش برای سوار شدن بر قطار عادی سازی را بر عهده دارد.
در ادامه این مطلب آمده است: اما واضح است که ابوظبی تنها عامل در خط تحرکات هماهنگی بین اسرائیل و نظام اسد، در راهی که احتمالا به عادی سازی کامل روابط منجر می‌شود، نیست، بویژه آنکه ترامپ به دنبال اعلام توافق عادی سازی روابط سودان با اسرائیل، تاکید کرد پنج دولت عربی دیگر نیز همین مسیر را طی خواهند کرد.
یک منبع آگاه از وزارت خارجه آمریکا در گفتگو با العربی الجدید گفت: واشنگتن چراغ سبز شروع مرحله نبض گیری بین نظام سوریه و اسرائیل برای عادی سازی روابط میان آن‌ها را نشان داده و تبادل دیدگاه‌های دو طرف آغاز شده است، ضمن آنکه دیدار‌های مستقیم و غیر مستقیمی در این رابطه انجام شده است.
منبع مذکور خاطر نشان کرده است که تایید این تحرکات از سوی آمریکا، پس از تفاهم میان مسکو و واشنگتن بوده است و مسکو تلاش می‌کند شرایط و فرصت‌هایی را برای نظام اسد فراهم کند، تا از مقبولیت دوباره در جامعه بین المللی برخوردار شود. به گزارش این منبع، امارات هم در راضی کردن ایالات متحده برای قبول ورود نظام سوریه و اسرائیل به مسیر مذاکرات، نقش داشته و احتمالا نقش مستقیمی در وساطت میان این دو ایفا خواهد کرد.
منبع آمریکایی افزود: امارات برای رفع وتوی آمریکا در خصوص بازگشت روابط برخی دولت‌هایی عربی با نظام اسد، تلاش می‌کند، تا به این شکل، انزوای نظام سوریه را تدریجا از بین برده و زمینه را برای اغاز مرحله بازسازی این کشور عربی فراهم کند، در حالی که ابوظبی با وارد کردن شرکتهایش به سوریه، نقش مهمی در این باره دارد. امارات در طول سال‌های گذشته برای ورود به خط بازسازی سوریه از طریق قانع کردن ایالات متحده و هم پیمانانش، فعالیت‌های زیادی داشته است، اما هر بار با تحریم‌های غربی و آمریکایی علیه اسد و نظام او مواجه شده است.
این در حالی است که منابع نزدیک به نظام سوریه افشا کردند که هیئتی از این نظام قصد دارد در آغاز ماه جاری به ابوظبی سفر کند و هدف از این سفر، استفاده از روابط بین سوریه و امارات، برای تاثیرگذاری بر واشنگتن و سوق دادن ان به سمت کاهش تحریم‌هایی است که به موجب قانون سزار علیه سوریه اعمال شده، و این هیئت، متشکل از افسرانی است که مسئول بررسی موضوع عادی سازی روابط با اسرائیل هستند. اما العربی الجدید از درستی اطلاعات در رابطه با سفر هیئت سوری به ابوظبی اطمینان ندارد.
در همین شرایط، یک منبع روسی در گفتگو با العربی الجدید، بر حمایت مسکو از هر تلاشی برای حل مشکلات بین سوریه و اسرائیل تاکید نموده و مشارکت روسیه در ترتیب دیدار‌هایی بین این دو در امارات را رد کرد. اما منبع نزدیک به وزارت خارجه روسیه، برگزاری نشستی بین مسئولان سوریه و اسرائیل، با حمایت و نظارت امارات و آمریکا را بعید ندانسته و تاکید کرد که روسیه از تلاش برای حل مسائل بین سوریه و اسرائیل استقبال می‌کند، با این وجود تلاش می‌کند خط مستقلی برای خود داشته باشد. این منبع روسی خاطر نشان کرد که کشورش می‌تواند دیدار بین مسئولان سوریه و اسرائیل را در خود مسکو، دمشق یا تل آویو ترتیب دهد.
یک منبع اگاه دیگر در مسکو در گفتگو با العربی الجدید تصریح کرد در صورتی که دیداری در امارات صورت گرفته باشد، به احتمال زیاد در چارچوب تلاش نظام سوریه برای کاهش فشار‌های روسیه بر آن، برای دست یابی به راه حل سیاسی است، چرا که نظام سوریه هم مانند بسیاری از دولت‌های عربی، اسرائیل را کلید فرار از مشکلات و نزدیکی به آمریکا و جهان می‌داند.
این منبع تاکید کرد که مسکو مخالفتی با صلح ندارد، بلکه برای گشابش مسیر گفتگو بین دولت سوریه و اسرائیل تشویق می‌کند. روسیه تقریبا اطمینان دارد که نظام سوریه با هر وساطتی برای رابطه با اسرائیل، همراهی می‌کند. ضمن آنکه مسکو نمی‌خواهد ایالات متحده به تنهایی بر مذاکرات بین مسئولان سوریه و اسرائیل نظارت داشته باشد. به گفته این منبع روسی، مسکو همواره از ارتباط دوباره دولت‌های عربی با سوریه حمایت کرده است، اما نه به نحوی که این روابط به زیان ایران و ترکیه، دو شریک «سخت» در آستانه باشد. منبع مذکور همچنین در این مساله تردید کرد که ایران در شرایط فعلی بتواند بپذیرد که نظام اسد، از طریق امارات، کانال‌هایی با اسرائیل را بگشاید، بویژه آنکه امارات از زبان چند مسئولش اعلام کرده که هدف از بازگشت روابط با نظام سوریه، جلوگیری از گسترش نفوذ ایران و ترکیه در این کشور عربی است.
مساله جالب توجه آنکه اسد در مصاحبه اخیر خود با «سیغودنیا»ی روسیه وجود مذاکرات با اسرائیل را رد کرده و برپایی روابط صلح با آن را منوط به بازگرداندن حقوق و اراضی سوریه دانست و برخلاف عادتش، به موضوع فلسطین اشاره‌ای نکرد. دیگر موضوعی که توجه را به خود جلب می‌کند آن است که اسد دو عملیات عادی سازی بحرین و امارات با اسرائیل را محکوم نکرده است.
همچنین تعیین دوباره سفیری برای پادشاهی عمان در دمشق هم می‌تواند نشانه دیگری باشد، چرا که عمان همواره نقش یک واسطه سری را در بحران‌های منطقه‌ای ایفا کرده است و روابط خوبی با تل آویو دارد.
شکی نیست که وجود سفارتی برای عمان در دمشق، در کنار بحرین و امارات، که روابط خود با تل آویو را علنی کرده اند، امری است که هنگام صحبت از امکان عادی سازی روابط بین نظام سوریه و اسرائیل، در وزنه سیاست، دلالت‌هایی دارد.
واشنگتن از دشواری بازگشت نظام سوریه به بخشی از جامعه بین المللی و محیط منطقه‌ای به شکل فعلی اش، آگاه است، اما سیاستمداران امریکایی اخیرا به امکان قبول نظام سوریه، در صورتی که به دنبال اصلاح خود باشد، اشاره کرده اند.
آنچه سقف خواسته‌های آمریکا در قبال نظام سوریه را پایین می‌آورد، تحولات میدانی در این کشور، از زمان دخالت روسیه و بازپس گیری مساحت زیادی از خاک سوریه توسط نظام اسد و شکست داعش است.
هنگام صحبت از عادی سازی روابط بین اسرائیل و نظام سوریه، این سوال مطرح می‌شود که آیا نظام اسد آمادگی یا جدیت لازم برای ورود به این مسیر را دارد و می‌خواهد از آن بعنوان پناهگاهی برای تخفیف کینه ورزی‌ها در پی بحران‌های پی در پی که از اغاز دهه ۹۰ قرن گذشته تا امروز با آن مواجه است، استفاده کند؟
شاید پاسخ این سوال در این نهفته باشد که اسد در حال بررسی نتایجی است که در صورت نزدیکی به اسرائیل، طبق میل ایالات متحده، نصیبش می‌شود. مساله مهم آن است که اسد به تعدادی از دولت‌ها وعده قاطعی برای برقراری رابطه بدهد، تا به این شکل عزلتش را بشکند، چرا که این عزلت فشار اقتصادی شدیدی بر سوریه وارد کرده است. علاوه بر اینکه در سایه نارضایتی مردم از شرایط اقتصادی و معیشتی شان و نیز عدم تمایل هم پیمانان سوریه به ارائه حمایتی برای حل مشکلات افتصادی این کشور، احتمال خارج شدن کنترل اوضاع داخلی از دست اسد وجود دارد./انتخاب
