اتحاد سه زن علیه آخرین دیکتاتور اروپا

به گزارش یورونیوز، این گروه، به نماد اپوزیسیون «رژیم» لوکاشنکو بدل شده است. الکساندر لوکاشنکو آخرین دیکتاتور اروپا به شمار می‌رود و از سال ۱۹۹۴ قدرت را در دست دارد.

سوتلانا تیخانووسکایا (Sviatlana Tsikhanouskaya)، همسر سرگئی تیخانووسکایا وبلاگ‌نویس مشهور است: آقای تیخانووسکایا با وجود تمایل برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری، در ماه مه، به اتهام حمله به یک مامور پلیس بازداشت شد و امکان کاندیداتوری در این انتخابات را از دست داد.

سوتلانا به جای همسرش نامزد حضور در این رقابت سیاسی شد. دو زن دیگر که هر دو به نحوی به واسطه یک مرد با انتخابات مرتبط بودند، به یاری وی آمدند: ورونیکا تسپکالو و ورونیکا کولسنیکووا.

ورونیکا تسپکالو (Veronika Tsepkalo) همسر والری تسپکالو است؛ مردی که پس از «رد صلاحیت» برای شرکت در انتخابات به مسکو گریخت. 

ماریا کولسنیکووا(Maria Kolesnikova)، مسئول کارزار انتخاباتی ویکتور باباریکو بود. آقای باباریکو به اتهام فساد از ثبت نام برای شرکت در انتخابات منع شد.

ماریا کولسنیکووا در مصاحبه با یورونیوز درباره این اتحاد سیاسی می‌گوید: «هر سه نفر ما هدفی یگانه را دنبال می‌کنیم: پیروزی در انتخابات».

سوتلانا تیخانووسکایا، سیاستمدار و سخنگوی تازه‌کار در هفته‌های گذشته با سفر به یازده شهر بلاروس در ورزشگاه‌ها و میدان‌های سرشار از جمعیت با هموطنانش گفت‌وگو کرد. ورونیکا تسپکالو و ماریا کولسنیکووا در این سفرها همراه او بودند.

خانم کولسنیکووا درباره این تجربه تازه می‌گوید: «احساس وصف ناشدنی شهرت و نوعی اتحاد در میان مردم را داشتیم.»

سوتلانا تیخانووسکایا وعده داده است در صورت پیروزی در انتخابات، همه زندانیان سیاسی را آزاد و انتخابات دیگری را با شرکت تمام کاندیداهای منع شده در شش ماه آینده برگزار کند.

الکساندر کلاکووسکی، تحلیلگر سیاسی بلاروس می‌گوید: «هیچ سیاستمدار و کارشناسی فکرش را هم نمی‌کرد که رهبر اقتدارگرای بلاروس از سوی یک «زن خانه‌دار» به چالش کشیده شود. آقای کلاکووسکی تاکید می‌کند که خانم تیخانووسکایا می‌پذیرد که سیاستمدار نیست.

بسیاری از کارشناسان ساختار ساده و در عین‌ حال ناشناس قدرت سیاسی در بلاروس می‌گویند که با وجود ضعف‌های کارزار زنان، احتمال پیروزی این رقبای ناشناس الکساندر لوکاشنکو کم نیست. آقای کلاکووسکی می‌گوید: «یکی از دلایل موفقیت احتمالی تیخانووسکایا داستان تاثربرانگیز خانوادگی او خواهد بود: مردم احساس می‌کنند که عدالت به شدت [درباره این خانواده] نقض شده است. این احساس بسیار قوی است.»

«رئیس جمهوری یک مرد است، من مطمئن هستم»

الکساندر لوکاشنکو بارها تاکید کرده که نمی‌تواند باور کند که زنان می‌توانند در این انتخابات پیروز شوند. وی در ماه مه (۳ ماه پیش از انتخابات) گفت: «قانون اساسی ما برای زنان نیست. جامعه ما آنقدر پخته نیست که به زنان رای دهد. چون در قانون اساسی ما رئیس جمهوری قدرت زیادی دارد.»

رئیس جمهوری بلاروس با مقایسه این کشور با لیتوانی و دالیا گریبائوسکایته، رئیس جمهوری پیشین این جمهوری گفت که بلاروس نظام سیاسی متفاوتی دارد و ریاست جمهوری در این کشور مقام قدرتمندی است.» وی از همین سخنان نتیجه گرفت: «رئیس جمهوری یک مرد است، من مطئنم.»

ماریا کولسنیکووا می‌گوید: «این حرف‌های لوکاشنکو جنسیت‌زده بود.» وی با به چالش کشیدن اطمینان رئیس جمهور از جنسیت رهبر آینده می‌گوید: «ما از مردم بلاروس فقط عشق و حمایت گرفتیم.»

براساس یک نظرسنجی تلویزیون ملی بلاروس، ۷۸/۱ درصد شهروندان این کشور به لوکاشنکو اعتماد دارند و دست‌کم ۷۲ درصد، آماده دادن رای به او در انتخابات پیش‌رو هستند. بر اساس همین نظرسنجی تنها ۷/۵ درصد از شهروندان به تیخانووسکایا رای خواهند داد. بسیاری با توجه به ممنوعیت پژوهش‌های جامعه‌شناختی در بلاروس معتقدند نتایج این نظرسنجی قابل اتکا نیست.

روس‌های زندانی در بلاروس

همزمان با روزهای پایانی کارزارهای انتخاباتی در بلاروس، دستگاه‌های امنیتی این کشور روز چهارشنبه ۲۹ ژوئیه ۳۲ شهروند روسیه را در نزدیکی مینسک (پایتخت) به اتهام تلاش برای برنامه‌ریزی به منظور آسیب رساندن به انتخابات بازداشت کردند.

مقام‌های امنیتی بلاروس می‌گویند در پی بازداشت ۲۰۰ تبعه دیگر روسیه در سراسر این کشور هستند. همزمان، حکومت مقررات گردهم‌آیی‌های پرجمعیت و به‌ویژه قوانین مربوط به تجمات با حضور کاندیداها را به شدت محدود کرده است.

با این همه سوتلانا تیخانووسکایا می‌گوید: «تمام برنامه‌های ما با شیوه عادی و به روال معمول برگزار می‌شود.» این سخنان پس از اعمال محدودیت‌ها در پی راهپیمایی بزرگ هواداران اپوزیسیون بیان شد. ده‌ها هزار هوادار بلوک تیخانووسکایا پنج‌شنبه گذشته در پایتخت راهپیمایی کردند. گفته می‌شود این تظاهرات، بزرگ‌ترین گردهم‌آیی تاریخ بلاروس از زمان استقلال از اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی بود.

تظاهرات بی‌سابقه مخالفان الکساندر لوکاشنکو در بلاروس

ماریا کولسنیکووا می‌گوید به دلیل محبوبیت غیرمنتظره خانم تیخانووسکایا، این کارزار انتخاباتی یک چالش جدی برای رئیس جمهوری (لوکاشنکو) است.

آیا پیروزی در انتخابات ممکن است؟

با وجود حمایت گسترده از کارزار مخالفان، خانم تیخانووسکایا بارها گفته است که به نظر وی انتخابات پیش‌رو «عادلانه» نخواهد بود.

ماریا کولسنیکووا هم با تائید همین نظر و با اشاره به تهدیدآمیز بودن پیش‌بینی‌ها می‌گوید: «[روند انتخابات] به خیلی عوامل بستگی دارد. به‌ویژه اینکه معلوم نیست در نهایت نام چه کسانی روی برگه‌های اخذ رای باقی بماند. هنوز هم این خطر وجود دارد که شماری از نامزدها از حضور در انتخابات انصراف دهند.»

با این حال اپوزیسیون همچنان امیدوار است که انتخابات سالم برگزار شود. ماریا کولسنیکووا می‌گوید: «فقط امید داریم که این بار مقام‌ها عاقلانه رفتار کنند و بفهمند که اکثریت رای‌دهندگان حامی رئیس جمهوری کنونی نیستند.»

با این همه نشانه‌هایی از آمادگی پلیس برای رویارویی با اعتراضات به چشم می‌خورد: الکساندر لوکاشنکو اخیرا در جریان بازدید از یک مرکز نظامی در مینسک، شاهد رزمایش پلیس ضد شورش برای متفرق کردن معترضان با ماشین آب‌پاش بود. او در آن زمان گفت: «همه شما و من باید آگاه باشیم که اجازه نخواهیم داد چنین شرایطی کشور ما را به ناآرامی بکشاند.» 

بسیاری از شهروندان از نحوه مدیریت بحران‌هایی که در سال‌های اخیر کشور را درگیر کرده راضی نیستند.

به گفته وزارت دارایی، تولید ناخالص داخلی بلاروس از ۱۷۰ میلیون روبل (۵۹/۲میلیون یورو) در سال ۲۰۱۰ میلادی به ۱۳۱ میلیون روبل (۴۵/۶ میلیون یورو) در سال ۲۰۱۹ کاهش یافته است. بانک جهانی پیش‌بینی کرده است که این شاخص در سال ۲۰۲۰ میلادی چهار درصد دیگر کاهش خواهد یافت.

الکساندر کلاسکووسکی می‌گوید: «لوکاشنکو پاسخی برای چالش‌هایی که مردم را نگران می‌کند، ندارد. رئیس جمهوری خصومت خود با اصلاحات را پنهان نمی‌کند و مصمم است که شرایط را با زور کنترل کند. این شرایط برای بخش بزرگی از جامعه بلاروس خوشایند نیست.»