در هنگام خرید به درج عنوان «تراریخته» حساس باشیم؟

گیاهان تراریخته به گیاهانی گفته می‌شود که یک یا چند ژن محدود خود را در آزمایشگاه از طریق روش‌هایی مختص در علم ژنتیک مولکولی یا مهندسی ژنتیک دریافت کرده باشند. مثلا در گیاه ذرت دریافت گونه‌های دیگری غیر از گونه‌هایی که به دلیل ساختار ژنتیکی با ذرت رابطه خویشاوندی دارند. در رشته مهندسی ژنتیک متخصصان بیش از آنکه به دنبال اصلاح گیاهان به روش‌های مرسوم یا کلاسیک باشند، تلاش می‌کنند تا ژن‌های مربوط به صفات مورد نظرشان را حتی از میکروب یا باکتری جدا کرده و وارد سلول گیاه مورد نظر کنند. هدف از این کار‌ها بهبود مقاومت گیاه نسبت به برخی آفات و بیماری‌های گیاهی و افزایش تحمل تنش‌هایی نظیر شوری وکم‌آبی، بهبودکیفیت و بازار پسندی محصول، افزایش تولید و عملکرد گیاه، افزایش بهره وری در کشاورزی و در نهایت افزایش سطح سلامت جامعه از طریق کاهش مصرف انواع سموم و کود‌های شیمیایی است.

عمده محصولات تراریخته‌ای که در بازار تجارت جهانی قرار گرفته‌اند عبارتند از سویا، کلزا، ذرت و پنبه. البته تنوع محصولات تولید شده بیشتر از این چهار مورد است. کشور‌های آمریکا، برزیل، آرژانتین، کانادا و هند به ترتیب بیشترین سطح زیر کشت محصولات تراریخته را به خود اختصاص داده‌اند. از این میان هم آمریکا با ۷۵ میلیون هکتار در صدر قرار دارد. ۲۲ سال از کشت تجاری محصولات تراریخته در دنیا می‌گذرد و در طول این ۲۲ سال روند تولید این محصولات رو به افزایش بوده است. در این میان کشور‌هایی هستند که رسماً کشت تراریخته را در کشور خود ممنوع کردند. قاره آفریقا: الجزایر (از سال ۲۰۰۰)، ماداگاسکار (از سال ۲۰۰۲) قاره آسیا (۴ کشور): ترکیه، قرقیزستان، بوتان، عربستان. قاره آمریکا (۴ کشور): بلیز، پرو، اکوادور، ونزوئلا. قاره اروپا (۲۸ کشور): اسکاتلند، ولز، ایرلند شمالی، آلمان، فرانسه، هلند، مالت، قبرس، یونان، بلغارستان، روسیه، صربستان، کرواسی، ایتالیا، دانمارک، مجارستان، مولداوی، لاتویا، لیتوانی، اتریش، لهستان، اسلونی، آذربایجان، بوسنی و هرزگوئین، لوکزامبورگ، اوکراین، نروژ، سوئیس

 

 

روش کلاسیک اصلاح گیاهان (غیر تراریخته)