یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی دوم اسفند پارسال برگزار شد، اما در این دوره نامزدهای ۱۱ حوزه انتخاباتی مجموع آرای مورد نیاز برای پیروزی در مرحله نخست را به دست نیاوردند و در نهایت ۲۷۹ منتخب به مجلس راه یافتند.
پیش از آغاز رسمی مجلس یازدهم و در روزهای نخست آن، سه نماینده منتخب با نامهای فاطمه رهبر از حوزه انتخابیه تهران، محمد علی رمضانی دستک از حوزه انتخابیه آستانه اشرفیه و عیسی جعفری از حوزه انتخابیه کبودرآهنگ بر اثر بیماری کرونا درگذشتند و دو منتخب دیگر یعنی غلامرضا تاجگردون به دلیل رد اعتبارنامه و سینا کمالخانی به دلیل عدم تائید مدرک تحصیلی از نمایندگی در دوره یازدهم بازماندند.
حالا به این ۵ کرسی بلاتکلیف مجلس باید کرسی حوزه انتخابیه میانه را هم افزود که دور دوم انتخابات به دلیل رد صلاحیت یکی از داوطلبان، برگزار نشد.
* ۶ کرسی خالی در مجلس یازدهم
اما تکلیف این ۶ کرسی خالی مجلس یازدهم چه میشود؟ این موضوعی است که در همان اسفند ماه وقتی که محمد علی رمضانی دستک منتخب مردم آستانه اشرفیه و یک هفته بعد از او فاطمه رهبر منتخب مردم تهران بر اثر کرونا جان خود را از دست دادند، مطرح و تعیین تکلیف شد.
بعد از فوت فاطمه رهبر این سوال مطرح بود که آیا نفر سی و یکم لیست منتخبان تهران میتواند جایگزین وی شود یا خیر؟ در همان زمان سید اسماعیل موسوی، دبیر ستاد انتخابات کشور اعلام کرد که نفر جایگزین مرحومه فاطمه رهبر در انتخابات میاندورهای سال ۱۴۰۰ انتخاب میشود. این موضوع از سوی سخنگوی شورای نگهبان بعد از درگذشت منتخب آستانه اشرفیه هم اعلام شد.
* قانون چه میگوید؟
طبق ماده ۴ قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی، انتخابات میاندورهای مجلس شورای اسلامی در حوزههای فاقد نماینده همزمان با یکی از انتخابات مذکور در اصل ششم قانوناساسی جمهوری اسلامی ایران انجام خواهد شد. چنانچه تعداد نمایندگان مجلس کمتر از چهار پنجم مجموع نمایندگان شود و بیشتر از یک سال به پایان دورۀ نمایندگی باقی باشد و یا در مدت باقیمانده هیچیک از انتخابات مذکور برگزار نگردد، انتخابات میاندورهای انجام خواهد شد.
اصل ششم قانون اساسی میگوید: انتخاب جایگزین تنها در انتخابات رسمی برگزار میشود و زمان اعلام شده برای مرحله دوم انتخابات نمیتواند جایگزین انتخابات میاندورهای باشد. این اصل تاکید دارد که در جمهوری اسلامی ایران امور کشور باید به اتکاء آرای عمومی اداره شود، از راه انتخابات انتخاب رئیس جمهور، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اعضای شوراها و نظایر این ها، یا از راه همه پرسی در مواردی که در اصول دیگر این قانون معین میشود.
بر این اساس انتخابات میاندورهای مجلس شورای اسلامی همزمان با انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ برگزار میشود و تکلیف ۶ کرسی خالی مانده مجلس در این انتخابات مشخص میشود.
* زمان دقیق برگزاری انتخابات میان دورهای مجلس
در روزهای آغازین شهریور ماه جاری، جمال عرف، معاون سیاسی وزیر کشور در نشست خبری درباره زمان انتخابات ریاستجمهوری سال ۱۴۰۰ بیان کرد: ما دو زمان را برای انتخابات ۱۴۰۰به شورای نگهبان اعلام کردیم که ۲۱ و ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ بود و شورای محترم نگهبان با ۲۸ خرداد موافقت کرده و انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰، ۲۸ خرداد برگزار میشود.
بر اساس این گزارش در دور دوم انتخابات یازدهمین دوره مجلس که دیروز برگزار شد، تکلیف ۱۰ کرسی خالی روشن شد. حوزههای انتخابیه میانه در استان آذربایجانشرقی، سمیرم و لنجان در استان اصفهان، کرج، اشتهارد و فردیس در استان البرز، دهلران، درهشهر، آبدانان و بدره در استان ایلام، اهواز، باوی، حمیدیه و کارون در استان خوزستان، زنجان و طارم در استان زنجان، بیجار در استان کردستان، کرمانشاه و اسلامآباد غرب و دالاهو در استان کرمانشاه و کردکوی، ترکمن، بندر گز و گمیشان در استان گلستان حوزههایی بودند که انتخابات در آنها به مرحله دوم کشیده بود.
از بین این ۱۱ حوزه هم دیروز در ۱۰ حوزه انتخابات برگزار شد و تکلیف یکی از حوزهها یعنی حوزه انتخابیه میانه در میان دورهای روشن میشود. چرا که یکی از ۲ نامزد راهیافته این حوزه به دور دوم انتخابات مجلس یازدهم به استناد نامه شورای محترم نگهبان و اعلام ستاد انتخابات کشور رد صلاحیت شد.