فاصله چندماهه‌ی باقی‌مانده تا جام جهانی ۲۰۲۲ قطر، بهانه‌ای است تا ایسنا در گزارشی به مرور انیمیشن‌های فوتبالی بپردازد که در شبکه‌های تلویزیونی ایران و جهان تولید و پخش شده‌اند. و البته پیش از همه باید یادآور شد که به‌رغم استقبال بینندگان از کارتون‌های فوتبالی از جمله «فوتبالیست‌ها» در سالهای گذشته، تلویزیون کشورمان هنوز ضرورت تولید و پخش کارتونی به‌روز و تاثیرگذار با موضوع قهرمانان ملی فوتبال کشورمان را حس نکرده است و کارهایی چون انیمیشن «پاطلایی» به‌کارگردانی نوروز عباسی و مجموعه «فوتبال مدرن» به کارگردانی رضا علی‌اکبریان که پیشتر تولید شده اند هم تا کیفیت مطلوب فاصله زیادی دارند.
این در حالی است که بسیاری از کشورها با گذشت از این مرزها و پرداختن به ستاره های ملی شان در کارهای رئال و انیمیشن، حالا سراغ ساخت کارتون هایی با موضوع تیم‌های باشگاهی رفته‌اند و نمونه ای از این کارها ساخت سریال انیمیشن «آکادمی آبی آسمان» با موضوع تیم فوتبال منچسترسیتی است که به فارسی هم دوبله شد.
این گزارش بر آن است تا ضمن مرور آثار پویانمایی دهه های اخیر، بر این نکته تاکید و طرح مساله کند که حالا که چند ماه تا آغاز جام جهانی باقی است و حتی تا مدت ها بعد از آن که همچنان تب و تاب فوتبال بالاست، آیا می توان با تولید یک اثر در خور و شایسته تیم ملی کشورمان، پاسخگوی نیاز کودکان و نوجوانان علاقمند به فوتبال بود؟
در ادامه این گزارش با برخی انیمیشن‌های فوتبالی جهان و ایران آشنا می شوید:
انیمیشن فوتبال دستی:
«فوتبال دستی»، فیلمی انیمیشن، ماجراجویی، خانوادگی و ورزشی است. این انیمیشن به کارگردانی خوان خوزه کامپانلا، محصول سال ۲۰۱۳ است. «فوتبال دستی» درباره پسر جوانی به نام آماندئو است که از کودکی به فوتبال‌دستی علاقه دارد. در یکی از روزها او پسری که شرور محل است را در فوتبال دستی شکست می‌دهد. پسر کینه آماندئو را به دل می‌گیرد و سال‌ها بعد در حالی که فوتبالیست معروفی شده است به روستا برمی‌گردد.
انیمیشن فوتبال رباتی:
«فوتبال رباتی»، یک انیمیشن چینی درباره‌ی فوتبال و فناوری‌های آینده است که در سال ۲۰۱۰ توسط گوردون چین کارگردانی شد. با ورود به قرن بیست و یکم، رابطه بین ورزش و فناوری نزدیک‌تر و نزدیک‌تر می‌شود. محصولات ورزشی با پیشرفت‌های فناوری بهبود می‌یابند. برای تولید محصولاتی که به ما امکان می‌دهد تا به پتانسیل کامل و فراتر از آن برسیم، طرح‌های فوتبال و کفش‌های فوتبالی نیاز به اطلاعات دقیق و تست‌های رایانه‌ای دارد. اگر ما فقط به آزمایش انسان متکی بودیم، قطعاً استانداردها بسیار متغیر بود. بنابراین پروفسور جی جی او به عنوان مشاور در تحقیقات معرفی شد و در نتیجه فوتبالیست‌های روباتیک جی جی او ایجاد شد.
انیمیشن تیم فوتبال آذرخش:
سریال «تیم فوتبال آذرخش» سریالی انیمیشن، انیمه و ورزشی، محصول سال ۲۰۰۸ کشور ژاپن است.
داستان درباره یک دروازه‌بان جوان و بااستعداد به نام اندو مامورو است که تلاش می‌کند اعضای تیم فوتبال مدرسه خود را دور هم جمع کند و یک تیم منسجم و قدرتمند را تشکیل دهد. او در مسیر تحقق این هدف با موانع متعددی مواجه می‌شود.
انیمیشن سوپرفوتبالیست‌ها:
«سوپر فوتبالیست‌ها»، مجموعه انیمیشنی خانوادگی و ورزشی، محصول کشورهای آفریقای جنوبی و مالزی است که پخش آن از سال ۲۰۰۸ آغاز شده است. این سریال بر اساس کتاب‌های مصور سوپر فوتبالیست‌ها ساخته شده‌است که درباره تلاش اعضای بزرگ‌ترین تیم فوتبال جهان موسوم به «سوپرفوتبالیست‌ها» برای کسب عنوان قهرمانی لیگ برتر است.
انیمیشن فوتبال کهکشانی:
«فوتبال کهکشانی»، به کارگردانی کالکتیف اوتورز در سال ۲۰۰۶ ساخته شده است. این انیمیشن محصول کشور فرانسه و در ژانر ماجراجویی است.
در کهکشان، ورزشی به نام فوتبال کهکشانی وجود دارد که بسیار شبیه به فوتبال است با این تفاوت که در آن ۷ دروازه وجود دارد و بازیکنان آن دارای ویژگی‌های فوق العاده ای مانند سرعت، قدرت و چابکی خاصی هستند و می‌توانند در یک لحظه از مکانی به مکان دیگر نفل مکان کنند. داستان این انیمیشن از جایی شروع می‌شود که مسابقه‌ای بین تیم‌هایی از سیاره اکیلیان و سایه انجام می‌شود و در لحظه ضربه کاشته صدای انفجاری به گوش می رسد و با رسیدن موج انفجار عصر یخبندان همه جا را فرا می گیرد.
انیمیشن فوتبالیست‌ها:
انیمیشن «فوتبالیست‌ها» به کارگردانی تاکاهاشی در سال ۱۹۸۳ ساخته شده است و محصول کشور ژاپن است. این کارتون یکی از محبوب‌ترین انیمیشن‌های دهه ۷۰ تلویزیون کشورمان بود که توجه عده زیادی را به خود جلب کرد. به نحوی که بارها از تلویزیون کشورمان پخش شد.
این انیمیشن حول محور شخصیتی به نام سوباسا می‌چرخد. او به همراه مادرش به شهر تازه‌ای نقل مکان کرده و تلاش می‌کند تا دوستان جدیدی پیدا کند. از آن جایی که او عاشق فوتبال است، با دوستان خود تیم فوتبال تشکیل می‌دهد.
تاکاهاشی درباره‌ی ایده ساخت این انیمیشن گفته بود: ژاپن کشوری بود که فوتبال در آن محبوبیتی نداشت و بیس بال به مراتب بیشتر در بین مردم مورد توجه قرار می‌گرفت. در جام جهانی ۱۹۷۸ که ایران به عنوان تنها نماینده آسیا در رقابت ها حاضر شده بود و شور و هیجان خاصی به مردم کشورش اعطا کرده بود تا با لذت خاصی این رقابت ها را تماشا کنند، ایده ساخت کارتون فوتبالیست‌ها را در ذهن من زنده کرد و من برای ساخت این اثر جاودانه و تبدیل فوتبال به عنوان رشته ورزشی عامه پسند در شرق آسیا و همچنین ژاپن تلاش کردم.
انیمیشن کاپیتان سوباسا: مسیری به جام جهانی ۲۰۰۲
این انیمیشن به کارگردانی ایسامو ایماکاکه و گیسابورو سوگی ای و یوشیکاتا نیتا در سال ۲۰۰۲ ساخته شده است و محصول کشور ژاپن است. این سری از مجموعه فوتبالیست ها (کاپیتان سوباسا) ابتدا بچگی و پیشرفت سوباسا و دوستانش را نشان می دهد و بعد از آن به ماجراهای جدیدی که بعد از تشکیل تیم ملی نوجوانان ژاپن رخ می دهد، می پردازد.
انیمیشن «فوتبالیست‌ها» (سری جدید):
انیمیشن «فوتبالیست‌ها» به کارگردانی توشییوکی کیتو در سال ۲۰۱۸ ساخته شده و محصول کشور ژاپن است.
سری جدید این انیمیشن درباره‌ی پسر ۱۱ سالهای است که عاشق فوتبال است و آرزویش تبدیل شدن به یک فوتبالیست بزرگ است. او به همراه مادرش به شهر نانکاتسو می‌رود؛ جایی که رقابت بین فوتبالیست‌ها جذاب‌تر و جدی‌تر است و او باید استعداد خودش را محک بزند.
از انیمیشن‌های خارجی که عبور کنیم، بد نیست نگاهی هم داشته باشیم به کارتون‌هایی که با موضوع فوتبال در تلویزیون خودمان تولید و پخش شده‌اند:
انیمیشن فوتبال مدرن:
مجموعه «فوتبال مدرن»، به کارگردانی رضا علی‌اکبریان وله‌های کوتاهی هستند که به صورت گگ‌های خنده‌دار در یک بازی فوتبال، بیننده را سرگرم می‌کنند.
این مجموعه که با صدای محمدرضا صولتی گزارش می‌شود، در هر قسمت چهار اپیزود ۱۵ ثانیه‌ای دارد که همگی از یک موضوع خاص تبعیت می‌کنند. مجموعۀ «فوتبال مدرن» در مرکز پویانمایی صبا به مناسبت جام جهانی ۲۰۱۴ تولید شد.
انیمیشن «پاطلایی»:
انیمیشن «پاطلایی» به کارگردانی نوروز عباسی با موضوع فوتبال نوجوانان ایرانی و با هدف تقویت روحیه جوانمردی و اخلاق ورزشی به عنوان اولین سریال انیمیشن فوتبالی ایرانی در ۱۳ قسمت هفت دقیقه‌ای و در تکنیک سه‌بعدی در سال ۹۷ تولید شد و البته فصل‌های بعدی آن ادامه نیافت.
«پاطلایی» داستان تلاش‌های یک نوجوان ایرانی به نام سلمان است که در یکی از تیم‌های فوتبال محلات تهران بازی می‌کند و به دلیل تسلط به زبان پرتغالی و شاگرد اول شدن در کلاس درس، پیشنهاد تدریس زبان فارسی به روبرتو پسر سفیر پرتغال را دریافت می‌کند. در خلال داستان اتفاقاتی می‌افتد که دوستی بین فرهنگ‌ها و ملیت‌ها و روحیه ورزش پهلوانی و اخلاقی را در بین نوجوانان ایرانی و در برخورد آنها با نوجوانان سایر کشورها نشان می‌دهد.
