مراقب ۱۰ رفتار ناهنجار باشید!

انسان در جامعه زندگی می‌کند و لاجرم رفتار‌هایی از او سر می‌زند. بخشی از این رفتار‌ها در ارتباط با تعاملات اجتماعی است یا به نحوی تحت تأثیر عوامل اجتماعی قرار می‌گیرد، به طوری که رفتار یک فرد در تنهایی متفاوت است با آنچه در جمع از او سر می‌زند. خود این رفتار‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ جامعه‌پسند و جامعه‌ستیز.

 

تکلیف جامعه‌پسند‌ها که معلوم است و همه آن را قبول دارند. مثل مهربانی، نوع دوستی و مهمان نوازی ایرانی‌ها که پذیرفته شده است. جامعه‌پسند‌ها را همه دوست دارند، هم خدا راضی می‌شود هم بنده خدا مثل رعایت قانون. اینکه هر شهروند رأس ساعت ۹ زباله‌ها را از خانه بیرون بیاورد و در همه جا این قانون نهادینه شود، مورد پسند همگان است، اما وای از رفتار‌های جامعه‌ستیز که عده‌ای را می‌رنجاند و گاهی ارتباطی را به هم می‌زند. هر کدام از ما صبح که از خانه به قصد مدرسه، محل کار و دانشگاه خارج می‌شویم زیر ذره‌بین اجتماع هستیم و تمام رفتار و حرکاتمان رصد و رفتار اجتماعی محسوب می‌شود. همه ما وقت زیادی را مخصوصاً در کلانشهر‌ها بیرون از خانه و کنار شهروندان سپری می‌کنیم. حال تصور کنید رفتار‌های هنجارشکن ببینیم و مجبور به تحمل باشیم. در این‌صورت بی‌تردید روحیه اجتماعی تضعیف خواهد شد. متأسفانه برخی از ما هنوز در بدیهی‌ترین رفتار‌های اجتماعی خود مانده‌ایم. در ادامه برخی از مصادیق رفتار‌های ناهنجار را که برای خودمان عادی به نظر می‌رسد مرور می‌کنیم.

 

از ناوگان عمومی حمل و نقل آغاز می‌کنم. خواه اتوبوس باشد خواه مترو یا تاکسی. اگر یکی کنارتان باشد که مجبور باشید تا پایان مسیر بوی بد دهانش را تحمل کنید چه حالی می‌شوید؟ اگر در مسیر برگشت باشید و کسی لباسش بوی بد عرق بدهد چگونه تحمل می‌کنید؟ اگر یکی شیشه عطر را به حساب معطر شدن روی لباسش خالی کرده باشد، با سردرد این عطر تند چه می‌کنید؟

برای اینکه خودتان در این دسته از افراد قرار نگیرید کافی است همیشه یک خوشبوکننده یا آدامس در کیفتان بگذارید. اسپری هم از ملزومات هر شهروند است.

بعضی‌ها در اتوبوس مشغول تخمه خوردن می‌شوند تا مسیر برایشان کوتاه‌تر شود، اما نمی‌دانند صدای تق تق تخمه‌ها و بوی آن چه اعصابی از دیگران خُرد می‌کند. بماند که بعضی‌ها پا را از اتوبوس فراتر گذاشته و هرکجای خیابان که باشند دست به جیب می‌شوند و تخمه می‌خورند. بعضی هم انگار خانه خاله هستند و کفش‌هایشان را در می‌آورند تا پا‌های متورمشان هوایی بخورد. تصور کنید در چنین مکانی یک توریست خارجی باشد. با مشاهده این رفتار‌های زشت چه فکری درباره عادات ایرانی‌ها خواهد کرد؟

اگر سوار تاکسی می‌شوید و صندلی جلو نشسته‌اید، خانمی تنها میان دو مرد قرار گرفت ادب حکم می‌کند جایتان را با او عوض کنید تا معذب نشود. اگر مجبور هستید کنار یک خانم بنشینید خودتان را به او نچسبانید و حریم شخصی را رعایت کنید. این کمترین رفتاری است که از یک مرد با غیرت ایرانی انتظار می‌رود. اگر سوار تاکسی می‌شوید برای سپری شدن زمانتان شروع به غر زدن نکنید. ناله کردن و غر زدن درباره همه مسائل مالی و سیاسی دردی از شما و راننده دوا نمی‌کند. فقط خود و دیگران را می‌رنجانید. در مکان‌های عمومی خود را نخارانید و دست در بینی‌تان نکنید. تماشای این رفتار یکی از چندش‌آور‌ترین تجربه شهروندان است که مجبور به تحمل هستند و البته مردان بی‌ملاحظه‌ای که هر کجا دلشان خواست آب دهان یا بینی خود را به بیرون پرتاب می‌کنند هم جای خود دارد.

این روز‌ها موعد هر ساله شیوع آنفلوآنزا در کشور است. به رغم همه هشدار‌ها و زیرنویس‌های تلویزیونی در خصوص رعایت بهداشت فردی متأسفانه هنوز بسیاری از ما اهمیت موضوع را درک نکرده‌ایم. عده‌ای هنوز با ماسک و دستمال بیگانه‌اند. مشغول گفتگو با تو هستند که ناگهان عطسه آبداری می‌کنند و با ترشحات آلوده از خجالت شما در می‌آیند. جالب است که منتظر عافیت گفتنت هم می‌مانند.

هفته قبل در یک آرایشگاه زنانه بانویی بدحال آمد. در حال گذراندن نقطه اوج آنفلوآنزا بود. با آن عطسه و سرفه‌های مکرر اصرار داشت موهایش را برای بله برون اقوام رنگ کند. آرایشگر بیچاره بعد از کمی تعارف و چانه‌زنی در عمل انجام شده قرار گرفت و مجبور به انجام این کار شد. همان شب به قربانی بعدی آنفلوآنزا تبدیل شد و تا دو هفته در بستر بیماری بود. حالا اینکه خانم بی‌مسئولیت در مراسم بله برون و در اوج دیده‌بوسی‌ها چند نفر را روانه بیمارستان کرده است خدا می‌داند. خیلی مراسم‌ها وسوسه‌انگیز است و انسان نسبت به شرکت در آن احساس دین می‌کند. مثل تولد، ختم، عروسی و...، اما نه وقتی که جان دیگران در خطر باشد. در چنین مواردی باید خجالت را کنار گذاشت و بی‌رودربایستی از رفتن حذر کرد. مطمئن باشید میزبان قدردان لطفتان خواهد بود و اگر بداند بیمار هستید همه چیز حل و از شما سلب مسئولیت می‌شود.

اگر بیمار هستید آن هم به شدت واگیردار چرا توقع ملاقاتی از اطرافیان دارید؟ چرا رنج تنهایی را به خاطر مصونیت عزیزانی که دوستشان دارید تحمل نمی‌کنید؟ آن‌ها اگر خواستند ملاقات بیایند شما باید مانع شوید. اگر هم خیلی در بستر دلتنگ شده‌اید با تلفن و اینترنت احوالپرسی کنید. اگر کودک بیمار دارید او را به مدرسه نفرستید. شاید ظاهر او بیمار نباشد و ناظم و معلم نفهمند، اما شما خوب می‌دانید که او بیمار است و اگر کودکان دیگر را بیمار کند حق الناس گردنتان است. به کودکان رفتار‌های اجتماعی حین بیماری را آموزش دهید. اگر خود یا کودکتان مبتلا به شپش هستید اگر چه به راحتی قابل رؤیت نیستند وظیفه دارید از انتقال آن به دیگران خودداری کنید. پس مهمانی ندهید و تا جایی که مقدور است مهمانی نروید. اگر آرایشگاه می‌روید لوازم شخصی خود را همراه ببرید و از روسری و پیشبند افراد پیش از خودتان هرگز استفاده نکنید.

اگر به ملاقات یک بیمار در بیمارستان می‌روید مراعات بیمار را کنید و او را با گرفتن عکس‌های سلفی برای یادگاری یا اشتراک در صفحه شخصی معذب نکنید. این یک رفتار اجتماعی ناپسند است که متأسفانه در حال رواج است. اگر در اتاق ملاقات هستید گوشی خود را در حالت سکوت قرار دهید و خود را درگیر تماس‌های شخصی و کاری نکنید. بی‌تفاوتی شما در این زمینه این حس را القا می‌کند که دیدارتان از بیمار فقط از روی وظیفه بوده است و این رفتار شما او را می‌رنجاند.

 

همه‌کاره و هیچ‌کاره نباشید

مهمان مؤدب و میزبان خوبی باشید

در خیابان کودکتان را تنبیه نکنید

دور زدن دیگران زرنگی نیست

مراقب سلامت محیط و طبیعت باشید