با سید حامد حسینی، مسئول اتاق فرارهای
برج میلاد به گفتگو نشستیم تا وی به عنوان عضو شورای راهبردی کمیته اتاق فرار پاسخگوی برخی از سوالات و ابهامات موجود باشد.
وی درباره اولین تجربه خود از اتاق فرار گفت: من کارشناس عمران هستم و اولین بار در آتن و بعد از آن در ۱۰ کشور مختلف آسیایی و اروپایی با بازی اتاق فرار آشنا شدم. بعد از بازگشت به ایران به همراه دوستان خود در انجمن بازیهای فکری در راستای گرفتن مجوز برای راهاندازی این بازی در ایران اقدام کردم و برای رسیدن به این هدف به جاهای مختلفی همچون کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، شورای نظارت بر اسباببازی و وزارت ارشاد هم سر زدم، اما متأسفانه پاسخی نگرفتم، حتی به سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران هم مراجعه کردم، اما باز هم نتیجهای نداشت، ما هر جایی که میشد رفتیم، اما خب این بازی خیلی جدید بود و چندان به آن بها نمیدادند تا اینکه تصمیم گرفتم با برج میلاد کار خود را آغاز کنم چرا که آنها به صورت مستقل عمل میکردند.
حسینی گفت: اتاق فرار یا اسکیپ روم یک بازیِ فیزیکی - ماجراجویی است، در این بازی، تیمها در قالب گروههای ۳ تا ۵ نفره تشکیل شده و داخل اتاق فرار میشوند.
فعالیت بیش از ۳۵۰۰ اتاق فرار در دنیا
درب پشت سر آنها قفل شده و بازیکنان باید با پیدا کردن سرنخها، حل کردن معمّاها و از سر گذراندن چالشهایی که برای آنها طراحی شده و در قالب کارِ گروهی، ظرف مدت ۶۰ دقیقه راه خروج از اتاق فرار را پیدا کرده و از آن خارج شوند.
برای حل کردن معماهایی که در حین بازیِ اتاق فرار با آنها مواجه میشوید، نیاز نیست خیلی باهوش یا قوی باشید و یا حتی تحصیلات عالیه داشته باشید، فقط کافیست کمی خلّاقیت داشته باشید، استدلال کنید و از همه مهمتر در کار گروهی موفق عمل کنید.
ترکیب معمّاهای منطقی، کار تیمی و رمزآلود بودن فضایِ این بازی، باعث شده تا اتاق فرار به عنوان یکی از محبوبترین سرگرمیهای خانوادگی و دوستانه به شمار بیاید.
در دنیا بیش از ۳۵۰۰ اتاق فرار با سناریوهای مختلف وجود دارد به طوری که در اکثر کشورها میتوان این تفریح هیجانانگیز را یافت و این گستردگی، اتاق فرار را به پرطرفدارترین بازی واقعی در دنیا تبدیل کردهاست.
حتماً باید اتفاقی بیفتد که بحث نظارتها جدی شود؟
حسینی به اتاق فرارهای راهاندازی شده در برج میلاد اشاره کرد و افزود: اولین بازی که توسط ما راهاندازی شد اتاق فرار «قتل مرموز» بود که یک بازی کلاسیک محسوب میشد و داستان آن مربوط به کارگاهی بود که در اداره خود به قتل رسیده است، بازیکنان در این بازی به عنوان دستیاران کارآگاه وارد دفتر میشوند و باید به کمک سرنخهایی که برایشان به جا مانده قاتل را پیدا کنند.
یکی دیگر از بازیها با ژانر تاریخی مربوط به سرقت یک مجسمه است، ضمن اینکه با توجه به استقبال مردم از ژانر وحشت هم بازی اتاق فرار «کلبه وحشت» را راهاندازی کردیم، البته اتاق فرار «رویا» که ۶۰ درصد آن بر پایه فعالیت بدنی است بدون محدودیت سنی و با محیطی کاملاً فانتزی و خانوادگی راهاندازی شد تا کودکان هم بتوانند از آن استفاده کنند.
همچنین اتاق فرار «اتاق جنگ» هم از بازیهای پرطرفداری است که در آن شما و گروهتان در کوبا بعد از نفوذ به اتاق جنگ درب را بسته اید و سربازها پشت درب در تلاش جهت ورود هستند.
در هر صورت کشته مى شوید ولى شما براى هدفى مهمتر از جانتان یعنی تحقق آرمانها و نجات دوباره زمین از شر، اینجا هستید.
مسئول اتاق فرارهای برج میلاد تصریح کرد: در حال حاضر که در تهران هر هفته چند اتاق به اتاق فرارها اضافه میشود به فکر افتادند که یک متولی برای آن پیدا کنند، سؤال اینجاست که حتماً باید اتفاقی بیفتد که بحث نظارتها جدی شود و موضوع دریافت مجوز پیگیری و حل شود؟
برخی از اتاقهای فرار نکات ایمنی اولیه را رعایت نمیکنند
ما شورایی با حضور ۵ نماینده از مجموعههایی که در بحث توسعه در تهران پیشتاز بودند را زیرنظر کارگروه کمیته اتاق فرار تشکیل دادیم که در نتیجه آن آئیننامه تأسیس باشگاه بازیهای فکری و اتاق فرار تصویب شد.
حتی پیشاپیش چک لیستی را تهیه کردیم که در آن گزارش بازدید مجموعههای اتاق فرار درج میشود که شامل اطلاعات کلی مجموعه، اطلاعات مدیر مجموعه، اطلاعات کلی ساختمان، اطلاعات کلی مربوط به ایمنی ساختمان و مشخصات بازی است تا بتوانیم از یکسری اتفاقات جلوگیری کنیم، اما متأسفانه کسی به حرف ما توجهی نمیکند، ایمنی، اطفاء حریق، داشتن میکروفن و دوربین نیازهای اولیه برای یک اتاق فرار محسوب میشود، اما همین نکات اولیه هم در برخی از اتاق فرارهای ایران رعایت نمیشود.
«اتاق فرار» آمار بازدید از برج میلاد را افزایش داده است
وی افزود: اتاق فرار یک بازی مقصدمحور است و حتماً باید تیمهای ۴ تا ۶ نفره در بازی حضور داشته باشند و حداقل هم یک ساعت زمان داشته باشند تا در بازی بمانند. بیش از ۵۰ درصد از افرادی که به ما مراجعه کردهاند تاکنون به برج میلاد نیامده بودند و اتاق فرار حتی آمار بازدید از برج میلاد را هم افزایش داده است.
همین اتفاق باعث شد تا در زمستان سال ۹۶ فضایی در اختیار ما قرار گیرد که مجدداً بازی را گسترش دهیم تا جایی که تا این لحظه ۱۶۰ هزار نفر از مجموعه بازیهای اتاق فرار ما در برج میلاد استفاده کردهاند. به احتمال زیاد یک بازی محیطی هم در مجموعه برج میلاد خواهیم داشت.
حسینی ادامه داد: تمام نیروهای ما دوره آتشنشانی دیدهاند، شاید من خودم مشکل مجوز نداشته باشم چرا که زیرنظر برج میلاد هستیم و آنها هم مجوز شهرداری را دارند، اما متأسفانه مشکل مجوز جلوی گسترش این بازی را در فضاهای دیگر تهران گرفته است.
مجموعهها از دریافت مجوز استقبال میکنند
رایزنیهای زیادی انجام شده و ما حتی با بنیاد ملی بازیهای رایانهای که چندان هم به اتاق فرار مربوط نیست صحبت کردیم تا شاید به جایی برسیم، اما متأسفانه نتیجه نداد.
عضو شورای راهبردی کمیته اتاق فرار با تأکید بر اینکه بدون شک مجموعهها از دریافت مجوز استقبال میکنند، گفت: این استقبال از آن جهت است که کار خودشان راحتتر میشود و حتی میتواند به راحتی مجموعه خود را بیمه کند.
یکی از مزایای «اتاق فرار» اشتغالزایی بود
بازی اتاق فرار با جوانها سروکار دارد و کسی هم که آن را احداث میکند باید جوان باشد. این بازی اشتغالزایی بالایی هم دارد و در فضایی ۲۸۰ متری ۱۶ نفر در رِنج سنی ۱۹ تا ۲۴ سال را مشغول به کار کرده است، اما متأسفانه هیچ کس حاضر نیست مسئولیت کار را بر عهده بگیرد. این بازی با استقبال زیادی مواجه است و فضای سالم و شادی دارد به همین جهت هم باید حمایت شود، اما نمیدانم وزارت ورزش و جوانان چه کار میکند.
وی عنوان «زیرزمینی» را مناسب این بازی ندانست و گفت: اینکه عدهای میگویند این بازی زیرزمینی است اشتباه میکنند چرا که اصلاً زمینی وجود ندارد که بخواهند روی آن کار کنند و فرد مجبور میشود که بدون مجوز به کار خود ادامه دهد، چرا که یا باید کلاً اتاق فرار خود را تعطیل کند و یا یک بازی خانوادگی را تبدیل به یک بازی تکجنسیتی کند.
حسینی تصریح کرد:معمولاً پشت جلد سیدی بسیاری از بازیهای کامپیوتری عنوان شده که بازیکن این بازی ۱۸ سال به بالا است و یا فیلمهایی که به دلیل محتوایی که دارند علامت مثبت ۱۶ میگیرند، در ۸۰ درصد اتاق فرارها هم عنوان شده که بازی برای ۱۷ سال به بالا است، اما خب ممکن است این وسط کسی پیدا شود که نترسد و بازی کند و، چون مجوز و در پی آن نظارتی هم وجود ندارد صاحب اتاق اجازه بازی را میدهد.
خوشبختانه تاکنون مشکلی پیش نیامده چرا که اسکیپروم ذاتاً بازی بیخطری است و ما کپسول آتشنشانی و کابل برق را جهت اقدامات پیشگیرانه الزامی کردهایم، هنوز هم بیشتر بازیهای اتاق فرار تم معمایی خودشان را حفظ کردهاند، اما با این حال اگر خدای ناکرده اتفاقی بیفتد چه کسی قرار است پاسخگو باشد؟ مثلاً چند سال پیش در لهستان ۵ دختر ۱۴ ساله هنگام بازی آتش گرفتند، اگر خدای نکرده این اتفاق در ایران افتاده بود چه کسی پاسخگو بود؟ اگر این مواردی که در آییننامه قید شده رعایت شود و کار رسمی شود قطعاً نکات امنیتی ایمنی هم بهتر و سختگیرانهتر خواهد شد.
اتاق فرارهای ایران از خیلی کشورهای دیگر جلوتر است
وی با بیان اینکه مسئول تأمین تجهیزات اتاق فرار با متقاضی راهاندازی آن است، گفت: در صورتی هم که مجوز داده شود ما در این بازی وسیلهای را تأمین نمیکنیم بلکه صرفاً بازی را بررسی میکنیم و اگر مشکلی نداشت در قالب تأییدیه فنی به وزارت ورزش اعلام میشود تا در کمیسیون ماده ۵ اقدام به صدور مجوز کند.
عضو شورای راهبردی کمیته اتاق فرار درباره وضعیت اتاقهای فرار در ایران گفت: پیش آمده که من اتاق فراری را تجربه کردهام که از رفتن به آنجا پشیمان شده باشم، اما باید بگویم که با اختلاف زیادی در ترکیه، روسیه و حتی یونان پایینتر از این اتاقها را دیدم آن هم در قبال رقمهایی مثل ۳۰ یورو و ۴۰ یورو که برای یک بازی میگیرند که برخی از بدترینهای تهران هم از آنجا بهتر است.
در واقع متوسط بازیهای اتاق فرار در ایران به خصوص در ژانر معمایی از سایر کشورها بهتر است، اما خب آنجا تکنولوژی و دکور قویتر است و حرف اول را میزند.
«وحشت»، سومین ژانر منتخب دنیا
وی ژانر وحشت را سومین ژانر منتخب در دنیا دانست و افزود: میگویند در ۴۰ درصد بازیهای اتاق فرار در ایران بحث خشونت به صورت جدی مطرح است، باید بگویم که اصلاً این گونه نیست البته ما سعی کردیم ژانرها را تغییر دهیم، اما خب مردم ژانر وحشت را میپسندند و این موضوع باید از لحاظ فرهنگی بررسی شود که چرا این گونه است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا اتاق فرار مخصوص کودک هم وجود دارد یا نه، گفت: ما برای این بازی محدودیت سنی قرار دادیم، چون پایه و اساس بازی معمایی است و کودک و نوجوان خیلی اوقات قادر به انجام آن نیستند.
خیلی از این معماها را بچههای زیر ۱۶ سال نمیتوانند حل کنند، به همین جهت هم اتاق رویا در برج میلاد راهاندازی شد تا محدودیت سنی نداشته باشند حتی در آنجا استخر توپ تعبیه کردیم که کودکان هم بتوانند استفاده کنند، اما اینکه صرفاً بخواهیم اتاق فرار مختص کودکان راهاندازی کنیم تصمیمگیری سختی است به این جهت که باید بگوییم آیا از لحاظ اقتصادی توجیهی دارد یا نه.
سایتهای تخفیف گروهی بدون هیچ گونه نظارتی تبلیغ میکنند
الان در دنیا هم تنها ۲ تا ۳ درصد اتاق فرارها مربوط به گروه سنی کودک و نوجوان میشود، ما نمیگوییم امکان راهاندازی وجود ندارد، اما خب باید با اهدافی و مفاهیمی آموزشی در حوزه بازیافت، محیط زیست و... همراه باشد.
وی تأکید کرد: متأسفانه مشکلات موجود در دریافت مجوز موضوع نظارت بر روند فعالیت اتاقهای فرار را سخت کرده، از سوی دیگر همراهی سایتهای تخفیف گروهی با یکسری از اتاق فرارها باعث شده تا وضعیت این بازیها از لحاظ محتوا دچار ضعف شود، مثلاً صاحب یک اتاق نیاز به تبلیغ دارد و تنها با یک تماس تلفنی اتاق خود را بدون هیچ گونه نظارتی تبلیغ میکند، همین امر باعث میشود تا تداد اتاق فرارهای ساخته شده با رویکرد شخصی زیاد شود، چون کسی نیست که ایرادی بگیرد.