عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: اسم مبارک حضرت محمد و کنیه معروف ایشان ابوجعفر است، همچنین از مهم‌ترین القاب امام جواد (ع) می‌توان به تقی، جواد، مرتضی و عالم اشاره کرد.

عضو مجلس خبرگان رهبری به مقام و امتیازات علمی حضرت اشاره و ابراز کرد: خداوند همه علوم هستی را در وجود اهل‌بیت (ع) قرار داده است و همه این بزرگان عالم به اسرار هستی هستند؛ اما در خصوص حضرت امام جواد (ع) دعایی وجود دارد که به‌صورت خاص به عالم بودن حضرت اشاره دارد.

وی افزود: در سیره علما و بزرگان چنین مرسوم است که هر ساعتی از ساعات روز منسوب به نام یک امام معصوم (ع) بوده و دعای خاص آن ساعت قرائت می‌شود، برای مثال ساعت نهم منسوب به امام جواد (ع) است که در فرازی از این دعا به علم حضرت تأکید می‌شود؛ از این دعا چنین برداشت می‌شود که حضرت مباحثات و مناظراتی داشتند که علوم ایشان در آن مباحثات آشکار شده است.

امام جواد (ع) و پاسخ به ۳۰ هزار پرسش

آیت‌الله مجتهدی شبستری در ادامه به مناظره علمی امام جواد (ع) با یحی بن اکثم اشاره کرد و گفت: یحی بن اکثم از علمای اعلم و بزرگ‌ترین قاضی آن دوران محسوب می‌شد و حضرت مباحثات فراوانی با او داشتند؛ در کتب تاریخی چنین نقل‌شده روزی بنی العباس مجلسی را با حضور یحی بن اکثم برای آزمایش علمی امام جواد (ع) برگزار می‌کند و حضرت در این جلسه به ۳۰ هزار سوال پاسخ می‌دهند.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: حال این پرسش مطرح می‌شود که آیا در یک جلسه پاسخ دادن به ۳۰ هزار مسأله ممکن است؟ برخی در پاسخ به این پرسش احتمال می‌دهند حضرت با آری و خیر یا به‌اصطلاح امروزی سوالات تستی بوده باشد، بعضی نیز چنین مطرح می‌کنند که حضرت چون علم لدنی داشتند و سوالات را می‌دانستند دیگر اجازه طرح سوال نداده و پاسخ‌ها را ارائه فرمودند و همچنین احتمال دیگری بیان می‌شود مبنی بر اینکه شاید مقصود از یک مجلس همان اجلاسیِه ای باشد که برگزاری آن چند روز طول می‌کشد مثل اجلاسیِه خبرگان که عموماً در طول دو روز برگزار می‌شود؛ بنابراین زمانی که حضرت را امام العالم می‌گویند اشاره به همین مطلب دارد.

بیان احادیث ناب

نماینده مجلس خبرگان رهبری بابیان اینکه احادیث ناب و گوهربار فراوانی از حضرت نقل‌شده که باید موردتوجه قرار گیرد، عنوان کرد: حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) که امروز قبر مطهرشان در شهرری مدفون است علاوه بر امامزادگی از محدثان عظیم شأن تاریخ شیعه نیز محسوب می‌شوند، ایشان نقل می‌کنند روزی محضر امام جواد (ع) شرفیاب شدم و از حضرت درخواست کردم تا احادیثی از جد بزرگوارشان امام علی (ع) بیان کنند و حضرت فرمودند: مردم در خیر و صلاح هستند مادامی‌که تفاوت باشد اگر مساوی شدند هلاک می‌شوند.

آیت‌الله مجتهدشبستری در توضیح حدیث مطرح‌شده گفت: بحث‌های مختلفی می‌توان در خصوص این روایت ازجمله مساوات مالی و یا اداری بیان کرد؛ اختلاف طبقاتی در دین مبین اسلام مذموم است اما اینکه همه در عالم دنیا ازنظر مادی مساوی باشند این امر ممکن نیست، زیرا در این صورت تنوع مشاغل از بین رفته و مردم دچار مشکل می‌شوند بر همین اساس اسلام مقرراتی را وضع کرده تا فقرا و مساکین مورد توجه قرار گیرند و مشکلاتشان رفع شود.

وی افزود: همچنین مردم از نظر استعداد نیز نمی‌توانند مساوی و یکسان باشند، زیرا این مساوات اسباب زحمت و هلاکت آنان را فراهم می‌کند؛ بنابراین مردم تا زمانی که در اختلاف باشند در خیر به سر می‌شوند در غیر این صورت زیان خواهند دید.

تولیت مدرسه علمیه ایروانی در ادامه با استناد به حدیث دیگری از حضرت، اظهار داشت: امام جواد (ع) خطاب به حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) فرمودند: مردم هرگز نمی‌توانند دل دیگران را با اموالشان به دست بیاورند بلکه باید با خوش رویی و خلق نیکو با مردم ملاقات داشته باشند.

قضاوت امام جواد (ع) و شکست علمای درباری

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به اینکه امام جواد (ع) عالم به علم قضاوت بودند، تصریح کرد: همین قضاوت امام جواد (ع) و شکست علمای درباری منجر به شهادت حضرت شد.

نماینده مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: در تاریخ نقل‌شده معتصم عباسی بعد از فوت مأمون مجلسی را با حضور علما و امام جواد (ع) تشکیل داد، در آن جلسه صحبت از نحوه اجرای حد یک دزد به میان می‌آید و معتصم خطاب به علما نظرات آنان را سوال می‌کند، ابتدا ابن ابی داود با استناد به آیه تیمم حکم بر قطع مچ می‌دهد، دسته‌ای دیگر از علما بر اساس آیه وضو می‌گویند دست باید از مفرق بریده شود و درنهایت امام جواد (ع) با اصرار معتصم نظر خویش را بیان و فتاوای دیگران را با استناد به کلام الهی که فرمود: سجده‌گاه‌ها از آن خداوند است؛ رد و غیر صحیح اعلام می‌کنند.

وی افزود: فتوای حضرت، معتصم را به ذوق می‌آورد و دستور می‌دهد حد بر اساس فتوای امام جواد (ع) جاری شود، پس از گذشت سه روز از این جلسه ابن ابی داود که از علمای اهل سنت و از مخالفان سرسخت شیعیان بود نزد خلیفه می‌آید و از رفتار معتصم که سبب بی‌ارزش جلوه دادن رأی علمای درباری بر رأی امام جواد (ع) شده بود شکایت می‌کند و آن را عاملی بر انتقال خلافت از خاندان عباسی به خاندان عصمت و طهارت (ع) می‌داند؛ همین سخنان سبب شد معتصم ضیافت دیگری را برگزار و امام جواد (ع) را با زهر مسموم و به شهادت برساند.

آیت‌الله مجتهدشبستری در پایان خاطرنشان کرد: این شمه‌ای از علم آن حضرت بود البته امام جواد (ع) امتیازات دیگری هم ازنظر اخلاقی و معنوی داشتند که بسیار موردتوجه است برای مثال حضرت را به خاطر جود و بخشش جواد می‌نامند و ازنظر معنویت در کمال تقوا، زهد و عصمت قرار داشتند که القابشان با همین خصوصیات بیان‌شده است.