عبدالمجید چراغعلی و عضو کمیته علمی هفتمین نشست استپ امروز در هفتمین نشست برنامه تبادل تجربیات علم و فناوری در کشورهای اسلامی با توضیح روش
پلاسمادرمانی برای بهبود بیماران مبتلا به
کرونا گفت: این روش باید در مراحل اولیه ابتلاء به بیماری استفاده شود.
رئیس دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی بقیهالله (عج) گفت: این ویروس که کووید ۱۹ نامیده شده است، همه جنبههای زندگی مردم را در سراسر دنیا تغییر داد؛ و چالش جهانی برای مردم پدید آورد و نیروهای درمان را با توجه به نبود داروی مشخص برای درمان آن و واکسن درگیر کرد. همه دانشمندان تلاش خود را برای یافتن بهترین درمان انجام دادند که یکی از آنها درمان با پلاسمای افراد بهبود یافته بود.
چراغعلی افزود: این روش، روشی جدید نیست و در درمان بیماریهای دیگر نیز به ویژه در درمان بیماریهای عفونی حتی در دوره آنفلوانزای اسپانیا در قرن بیستم و آنفلوانزای اچ ۱. ان ۱ و مِرس و سارس نیز استفاده شده است.
رئیس دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی بقیهالله (عج) ادامه داد: آنتیبادیهای موجود در پلاسما به افراد بیمار تزریق شده و میتواند بیمار را به ویژه در مراحل اولیه بیماری درمان کند.
وی با اشاره به انتشار مقالات علمی منتشر شده در مورد درمان بیماریهای عفونی با استفاده از پلاسما گفت: پلاسمای افراد بهبودیافته مزیت خوبی دارد؛ زیرا اگر بخواهیم دارو یا واکسنی برای بیماریهای نوپدید تولید کنیم زمان زیادی میبرد؛ ولی پلاسمای افراد بهبودیافته را در اختیار داریم و میتوانیم به سرعت از آن در درمان بیماران استفاده کنیم و از نظر هزینه بهصرفه است.
بیشتر بخوانید: آخرین وضعیت پلاسمادرمانی بیماران کرونایی در ایران
وی تاکید کرد:، ولی این پلاسما باید به سرعت در اولین مرحله بیماری به بیمار تزریق شود و به این شکل تعداد بیماران را در بخش مراقبتهای ویژه و به طور کلی بیمارستان کاهش میدهد که به معنای کاستن از هزینهها است.
چراغعلی توضیح داد: معمولاً ۱۰ یا ۱۵ روز بعد از بهبود بیمار مبتلا به کرونا، پلاسما از وی دریافت شده و به فرد بیمار تزریق میشود، همچنین میتوان برای جلوگیری از ابتلاء به بیماری آن را به کادر درمان تزریق کرد. این روش ابتدا در چین برای درمان بیماران مبتلا به کرونای شدید استفاده شد و حتی در این بیماران نتیجه مثبت بود، تجربیات بعدی در کره جنوبی انجام شد و بعد از انتشار مقالات آن در مجله علمی نیچر سازمان مواد غذایی و دارویی آمریکا، آن را یکی از راههای درمان بیماران اعلام کرد و در ادامه اتحادیه اروپا این امر را تأیید کرد.
چالشهای پلاسمادرمانی
رئیس دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی بقیهالله (عج) چالشهای پلاسمادرمانی را برشمرد و گفت: ابتدا باید مطمئن شویم افراد اهدا کننده به کرونا کاملاً بهبود یافتهاند. همچنین استفاده از پلاسمای اهداکنندگان زن که پیشتر بارداری را تجربه کردهاند ممکن نیست؛ تجهیزات مورد نیاز برای نگهداری خون و پلاسما و تجهیزات آزمایشگاهی ویروس زدایی از خون اهدایی و تأیید مقامات بهداشتی نیز برخی از چالشها است.
وی افزود: در ایران این روش در ۴ بیمارستان بقیه الله (عج)، لبافی نژاد، مسیح دانشوری و شهید بهشتی قم انجام شده است؛ زیرا بیماران زیادی در این بیمارستانها داشتهایم و البته شرکتهای خصوصی برای تأمین تجهیزات کمک کردند.
چراغعلی با ارائه تصاویری از اهدای پلاسما توسط بیماران بهبودیافته گفت: ما از سی تی اسکن قفسه سینه برای اهداکنندگان استفاده میکنیم و دیگر موارد تنفسی را در نظر میگیریم. زیرا روش تشخیصی خوبی در تعیین میزان بیماری و بهبود است.
رئیس دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی بقیهالله (عج) افزود: پروتکل مشخصی برای استفاده از پلاسمای افراد بهبودیافته وجود دارد و پس از طی مراحل مشخص ویزیت توسط پزشک، از ۵۰۰ سی سی پلاسمای خون فرد استفاده میکنیم. فرد دریافتکننده حداکثر دو بار با فاصله ۲۴ ساعت بر اساس تشخیص پزشک مربوطه پلاسما را دریافت میکند.
چراغعلی با ارائه خلاصهای از درمان این بیماران گفت: بر اساس مطالعات ما، داشتن تب علامت اصلی ابتلای بیماران به کرونا نبود و سی تی اسکن قفسه سینه بهتر نشان میداد که فرد به بیماری مبتلا شده و حتی آیا بهبود یافته یا خیر و در چه وضعیتی از بیماری است.
پلاسمادرمانی باید زود انجام شود
وی با اشاره به نتایج مطالعه انجام شده در بهبود بیماران کرونا با پلاسمادرمانی گفت: در میان ۳۴ بیماری که تا ۷ روز بعد از بستری شدن پلاسما دریافت کردهاند، بعد از ۷ روز، ۸۲ درصد زنده و ۱۸ درصد درگذشته بودهاند و بعد از ۳۰ روز، ۷۴ درصد زنده و بهبودیافته و ۱۵ درصد درگذشته بودند.
رئیس دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی بقیهالله (عج) گفت:، اما این رقم وقتی بیماران بعد از ۷ روز از بستری پلاسما دریافت کردهاند تغییر میکند و از میان ۱۶ بیماری که ۷ روز یا بیشتر بعد از بستری پلاسما دریافت کردهاند ۱۴ روز بعد، ۵۰ درصد زنده و ۵۰ درصد درگذشته و ۳۰ روز بعد، ۴۴ درصد زنده یا بهبودیافته و ۵۶ درصد درگذشته اند.
وی ادامه داد: مهمترین عامل در استفاده از پلاسما، استفاده از آن در مراحل اولیه درمان است که نتایج مثبتی دارد.