نوبل شیمی ۲۰۲۰ به توسعه دهندگان "قیچی ژنتیکی" رسید

جایزه نوبل رشته شیمی در سال ۲۰۲۰ به طور مشترک به "امانوئل شارپنتیر"و "جنیفر ای دودنا"  برای توسعه روشی برای ویرایش ژنوم(قیچی ژنتیکی کریسپر/cas۹) تعلق گرفت.

امانوئل شارپنتیر و جنیفر دودنا دو بانوی برنده نوبل رشته شیمی در سال ۲۰۲۰، یکی از تیزترین ابزار ویرایش ژن را کشف کرده‌اند که یک قیچی ژنتیکی "کریسپر/کَس۹"(CRISPR/Cas۹) است.
محققان با استفاده از این ابزار می‌توانند دی.ان.ای حیوانات، گیاهان و ریزموجودات یا میکروارگانیسم ها را با دقت بسیار بالایی تغییر دهند.

قیچی ژنتیکی "کریسپر/کَس۹" انقلابی در علوم زندگی مولکولی ایجاد کرده است. این ابزار، فرصت های جدیدی برای اصلاح نباتات به ارمغان آورده است، به درمان های نوآورانه سرطان کمک می کند و ممکن است رویای درمان بیماریهای ارثی را به واقعیت تبدیل کند.

هنگامی که "امانوئل شارپنتیر" و "جنیفر دودنا" برندگان جایزه نوبل شیمی امسال، سیستم ایمنی باکتری "استرپتوکوک"(Streptococcus) را بررسی کردند، یک ابزار مولکولی را کشف کردند که می تواند برای ایجاد برش های دقیق در مواد ژنتیکی مورد استفاده قرار گیرد و بازنویسی کد حیات را به راحتی امکانپذیر می کند.

"امانوئل شارپنتیر"(Emmanuelle Charpentier) برنده نوبل شیمی ۲۰۲۰ در سال ۱۹۶۸ در فرانسه متولد شده است. وی مدیر واحد علوم عوامل بیماری زا در موسسه "مکس پلانک" در برلین آلمان است.

قیچی های ژنتیکی "کریسپر/کَس۹" در شکل طبیعی خود، دی.ان.ای را از ویروسها تشخیص می دهند، اما "امانوئل شارپنتیر" و "جنیفر دودنا" ثابت کردند که می توان آنها را کنترل کرد، به طوری که بتوانند هر مولکول دی.ان.ای را در یک مکان از پیش تعیین شده برش دهند.

"جنیفر ای دودنا"(Jennifer A. Doudna) دیگر برنده نوبل شیمی ۲۰۲۰ نیز در سال ۱۹۶۴ در واشنگتن دی سی آمریکا متولد شده است. وی استاد دانشگاه "کالیفرنیا برکلی"(UCBerkeley) در ایالات متحده و محقق موسسه "HHMINEWS" است.

تاکنون هفت زن برنده جایزه نوبل شیمی شده اند./ایسنا