کشف روشی برای پاک کردن خاطرات دلهره‌آور

خاطرات می‌توانند بهترین یا عذاب آورترین دارایی‌های ما یا هر دوی آن‌ها باشند. خاطرات خوب حس گرما و امید را به ما می‌بخشند، اما خاطرات بد می‌توانند باعث آسیب جدی به روان ما شوند.

اما اگر بتوان تمام خاطرات ناخوشایند را حذف کرد، چه می‌شود؟ آیا شما این راه را انتخاب می‌کنید یا اعتقاد دارید که حتی خاطرات بد هم بخشی از وجود شما هستند؟ به هر حال به نظر می‌رسد امکان پاک کردن خاطرات بد به زودی به وجود خواهد آمد و به واقعیت تبدیل می‌شود.

محققان دانشگاه "پکینگ" (Peking) از یک روش ویرایش ژن موسوم به "کریسپر" برای حذف خاطرات از حافظه موش‌ها استفاده کرده‌اند. به طور مشخص، آن‌ها خاطرات ترسناک و دلهره‌آور را از حافظه موش‌ها پاک کردند.

"یی مینگ" یکی از نویسندگان این مطالعه گفت: این روش جدید می‌تواند برای درمان خاطرات پاتولوژیک و شرایط مرتبط با حافظه مانند اختلال استرسی پس از آسیب روانی یا سانحه (PTSD)، اعتیاد به مواد مخدر، درد مزمن و استرس مزمن به کار رود.

اختلال استرسی پس از آسیب روانی یا اختلال تنش‌زای پس از رویداد (Posttraumatic stress disorder) که به صورت مخفف "PTSD" نوشته می‌شود، نشانگان یا سندرمی است که پس از مشاهده، تجربه مستقیم یا شنیدن یک عامل استرس‌زا و آسیب‌زای شدید روی می‌دهد که می‌تواند به مرگ واقعی یا تهدید به مرگ یا وقوع یک سانحه جدی منجر شود.

بیمار نسبت به این تجربه‌ها احساس ترس و درماندگی می‌کند، اغلب رفتار‌های آشفته و حاکی از بی‌قراری بروز می‌دهد و مدام تلاش می‌کند از یادآوری رویداد و سانحه اجتناب کند. حوادثی همچون سوءاستفاده جنسی، تصادف، سوانح طبیعی مانند زلزله، جنگ و ... به‌طور کلی افرادی که چنین رویداد‌هایی را تجربه می‌کنند حتی در مورد کودکان، بیشتر از این که ما بتوانیم تجربه آن‌ها را تصور کنیم و احساسات آن‌ها را درک کنیم از آن واقعه رنج می‌برند. همین امر وجه تمایز استرس پس از سانحه با سایر حوادث زندگی است.

"مینگ" اذعان داشت که خاطرات منفی می‌توانند برای بقا ضروری باشند، اما وقتی بیش از حد به آن‌ها توجه شود، باعث ایجاد اختلالات روانی و جسمی می‌شوند.

این مطالعه و به برخی از سؤالات اخلاقی منجر می‌شود. چرا که به هر حال این خاطرات ما هستند که ما را شکل می‌دهند؛ بنابراین از دست دادن برخی از آنها، حتی موارد دردناک، می‌تواند اساساً ما را تغییر دهد.

سوال دیگر این است که چگونه محققان تصمیم می‌گیرند کدام خاطرات را حذف کنند و کدام یک را حفظ کنند. آن‌ها مشخص نکرده‌اند که چگونه خاطرات مورد هدف قرار می‌گیرند. آیا محققان واقعاً می‌توانند خاطرات مشخصی را از حافظه پاک کنند یا ممکن است یک خاطره دیگر را از حافظه حذف کنند؟

اگرچه در نگاه اول به نظر می‌رسد که این روش دارای برخی مزایا به ویژه در درمان اختلالات روانشناختی است، اما باید با احتیاط انجام شود.

این مطالعه در مجله Science Advances منتشر شده است.